29
de positie van de erfgenamen
van de pachter
de betaling van de
ruilverkavelingskosten
de geheimhouding bij
de stemming
voor ruilverkaveling hebben gekozen, is het
dus toch mogelijk dat een besluit tot ruil
verkaveling wordt genomen, als bij het
stemrecht op basis van de oppervlakte wel
een meerderheid aanwezig is. Indien de
onroerende goederen verpacht zijn tellen
daarbij de stemmen van de eigenaar en
van de pachter elk voor de helft van de
oppervlakte van het verpachte onroerend
goed.
Als het onroerend goed aan enkele pachters
gezamenlijk is verpacht, tellen de stem
men van de pachters elk voor een evenre
dig deel van de helft van de oppervlakte
van dat onroerend goed. Hetzelfde geldt
bij onderverpachting ten aanzien van de
stemmen van de pachter en de onderpach
ter. Als ten aanzien van een onroerend
goed zowel een zakelijk recht is gevestigd
als een pachtovereenkomst is gesloten, zijn
zowel de blote eigenaar als de zakelijk
gerechtigde ieder voor van de opper
vlakte van het onroerend goed stemge
rechtigd. Voor de andere helft van de op
pervlakte is de pachter stemgerechtigd.
Uit het vorenstaande kan afgeleid worden,
dat de stemgewichtsverhouding bij het
hoofdelijke stemrecht anders is dan bij het
stemrecht op basis van oppervlakte. Terwijl
bij het hoofdelijk stemrecht alle stemmen
even zwaar wegen, vertegenwoordigt iedere
stem bij het stemrecht op basis van de op-
naam van de eigenaar of het kadastrale
nummer van het perceel als ingangsge
geven.
Nu ook aan de pachter stemrecht wordt ge
geven, heeft de wetgever consequent ge
handeld door de erfgenamen van de pach
ter op één lijn te stellen met de erfgenamen
van de eigenaar. Indien iemand door een
verklaring van erfrecht kan aantonen erfge
naam van een geregistreerde pachter te
zijn, wordt hij met deze gelijkgesteld. Dit
sluit aan bij het in de Pachtwet bepaalde,
dat de pachtovereenkomst door de dood
van de pachter niet automatisch teniet gaat
en dat binnen 6 maanden na de dood van de
pachter door bijvoorbeeld zijn echtgenote
en bloed- en aanverwanten in de rechte lijn
om in de plaatsstelling kan worden ver
zocht.
Terwijl voorheen uitsluitend de eigenaren
bevoegd waren aan de stemming deel te
nemen, kwamen eveneens de aan de ruil
verkaveling verbonden kosten geheel voor
hun rekening, voorzover zij niet door het
Rijk betaald werden.
De wetgever heeft bij de laatste wijziging
baar wordt, een gedeelte van de ruilver
kavelingskosten betaalt, waardoor een in
directe doorberekening van die kosten tot
op zekere hoogte mogelijk is.
De intrede van het pachtersstemrecht bij
ruilverkaveling is een begin van een verder
gaande ontwikkeling. Gesteld zou kunnen
worden, dat ook andere categorieën be
langhebbenden in staat gesteld dienen te
worden aan de stemming deel te nemen.
Dit is evenwel nauwelijks uitvoerbaar, daar
de kring van belanghebbenden zeer ruim
kan zijn. Het ligt ook geheel in de lijn der
verwachtingen, dat het pachtersstemrecht
straks bijvoorbeeld bij waterschappen door
gang zal vinden. Als gebruiker van de grond
heeft een pachter eveneens veel belang bij
een goed functionerende waterhuishouding.
Gezien het feit, dat het pachtersstemrecht
bij ruilverkaveling lang op zich heeft laten
wachten, is het zeker niet onwaarschijnlijk,
dat ook de wijziging van de wetgeving op
het gebied van waterschappen nog wat tijd
zal vergen.
Weiden en akkers, wegen en
fietspaden: het landschap na ruil
verkaveling (Oosterhesselen/De
Hoonholten, Koningsdorp en de
Drieban in N.H.).
Foto's Cultuurtechnische Dienst
Utrecht.
pervlakte een bepaald gedeelte van de op
pervlakte van het te verkavelen blok.
In de gewijzigde Ruilverkavelingswet is op
genomen, dat de stemmen geheim moeten
worden uitgebracht. Het uitbrengen van de
stemmen mag dus noch voor de andere
stemmers, noch voor de leden van het stem
bureau zichtbaar zijn.
Op het stembiljet staat dan ook enkel de
oppervlakte, waarvoor degene, die tot de
stemming is opgeroepen mag stemmen,
aangegeven. Het is praktisch onmogelijk
aan de hand van de oppervlakte te achter
halen wie eigenaar is, want de boekhouding
van het kadaster is zo ingericht, dat men er
slechts gegevens aan kan ontlenen met de
van de wet geen uitbreiding gegeven aan
de groep van belanghebbenden, die voor
een kostenomslag in aanmerking komen.
Derhalve wordt de verpachter-eigenaar ook
thans nog voor de volledige betaling van de
ruilverkavelingskosten aangesproken. Dit
zal voor hem niet geheel bevredigend zijn,
daar hij nu wel verplicht is de helft van zijn
stemrecht af te staan, en maar moet afwach
ten of de pachter bereid is een deel van die
ruilverkavelingskosten voor zijn rekening te
nemen.
Via een pachtverhoging, die door de waar
devermeerdering van het onroerend goed
mogelijk is, dragen de pachters wel al in
direct bij in de ruilverkavelingskosten. Het
lijkt echter niet meer dan redelijk, dat ook
de pachter, wiens grond ten gevolge van de
ruilverkaveling bijvoorbeeld beter bereik-
