uit onze historie
35
dat het eigen rechtspraak kende en het privilege had om zelf officieren, gerechtsdienaren
het jonge boompje
Sommige namen van oude landstreken, stadjes en dorpen, die als fluweel zo zacht klinken
in het zangerige Limburgs vinden hun oorsprong vele eeuwen geleden. Ook die van Berg
en Terblijt, waarover men in Bijdragen tot de geschiedenis van Berg en Terblijt kan lezen,
en bedienden aan te stellen of te schorsen, om zelf reglementen en vorderingen te maken,
zelfs om vrijgeleide te geven aan misdadigers.
psychologisch onderzoek, vervolg pag. 27
realiseren dat in het algemeen een bedrijf
slechts dan van de gegeven adviezen af
wijkt wanneer daarvoor zeer goede rede
nen zijn, bijvoorbeeld een gunstige werk
ervaring, positieve referenties of een zeer
goede indruk tijdens het sollicitatiegesprek
en het rapport bovendien een niet te nega
tief beeld schetst. De vergelijking vindt
dus plaats met een selecte groep uit de
negatief beoordeelden.
Een psychologisch rapport heeft vooral ten
doel te adviseren bij een bepaalde beslis
sing. Nadat de beslissing is genomen is de
waarde van het rapport nog maar betrek
kelijk. Wanneer bijvoorbeeld de kandidaat
na enkele jaren voor promotie in aanmer
king zou komen en men zou voor die ge
legenheid het advies weer te voorschijn
halen dient men de gedane uitspraken toch
wel met de nodige terughoudendheid te
benaderen. Het gaat dan namelijk om een
andere functie, die andere eisen stelt en
daarbij heeft de medewerker in de meeste
gevallen onder invloed van omgeving en
datgene wat het werk vergt zich mogelijk
in een bepaalde richting ontwikkeld.
Een andere veel voorkomende vraag is: in
hoeverre is de conditie waarin men op de
dag van onderzoek verkeert van invloed
op de indrukken die de psycholoog krijgt,
de prestatie die de kandidaat levert en na
tuurlijk op het resultaat. Te denken valt bij
voorbeeld aan een opkomende griep ot
ernstige ziekte in de naaste familie. Het
blijkt dat deze incidentele gebeurtenissen
in het algemeen nauwelijks van invloed
zijn. Niettemin kan steeds een heronder
zoek worden gevraagd, als men meent om
een bepaalde reden niet goed te hebben
gepresteerd. Overigens zouden wij kandi
daten, die zich op de dag van onderzoek
gehandicapt voelen door onvoorziene om
standigheden, willen aanraden in overleg
met het instituut het onderzoek uit te stel
len.
Ten slotte. Heeft het zin iemand te onder
zoeken met het oog op zijn geschiktheid
voor de functie die hij op dat moment
vervult?
Wij zijn van mening dat een psychologisch
onderzoek niet de meest geschikte me
thode is - als onderdeel of in plaats van
een beoordelingsprocedure - om na te
gaan in hoeverre iemand in zijn huidige
functie voldoet. Voor de beantwoording
van deze vraag is het nuttiger en efficiën
ter gesprekken te voeren met degenen die
de kandidaat in de werksituatie meemaken
en kunnen beoordelen. De gezamenlijke
mening van deze beoordelaars vormt naar
onze mening een steviger basis voor die
beoordeling dan een psychologisch onder
zoek kan bieden.
Kortom men leest dat Berg, dat in 1798 werd
samengevoegd met Terblijt, reeds eeuwen
lang een begerenswaardig bezit van kerke
lijke of wereldlijke heersers was. En om u
nu van een mogelijk onjuiste gedachte te
bevrijden dat alles vroeger zoveel eenvou
diger zou zijn gegaan dan in onze overge-
organiseerde maatschappij leze u:
„Op 20 september 1540 werd de grens
scheiding van Berg gerechtelijk vastge
steld. Om niemand te benadelen, werden
de aangrenzende landheren bijtijds ver
wittigd om in persoon, of door een ver
tegenwoordiger bij het schouwen" tegen
woordig te zijn. Op de plechtige dag werd
de ,,banklok" getuid; de bewoners ver
gaderden op het kerkhof, uit ieder huis één
op straffe van boete. Daar kwam de schout
met twee schepenen, de dorpelingen ston
den reeds klaar en nu begon het onder
zoek rondom de heerlijkheid, van paal tot
paal, van weg tot weg, van gracht tot
gracht. Voorop gingen de dorpsbewoners,
de ouden om te wijzen, de jongen om te
leren. Zij moesten de grensbepaling volgen
zoals zij hem voorheen hadden zien be
gaan en volgen ot gehoord hadden, zoals
hij begaan en gehouden was geweest en
gehouden moest worden.
De schout van Terblijt, de heer van Oud-
Valkenburg en de ondervoogd van de stad
Valkenburg, van hun onderdanen verge
zeld, waren op de grens hunner banken"
die van Berg tegemoet gekomen om bij de
inspectie tegenwoordig te zijn. Nadat de
ronde van de Heerlijkheid begaan en bele
den was, werd deze plechtigheid door het
opstellen van een schriffelijk bewijs ter
eeuwige memorie bevestigd."
U ziet ze gaan; heren en knechten in kost
bare gewaden of eenvoudige jakken, een
grote stoet, sommigen dragende gekleurde
paaltjes en hamers anderen voorzien van
ellematen of andere meetstokken, want men
moest immers komen tot een „eeuwige
memorie" van wat nu werkelijk het juiste
begrensde grondgebied van de heersers
van Berg was? En hoe kort was toch die
„eeuwigheid".
De mensen van tóen, net zo als de mensen
van nu waren en zijn er immers van over
tuigd dat wat zij deden en doen een be
stendigheid heeft, die in werkelijkheid
nauwelijks bestaat.
Misschien is er om Berg niet zoveel ge
vochten met de wapens als om andere dor
pen en heerlijkheden. Wel werden dorp en
deszelfs inwoners verhandeld en verkwan
seld alsof het meubelstukken waren, maar
dat doet over het algemeen weinig pijn. De
„Franse tijd" heeft aan die toestand een
eind gemaakt en dus kon Berg en Terblijt
als deel van een groot geheel, als zelfstan
dige gemeente tot ontwikkeling komen.
Mede als gevolg daarvan kwam in oktober
1905 de eerwaarde heer Souren, inspecteur
BERG EN TERBLIJT.
Aan den schoonen Poel.
Historische herberg »ln gen