new york
en
hoe het
verder
zal gaan
31
drs. j. van der zwaai
bankwet afgewend door
federaal ingrijpen
Het probleem van de stad New York staat
niet op zich. Veel grote steden en diverse
staten in de Verenigde Staten worden
gekweld door toenemende schuldposities.
De stijging van de kosten en de daarbij
achterblijvende belastingontvangsten
hebben voor tekorten gezorgd. De dekking
van de tekorten geschiedt door het aan
gaan van leningen, veelal in de vorm van
obligaties, die worden verkocht aan
banken, pensioenfondsen, verzekerings
maatschappijen en particulieren. De toe
genomen schuldpositie van de lagere over
heden zal in de toekomst in het nationale
beleid betrokken moeten worden hetgeen
de federale financieringsproblematiek een
nieuwe dimensie zal geven.
New York van het faillissement gered, be
tekent slechts een tijdelijke verlichting. De
structurele problemen, waarin veel grote
steden en staten door de toegenomen
sociale voorzieningen, de inflatie en de
aanzienlijke economische teruggang zijn
terecht gekomen, laten zich niet oplossen
zonder het bijspringen van de federale
overheid.
Het bijspringen door de federale overheid
is in Amerika gezien de vergaande wette
lijke bevoegdheden van de lagere over
heden geen eenvoudige zaak.
In het geval van New York heeft tijdelijk
de mening postgevat, dat een oplossing
van het probleem waarbij de belasting
betaler niet gedupeerd werd gelegen zou
zijn in een wijziging van de Amerikaanse
faillissementswetgeving. Deze wijziging
zou het New York gemakkelijker hebben
gemaakt zich bankroet te laten verklaren,
terwijl de gemeentediensten zouden zijn
blijven functioneren en reorganisatie
plannen hadden kunnen worden uitgewerkt.
De faillissementsaanvraag had vergezeld
dienen te gaan van een plan tot betaling
van alle schulden en financiële reorgani
satie. De controle over de stadsfinanciën
zou na New York's faillissement zijn overge
nomen door een federaal gerechtshof. Per
30 juli 1976 zou New York met 9 van de
bevolking een schuld hebben gehad van
8 miljard, dat is éénderde van het totale
gemeentekrediet van de Verenigde Staten!
Deze enorme kortlopende schulden van
New York zouden dan kunnen zijn gefi
nancierd door de uitgifte van nieuw
preferent kortlopend schuldpapier.
Uiteindelijk is de aldus gedachte afwikke
ling niet doorgegaan, daar een precedent
voor het bankroet gaan van een grote stad
in de Amerikaanse geschiedenis ont
breekt. De mogelijke consequenties van
het faillissement zouden niet te overzien
zijn geweest.
De uitbouw van New York als belangrijkste
financiële markt van de sterkste economie
ter wereld tot een internationaal financieel
centrum na de opheffing van de kapitaal
restricties in 1975 zou door een dergelijke
operatie in gevaar zijn gebracht. Niet alleen
New York zou zijn gedupeerd, doch de
mogelijkheid zou ook hebben bestaan dat
het herstel van de Amerikaanse economie
en de geldmarkten in de wereld zouden zijn
bedreigd.
De repercussies zouden aanmerkelijk
groter kunnen zijn geweest dan die van de
deconfiture van de Herstatt Bank een
naar wereldmaatstaven kleine bank
welke in 1974 maandenlang de werking van
de internationale geldmarkten verlamd
heeft.
De toegang van de stad New York op de
kapitaalmarkten, die al niet meer recht
streeks kon geschieden, maar in handen
was van „Big-Mac" („Big-Mac" is de naam
Abraham Beame, burgemeester van een
hele grote stad met hele grote geldzorgen.
van het consortium van grote bankiers
verenigd in de Municipal Assistance Cor
poration) om de benodigde 8 miljard voor
de stad vrij te maken, maar daarin niet
geslaagd is, zou dan definitief zijn ge
blokkeerd.
President Ford heeft dan ook de stad van
een bankroet gevrijwaard door de goed
keuring van het Congres te vragen om
leningen aan New York ter grootte van 2,3
miljard goed te keuren. Dit gebeurde nadat
het parlement van de staat New York het
besluit nam dat de inwoners van New York
City 205 miljoen meer aan belastingen
moeten gaan betalen. De 2,3 miljard geldt
voor een periode van drie jaar en dient
jaarlijks voor het einde van het fiscale jaar
