giraal
effectenverkeer II
18
j. bredewold
aangesloten instellingen
toegelaten fondsen
centrum fondsenadministratie
en effectenclearing
belangrijkste gevolgen,
stukken-verkeer,
lotende obligaties
Vorige maand ging het om het ver
leden en het heden van het effecten
verkeer, nu behandelt de heer Bre
dewold de ingrijpende veranderin
gen, die op het punt staan te ge
beuren.
Het is beslist geen eenvoudige ma
terie. Om het goed te begrijpen,
moet men eigenlijk het eerste arti
kel nog eens doornemen. Het gaat
om de oprichting en de werking van
een nieuw Centraal Instituut, het
NECIGEF.
Derhalve een zeer actueel onder
werp voor allen die met effecten
verkeer of effectenbezit te maken
hebben. De schrijver, hoofd Eftec-
tenbehandeling binnen Eftectenza-
ken van de Centrale Bank, vertelde
ons, dat de praktische toepassing
van het nieuwe systeem nog wel
even op zich zal laten wachten. Dat
zal naar verwachting in de loop van
het eerste halfjaar van 1976 plaats
hebben. Vóór het zo ver is moet na
tuurlijk het een en ander geregeld
worden.
De cliënten ontvangen straks van
zelfsprekend uitvoerig bericht over
de veranderingen. Het onderhavige
artikel geeft ons daarvan nu reeds
een goed inzicht.
s
In het voorgaande artikel hebben wij vrij
uitvoerig uiteengezet hoe het huidige sy
steem van effectenverkeer werkt. Wij zullen
nu bezien wat de invloed van het invoeren
van giraal effectenverkeer op dit huidige
systeem zal zijn.
Aan het girale verkeer zal gestalte gege
ven worden door de oprichting van een
giraal instituut waarvan de naam vermoe
delijk zal luiden Nederlands Centraal In
stituut voor Giraal Effectenverkeer BV
(NECIGEF). Momenteel wordt al aan de
inrichting van de kantoorruimte en aan het
aantrekken van het personeel van het op
te richten instituut gewerkt.
De algemene taak van NECIGEF zal zijn
het bevorderen van het effectenverkeer.
NECIGEF is een interprofessioneel insti
tuut, waarmede gezegd wordt dat uitslui
tend instellingen, werkzaam op het gebied
van het effectenbedrijf, aangesloten kunnen
zijn.
NECIGEF gaat ervan uit dat een doelmati
ge afwikkeling van effectenverkeer giraal
dient te geschieden. Hierbij worden zake
lijke rechten op effecten die in een cen
traal depot worden bewaard overgeboekt.
De door de aangesloten instellingen in het
centraal depot bij NECIGEF gedeponeerde
effecten vormen daar per fonds een giro
depot. Giraal effectenverkeer tussen de
aangesloten instellingen vindt plaats via
deze girodepots per fonds.
Bij NECIGEF kunnen geen particuliere ef
fecteneigenaren zijn aangesloten, doch uit
sluitend professionele effectenbewaarin-
stellingen. NECIGEF kan hierdoor niet con
currerend optreden en ook niet in de rela
tie treden tussen effecteneigenaar en pro
fessionele bewaarder.
Instellingen die op eigen naam ter beurze
handelen dienen direct of indirect deel te
nemen aan het girale verkeer, omdat alle
beurstransacties in de tot het NECIGEF
toegelaten fondsen giraal worden afgewik
keld. Daartoe is ook de effectenclearing
aangesloten bij NECIGEF.
Uitsluitend fondsen welke officieel ter
beurze van Amsterdam noteren worden
toegelaten tot NECIGEF.
Verder dienen zij aan andere criteria te
voldoen zoals onderlinge vervangbaarheid
(dus geen individualisering door stuknum
mer-verantwoording), uitloten volgens een
uitlotingssysteem dat aan bepaalde eisen
voldoet (zoals uitloting op groep).
Vorige maand hebben wij erop gewezen,
dat voor iedere bewaarder van CF-stukken
een CF-positie per fonds wordt bijgehou
den door het CF (Centrum Fondsenadmini
stratie). Levert een instelling wegens ver
kopen voor cliënten CF-stukken aan de
effectenclearing, dan wordt de leverings
positie van deze instelling in de effecten
clearing afgeboekt en zijn positie in het
CF gedebiteerd. Onder giraal verkeer zal
een deelnemer niet langer aan zijn leve
ringsverplichting aan de effectenclearing
voldoen door daarheen fysieke stukken te
transporteren, maar door het uitschrijven
van een opdracht aan NECIGEF ten gevol
ge waarvan zijn tegoed in het desbetreffen
de fonds aldaar wordt gedebiteerd voor
het opgegeven aantal stukken en de effec
tenclearing wordt gecrediteerd. De effec
tenclearing boekt dan de creditering per
deelnemer af op diens leveringspositie in
het betrokken fonds. Aangezien het NE
CIGEF deelnemer wordt in het CF en de in
het girodepot voorkomende CF-stukken op
zijn tegoed bij het CF staan gecrediteerd,
hebben dergelijke overboekingen geen in
vloed meer op de CF-positie van de deel
nemende instellingen en neutraliseren zij
elkaar wat betreft de posities van NECIGEF
bij het CF
Boekt de Centrale Rabobank bijv. 100 stuks
Philips over naar bank A door het zenden
van een desbetreffend opdrachtformulier
naar NECIGEF, dan leidt een dergelijke mu
tatie niet tot een mutatie voor het CF, omdat
de voorraad CF-stukken bij NECIGEF gelijk
blijft. Slechts deponeringen en lichtingen
van fysieke CF-stukken bij NECIGEF lei
den tot overboekingen voor het CF.
De belangrijkste consequentie van de in
troductie van giraal verkeer en tegelijk het
grootste voordeel voor de aangesloten in
stellingen is de aanzienlijke vermindering