geld- en kapitaalmarkt
34
drs. b. j. kruimel
geldmarkt
kapitaalmarkt
Weerkundig werd de maand januari gekenmerkt door en
kele forse stormen. Deze plegen teweeggebracht te wor
den door de hoge en lage drukgebieden welke op ver
schillende plaatsen in de wereld ontstaan. Nadat de me
teorologische stormen waren uitgewoed ontstonden in
eerste instantie enkele valutaire briesjes waarbij die rond
de Italiaanse lire alras in een tornado ontaardde. Hierdoor
werden op grote schaal lires uit Italië weggezogen zodat
de reservepositie van dat land bijzonder slecht werd. Door
de sluiting van de wisselmarkten in Italië kon deze ver-
Storing vrij spoedig (voorlopig?) worden beëindigd. Ook de
Franse franc liep enige stormschade op. De spanning bin
nen de valutaslang was de gehele maand zeer groot waar
bij regelmatig interventies nodig waren.
De relatieve krapte, welke er begin januari op de geldmarkt
was, werd gedurende de maand geleidelijk afgebouwd. Dit
blijkt ook uit de tarieven voor 3-maands interbancaire de
posito's welke eind december 5% en eind januari 4%
noteerden. Nadat in de eerste helft van januari 1.420 mil
joen aan speciale beleningen was vervallen, sloot De Ne-
derlandsche Bank op 15 januari opnieuw een speciale be
lening af ter grootte van 524 miljoen tegen een rente van
57e (voor de periode 15/1-16/2). Gezien het verloop
van de daggeldrente moet men stellen dat de door middel
van de verschillende speciale beleningen verleende liqui-
diteitssteun nogal ruim is geweest.
De geldmarkt kon vooral verruimen door aanzienlijke
Rijksuitkeringen. Het saldo van het Rijk liep terug van 3,8
miljard eind december tot 2,1 miljard in de laatste week
van januari. Vervolgens liep het begin februari sterk op,
mede door de BTW-betalingen.
Zoals verwacht kwam de Agent van het Ministerie van Fi
nanciën op 22 januari met de eerste emissie van schat
kistpapier in 1976. Het betrof een tender van 5-jaars papier.
Tegen een rente van 65/s werd 424 miljoen toegewe
zen. In aflopende volgorde waren looptijd, bedrag en rente
conform de wensen van de markt. Enkele dagen later stel
de de Agent de marktpartijen in de gelegenheid tegen de
zelfde voorwaarden alsnog papier (over de toonbank) bij
hem af te nemen. Dit gebeurde voor een bedrag van circa
275 miljoen.
Zoals reeds vermeld ontstonden in de laatste week van
januari op de valutamarkt zodanige stormen dat op ruime
schaal interventies noodzakelijk waren. Mede om een va-
lutatoestroming te vermijden heeft De Nederlandsche Bank
de tendens tot rentedaling in het buitenland gevolgd en
verlaagde het disconto. Het promessedisconto werd per
2 februari 472% (was 572%) en het wisseldisconto werd
4% (was 472%). Hierdoor kwam tevens een einde aan de
sedert augustus 1973 bestaande situatie dat het wisseldis
conto 1 punt lager was dan het promessedisconto.
De rente op de kapitaalmarkt daalde geleidelijk. De rente-
wijzer kwam aan het eind van de maand op 8,22 tegen
8,33% eind december.
De emissie-activiteit was bijzonder groot. In januari stond
de inschrijving open op een zestal obligatieleningen met
een totaalbedrag van 455 miljoen. In dezelfde maand van
1975 werd op een drietal leningen voor 265 miljoen inge
schreven. Na het succes van de kapitaalobligatielening
van de Amro-Bank en de achtergestelde converteerbare
obligaties van VMF/Stork werd ook de lening van Euro
firma een succes. Vervolgens stond de inschrijving open
op een 8,5% lening van de Nederlandse Gasunie per 1977/
1991 met een uitgiftekoers van 100,5%. Ook deze werd
een succes. Na een kleine lening van de Vereniging Barti-
méus te Utrecht kondigde de BNG haar eerste lening van
1976 aan. Deze heeft een rente van 874% en lost af per
1987/2001. Het emissiebedrag was 100 miljoen groot,
waarbij de mogelijkheid was opengelaten dit tot 150 mil
joen te verhogen. Gezien de gemiddelde looptijd van 18
jaar gold de lening als een testcase voor de markt. Aange
zien zowel het buitenland als de institutionele beleggers
weinig belangstelling hadden, werd zij geen succes. Het
bedrag werd uiteindelijk op 120 miljoen vastgesteld.
In de eerste week van februari staat de inschrijving open
op een tweede buitenlandse lening van dit jaar, namelijk
een van de stad Oslo 75 miljoen a 8,5%).
Vervolgens komt het St. Jans-Gasthuis in Weert aan de
beurt 15 miljoen a 9%) en op 11 februari leent de Ne
derlandse Waterschapsbank NV het voor haar doen forse
bedrag van 100 miljoen tegen 874% per 1984-1988. Be
gin februari leken deze leningen een goede kans van sla
gen te hebben.
