37 schone redevoeringen winstdeling Fundamenten van een Romeinse villa, die in 1907 in het Groot-Haasdal werden op gegraven. zonen vertoefden hier bij voorkeur en hier werd door de zonen van Lodewijk de Vrome een krijgsplan tegen de Noor mannen opgesteld en werd door die zonen het rijk van grootvader Karei in drie delen gesplitst. Koningin Gerberga schonk Meerssen aan de abdij van Reims, waardoor dit land kerkelijk bezit werd. In Meerssen deden zich twee wonderen (mirakelen) voor waar door Meerssen een belangrijk pelgrims oord werd. Want was het geen wonder dat tijdens het opdragen van de Heilige Mis in 1222 het verzuim van de priester, die vergeten had wijn in de kelk te doen, goed werd gemaakt doordat uit de gebroken hostie puur bloed in de kelk stroomde? En was het ook geen wonder dat in 1287 toen Jan van Brabant het land van de Geul verwoestte en ook de Kapel van Meerssen in brand vloog, een boer dit zag en de relikwie uit de laaiende vlammen kon red den terwijl onderdehand zijn werk, dat hij in de steek had gelaten, door ongeziene krachten werd voltooid? Op de plaats van de verbrande kapel kwam een gotische kloosterkerk die thans het pronkstuk „de Basiliek van Meerssen" is geworden. Inderdaad, „Marsena" mag met recht de Poort van de Geulvallei genoemd worden. Het ging er niet altijd zo erg vreedzaam toe als in onze dagen. Ook daar kende men de plunderende, rovende benden die zich Bokkerijders lieten noemen. (Is dit een ver wijzing naar de „bokkepoot" van Satan?) Zij waren geen haar beter dan de z.g. Meerssenerbende die ook al in de acht tiende eeuw „opereerde" onder leiding van beruchte gauwdieven. In die interessante streek werd in februari 1906 de boerenleenbank Meerssen opge richt die direct al 35 leden telde. Men ging nu wel aan het werk, maar deug de het gereedschap wel? Dat is een vraag waarop „Directeur" en Voorzitter van Raad van Toezicht het antwoord moesten vinden namelijk: Is de Bank nu wel of niet een rechtspersoonlijkheid? U weet dat dit van veel belang kan zijn i.v.m. aansprakelijk heid vooral wanneer de zaken ongunstig zouden gaan. Dat verhinderde niet dat een melkfabriek een voorschot van 300,- kreeg, af te lossen in tien jaren. De zee bestaat óók uit waterdruppels. Diezelfde melkfabriek wil een centrifuge kopen, vraagt dus 375,-, af te lossen met 25,- per jaar en ook die belegging werd goedgekeurd. In 1910 bleek dat de melk inrichting/zuivelfabriek St. Jozef de jaar lijkse aflossing niet kon voldoen wegens gebrek aan kasgeld. Hoeveel zorgen en vergaderingen om, in onze ogen, zo kleine belangen die in die tijd en omstandigheden toch grote belan gen waren! En op elke vergadering worden schone redevoeringen afgestoken; veelvuldig door den E.H. Adviseur, afgewisseld door andere Edelachtbare en Weledele Heeren. Men had geduld om te luisteren, applaudiseerde gul en ging zeer tevreden weer huiswaarts. Toen in 1914 door den Directeur van het Patronaat een voorschot werd gevraagd voor vergroten van het patronaat, was dit niet bepaald bestemd voor agrarische doel einden. Inspecteur Dekkers wist daar wel raad op en stelde voor dat het Kerkbestuur dit bedrag dan maar als geldbelegging moest vragen. Op deze kronkelweg zouden dan wel geen dwarsbalken liggen. Dus de aanvraag werd via een omwegje goedge keurd. Men kan immers alle dingen van meerdere kanten benaderen? In de tijd toen kassiers nog kassiers waren, zullen deze belangrijke functionarissen wel eens geplaagd zijn, wanneer geruchten van fraudes zich verspreiden. Zo ook na een fraude in een nabije provincie. Kassier Um- mels trok stevig van leer en vertelde dui delijk dat iedereen zich van de juistheid van zijn administratie kon overtuigen als hij maar de moeite zou willen nemen zijn eigen boekje te controleren! In die tijd mochten de Boerenleenbanken eenvierde deel van de winst afstaan voor maatschappelijke nuttige doeleinden. Soms werd met kleine slimmigheidjes daarvan wel eens afgeweken. Troost voor die on deugendheden bestond dan uit schone dankwoorden waarin vooral de geestelijk heid sterk was, uiteraard. Enkele van deze winstverdelingsschema's zouden het ver melden waard zijn, als ze niet teveel ruimte in beslag zouden nemen. Hier volgt een verdeling van het eenvierde deel over 1930: Jongens- en meisjespatronaten krijgen res pectievelijk 50,- en 25,om het ver schil tussen jongens en meisjes te bena drukken misschien en er werden gelden bestemd voor een nieuwe Kapel, voor het Schaepmanfonds en voor Jonge Boeren, doch men verzuimde niet 130,- te reser veren voor het zeer aanstaande jubileum feest van de bank. Dat feest werd in 1931 stijlvol gevierd. Er waren jubileumredevoeringen, aan de Kerk zouden nieuwe lampen worden geschonken (mits de Centrale Bank deze uitgave van 750,- zou goedkeuren, maar daaraan be hoeft niet getwijfeld te worden) en er werd een Plechtige Hoogmis gecelebreerd voor levende en afgestorven leden. Dat alles is toch wel zinvoller dan pot verteren vindt Terugblikker. Het benoemen van een nieuwe kassier in 1942 (u merkt het; Terugblikker doet een heel grote stap) was nog al een verwarde toestand. Hoofdinspecteur Van Gemert van de Centrale Bank vond dat jonge kandi daten uitgesloten moesten worden, gezien de grote verantwoordelijkheid. Er was enorm veel storm in een waterglas, ver warde kandidaatstellingen, veel gepraat, waaraan zelfs de Deken van Meerssen en enkele hoge functionarissen van de Cen trale Bank mee deden; er werd als voor waarde gesteld dat de nieuwbenoemde alle bankaangelegenheden zelf moest opknap pen en niet een gedeelte aan zijn echtge note mocht overlaten (deed de aftredende dat soms wél?) en uiteindelijk legde ieder een zich bij alles neer. Daarna waren bestuursvergaderingen soms, vanwege luchtgevaar, onvolledig. Om niet te veel meer aan deze nare tijd te denken gaat Terugblikker zich de volgende keer maar verdiepen in de gegevens van Berg en Terbleyt, dat vlak bij Meerssen ligt, na nog even te hebben geconstateerd dat de enorme drukte ten gevolge van de geld- sanering werd beloond met een gratificatie van omstreeks 200,-. Tb

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Rabobank' | 1976 | | pagina 39