23
verandering door afstemmen
op elkaar
deze „patstelling" te schrijven zijn! En dat
verhaal zou dan worden gekenmerkt door
een aantal mechanismen
Mechanisme 1:
Dezelfde feiten krijgen verschillende be
tekenissen.
(Wat A gevaarlijk vindt voor de continuïteit
van de bank, vindt B juist goed.)
Mechanisme 2:
Dezelfde feiten worden gebruikt voor ver
schillende redeneringen.
(A zegt: „Indien we onze uiterste zorg
schenken aan de bediening van onze
cliënten, dan groeien we als bank van
zelf".
B zegt: „Als we expanderen, kunnen we
meer service aan de cliënten verlenen.
Middel en doel zijn hier tegengesteld ge
bruikt.)
Mechanisme 3:
Argumenteren op basis van selectie;
„Wat in de kraam te pas komt", zegt de
volksmond en A zal zijn sterkste argumen
ten inzetten om aan te tonen, dat zijn visie
de enige juiste is en die van B, laten we
zeggen, minder juist! B zegt het tegen
deel.
dit wordt soms door de praktijk bevestigd.
Het is een opgave voor de betrokkenen
bij een fusie eventuele gevoelens van on
vrede met de nieuw situatie over te doen
gaan in een veranderingsbehoefte en uit
eindelijk in een veranderingsvermogen.
Indien het bij onvrede blijft, ontstaan vaak
de volgende verschijnselen:
1. De onvrede wordt overgedragen op an
deren;
2. De onvrede wordt verdrongen door er
min of meer mee te leren leven als teleur
gesteld man;
3. Men tracht de onvrede te compenseren
door de beschikbare energie op andere
zaken te richten dan het werk, bijvoorbeeld
door te gaan studeren, enz.
4. Soms wordt de onvrede uitgeleefd in
agressief gedrag;
5. Onvrede kan ook uitmonden in passivi
teit: „Het zal mijn tijd wel duren".
Het komt nog al eens voor dat de ver
anderingsbehoefte geheel of gedeeltelijk
verdwijnt, omdat de partijen „lief willen
zijn voor elkaar" of de verwachting koes
teren, dat als men aan het veranderen van
zichzelf en elkaar wil beginnen, er teveel
overhoop wordt gehaald.
In het veranderingsvermogen wordt niet
geloofd, omdat de betrokkenen de mening
zijn toegedaan dat men het met de ander
toch niet redt en/of dat men het zelf niet
kan opbrengen. Over het algemeen wordt
het vermogen tot veranderen onderschat
en leidt tot het laten bestaan van de reeds
genoemde onvrede-verschijnselen.
In de maand december krijgt het woord
„vrede" extra aandacht.
Misschien kan vrede verworven worden
door de onvrede duidelijk kenbaar te ma
ken en deze eens over en weer te bespre
ken.
Zoals gezegd worden gesprekken en dis
cussies in vorenstaand geval nodeloos
lang en weinig effectief, omdat iedere keer
weer opnieuw de bekende standpunten op
tafel komen en argumenten op deze basis
brengen ons dan ook geen stap verder.
Voor verandering in „de eigen kijk op za
ken" komt iedere betrokkene bij een fusie
in aanmerking. Die verandering moet wor
den uitgelokt En dat „uitlokken" kan ge
pland en gestuurd worden. Het is dan ook
de taak van de Centrale Bank fusiebespre
kingen in al haar aspecten te begeleiden.
Wanneer dit tijdig gebeurt, kan over de
eventueel aanwezige verschillen tijdig ge
praat worden. Niet om die verschillen ten
koste van alles weg te nemen, maar ook
om er over en weer - zo nodig - rekening
mee te houden en ze op elkaar af te stem
men.
De gefuseerde bank kan dan een nieuwe
bank met een eigen stijl worden.
Veranderingen in status, in hiërarchische
positie, in taakstelling, enz. ten gevolge
van fusie kunnen leiden tot onvrede en
