19
mantel- en bladendepots
(gescheiden bewaargeving)
de thuisbewaarder
slot
van de stukkenstroom en daardoor van de
arbeidsintensieve behandeling en admini
stratie van te ontvangen en te leveren ef
fecten. Leverings- en ontvangstposities bij
de effectenclearing worden veel sneller af
gehandeld omdat bij giraal verkeer niet be
hoeft te worden gewacht op fysieke leve
ringen in het algemeen en op fysieke le
vering van bepaalde toe te wijzen coupures
in het bijzonder.
Een tweede belangrijk gevolg voor de
aangesloten instellingen is het wegvallen
van de nummerverantwoording per cliënt
voor de tot het girale verkeer toegelaten
fondsen. Dit heeft als voordeel, dat de in
de kluisvoorraad voorkomende kleine cou
pures omgezet kunnen worden in veel gro
tere aantallen stukken vertegenwoordigen
de verzamelcoupures. De administratie ge
schiedt per fonds en bij lotende obligaties
per fonds per uitlotingsgroep. Wordt een
obligatie in het girale systeem opgenomen
terwijl nog geen loting plaatsvindt, dan
wordt aan de cliënt alleen zijn nominale
bezit in de bewuste lening verantwoord,
bijv. 16.000,- nom. 83A Nederland 1975,
dus in één totaal nominaal per fonds.
Daarentegen wordt bezit in fondsen, welke
in eensgevend geld noteren (aandelen),
aan de cliënt verantwoord in aantallen
stuks per kleinste coupure.
Vóórdat een dergelijke lening gaat loten (de
onderhavige in 1981) ontvangt de Centrale
Rabobank een specificatie naar serie/uit-
lotingsgroep van NECIGEF welke de basis
vormt voor de specificatie welke de bank
vóór de loting op haar beurt aan haar
cliënten in voornoemd fonds zendt.
Uit die specificatie ziet de cliënt hoe zijn
bezit over de diverse „lotingsgroepen"
verdeeld is. De bezitter van de bovenge
noemde 16.000,- zal dus te zijner tijd,
wanneer de loting over 10 lotingsgroepen
zal plaatsvinden, tevoren precies te horen
krijgen, hoe zijn 16.000,- over de 10 lo
tingsgroepen verdeeld is, bijv. 2.000,- in
groep I, 1.000,- in groep II enz.
Zijn bij een lotend fonds meerdere coupu
res in omloop, dan wordt bij toewijzing per
uitlotingsgroep steeds maximaal toegewe
zen in de grootste coupure, het restant in
de één na grootste enz. Bij een eventuele
aan- en verkoop in een dergelijk fonds
wordt ook gedeponeerd en gelicht per lo-
tingsgroep.
Obligaties met een te ingewikkeld lotings
systeem of lotende in te veel groepen,
worden niet in het giraal systeem opgeno
men. Zo zullen in eerste instantie slechts
een enigszins beperkt aantal lotende obliga-
De schrijver van dit artikel (derde van
rechts) met bankmedewerkers verdiept in
de toepassing van het nieuwe girale sy
steem.
ties Nederland en BNG worden toegelaten,
terwijl premie-obligaties in het geheel niet
in aanmerking komen.
Een derde consequentie is dat de girale
fondsen in beginsel centraal bewaard kun
nen worden bij NECIGEF.
In eerste instantie wordt bij NECIGEF een
voorraad per fonds gedeponeerd welke
voldoende is voor het girale afhandelen
van beursaffaires. In een later stadium
is het niet uitgesloten dat onder NECIGEF
een veel grotere concentratie van bewaarde
effecten zal plaatsvinden.
Giraal effectenverkeer brengt ook met zich
mee, dat bij girale fondsen ook voor het
gedeelte van het fonds dat in eigen kluizen
bewaard blijft (naast die welke bij NECI
GEF zijn gedeponeerd) geen nummerver
antwoording per cliënt kan worden bijge
houden. Aangezien bij een gescheiden be
waargeving wel nummerverantwoording per
cliënt noodzakelijk is, omdat een gedeelte
van het effect elders (meestal bij de cliënt)
wordt bewaard, is deze wijze van admini
stratie onverenigbaar met die welke vereist
wordt voor giraal effectenverkeer. Zoals
bij andere banken reeds eerder gebeurde
zullen ook wij nu genoodzaakt zijn aan ge
scheiden bewaargeving paal en perk te
stellen. Overigens zal de behoefte van de
particuliere cliënt aan gescheiden bewaar
geving vermoedelijk sterk afnemen, omdat
de ermede beoogde extra beveiliging van
zijn eigendom in de opzet van het giraal
effectenverkeer op geheel andere wijze
voldoende wordt gewaarborgd.
Effecten van thuisbewaarders die zij bijv.
wegens verkoop door hun plaatselijke Rabo
bank laten toezenden aan de Centrale Rabo
bank zullen onder giraal verkeer daar in
het algemeen in de kluis gedeponeerd wor
den, aangezien aan de leveringsverplich
ting aan de effectenclearing wegens de
onderhavige verkoop voldaan wordt door
overboeking ten laste van de NECIGEF-
positie van de Centrale Rabobank naar de
effectenclearing, indien het althans een
giraal fonds betreft. Omgekeerd zullen bij
koop door een zelfbewaarder effecten uit
de kluisvoorraad aan hem geleverd wor
den, nadat de desbetreffende stukken zijn
ontvangen van de effectenclearing door
overboeking op de NECIGEF-rekening van
de Centrale Rabobank. Bij deze categorie
cliënten brengt de introductie van het gi
raal effectenverkeer dus geen enkel voor
deel.
In het bovenstaande hebben wij uiteenge
zet hoe in de praktijk het effectenverkeer
plaatsvindt en welke invloeden dit verkeer
zal ondergaan door de introductie van gi
raal effectenverkeer. Het tijdstip waarop de
nieuwe werkwijze zal worden toegepast
hangt af van de goedkeuring van de desbe
treffende wetgeving en van het moment
waarop de betrokken administratieve pro
cedures gereed zijn. In elk geval staat vast
dat de invoering van het giraal effectenver
keer fn Nederland ertoe zal bijdragen dat
de behandelingskosten van effectentrans
acties worden verlaagd. Indirect komt dit
ook de Nederlandse effecteneigenaar ten
goede, omdat beperking van de behande
lingskosten ertoe bijdraagt dat de effecten-
provisietarieven, zowel absoluut als gere
lateerd aan het buitenland, zo laag moge
lijk gehouden kunnen worden. En dat komt
de handel in effecten ten goede.
