vermogensaanwasdeling
economische begrippen toegelicht:
14
drs. h .a. de werker
doel
bepaling overwinst
aandeel
vermogensaanwasdeling
welke ondernemingen
vorm van uitkering
verdeling over de
werknemers
beheer
blokkering en deblokkering
fiscale aspecten
In het kader van het bezitsvormingsbeleid
is de uitvoering van een vermogensaan
wasdeling in het verleden al diverse ma
len onderwerp geweest van discussie. De
belangstelling die dit onderwerp thans
echter geniet is minder vrijblijvend dan in
het verleden het geval was. Volgens de
plannen van de regering zal namelijk
nog in 1975 een wetsvoorstel inzake een
vermogensaanwasdeling bij het Parlement
worden ingediend. Ofschoon de tekst van
dit voorstel momenteel nog niet bekend
is, mogen we aannemen dat de inhoud
hiervan in hoofdlijnen zal overeenstemmen
met hetgeen hieromtrent naar voren is ge
bracht in de in mei van dit jaar uitge
brachte interim-nota Inkomensbeleid. In
verband daarmee leek het ons nuttig om
in deze rubriek de voornaamste aspecten
van de in het vooruitzicht gestelde vermo
gensaanwasdeling op een rijtje te plaat
sen.
Met het voorstel inzake een vermogens
aanwasdeling wordt beoogd de werkne
mers een aandeel te geven in de over
winst van ondernemingen. Onder over
winst wordt daarbij verstaan de winst die
resteert na aftrek van een redelijke belo
ning voor het in de onderneming werkza
me eigen vermogen.
Voorlopig zal de bepaling van de over
winst worden gebaseerd op de fiscale
winst en het fiscale vermogen. Bij de vast
stelling van het percentage dat als rede
lijke vergoeding van het in de onderneming
werkzame eigen vermogen kan worden
aangemerkt geeft de regering de voor
keur aan een primaire vergoeding voor
het eigen vermogen waarbij rekening
wordt gehouden met een risicopremie.
Wat betreft het aandeel van de overwinst
dat aan de werknemers zou toevallen
noemt de regering het percentage van 10.
Volgens de jongste ramingen zou in de
huidige verhoudingen op basis van deze
10% een bedrag van ƒ300 miljoen per
jaar ten gunste van de vermogensaanwas
deling resulteren.
Om praktische redenen geeft de regering
de voorkeur aan een regeling die alleen
betrekking heeft op ondernemingen die
aan vennootschapsbelasting zijn onderwor
pen. Bovendien wordt gedacht aan een
vrijstelling wanneer de winst lager is dan
250.000,-.
De uitkering ten gunste van de werknemers
dient waar mogelijk in aandelen te worden
voldaan. Alleen voor zover dit niet mogelijk
is, zal de vermogensaanwas moeten wor
den voldaan in zoveel mogelijk op aande
len gelijkende vermogenstitels.
Een gedeelte van de vermogensaanwas
deling is bestemd voor verdeling onder de
werknemers van de betrokken onderne
ming terwijl het overige gedeelte wordt
aangewend voor aanvulling van de oude
dagsvoorziening van alle in Nederland
werkzame meerderjarige werknemers -
mogelijk beneden een bepaalde inkomens
grens - zolang zij nog geen 65 jaar zijn,
met uitzondering van degenen die pen
sioengerechtigd zijn op basis van de Al
gemene Burgerlijke Pensioenwet of een
daarmee vergelijkbare regeling. Bij deze
verdeling wordt gedacht aan een systeem
waarbij de werknemers in het afdracht-
plichtige bedrijf 50% van de beschikbare
overwinst verkrijgen voor zover deze over
winst 5% van de loonsom in dat bedrijf
niet te boven gaat terwijl zij voor het meer
dere slechts 20% aanspraken zullen ont
vangen.
Voor de verdeling binnen de betrokken on
derneming wordt uitgegaan van een gelijk
bedrag per werknemer.
Voor wat het beheer van de vermogens-
aanwas betreft wordt gedacht aan de
stichting van een groot nationaal fonds
dat in beginsel wordt beheerd door verte
genwoordigers van de werknemers. Dit
fonds mag binnen te stellen grenzen de
aan hem toevertrouwde vermogenstitels
vervreemden, geld lenen en uitlenen.
Voor wat betreft de blokkering van de ver
mogensaanspraken van de werknemers die
niet bestemd zijn voor oudedagsvoorzie
ning denkt de regering aan een periode
van 7 10 jaar. De overige aanspraken
zullen geblokkeerd blijven tot het tijdstip
waarop de deelnemer 65 jaar wordt.
Het bedrag van de vermogensaanwasde
ling is niet aftrekbaar voor de vennoot
schapsbelasting, wel zal de ondernemer
ten aanzien hiervan vrijgesteld worden van
de betaling van sociale lasten.
Voor wat betreft de belasting- en premie
heffing bij de werknemers ter zake van de
vermogensaanwasdeling wordt een bij
zondere regeling overwogen. Wel zal over
de opbrengst van het vermogen normaal
belasting verschuldigd zijn.
