13
lange-termijncontracten
/-
jt
zuinigheid wordt aangedrongen. Het verwekte nogal op
zien dat de Nederlandse regering ditmaal de Duitse actie
sterk steunde. Bij de opstelling van de Nederlandse begro
ting was de Nederlandse bijdrage aan de EG lager gesteld
dan het bedrag dat de Europese Commissie presenteerde.
Dit was reden voor de Nederlandse regering om de
door de Europese Commissie voorgestelde bijdragen te
helpen verlagen. Dit maakte geen indruk van grote Euro
pese gezindheid. Premier Den Uyl moest in de Tweede Ka
mer uitleggen dat hij toch echt wel voor een Europese
integratie is.
West-Duitsland ging onverdroten door met het aandringen
op bezuinigingen. Bondskanselier Schmidt overgoot zijn
door de economische situatie ingegeven zuinigheid met
een politiek sausje: hij wilde alleen uitgaven doen die tot
„echte" integratie leiden. De landbouwpolitiek zou ook
minder kunnen kosten volgens West-Duitsland, maar het
eerste Duitse voorstel dat daartoe leidt, moet nog worden
gedaan.
Minister Pronk was de eerste die met de brokken van de
bezuinigingsrage kwam te zitten: de Europese gelden voor
ontwikkelingssamenwerking waren tot een minimum terug
gebracht. Wat de EG betreft, zal er aan de resoluties van
de speciale VN-zitting weinig concrete inhoud worden ge
geven.
Ondanks alle pogingen tot internationale regelingen, spe
len de afspraken van land tot land nog een zeer grote
rol in het internationale handelsverkeer. Bij de voedsel
voorziening is de tendens naar bilaterale afspraken op het
ogenblik zeer groot. Zo zijn er afspraken voor lange-ter-
mijnleveranties van granen in de maak tussen de Verenig
de Staten met Rusland en Polen. De heer Lardinois heeft
nu een ieder in Brussel min of meer overvallen met een
ontwerp-contract met Egypte voor de levering van granen,
melkpoeder en suiker.
De heer Lardinois heeft de Egyptenaren tijdens een bezoek
aan hun land op de gedachte van een dergelijk langdurig
contract gebracht.
Enkele maanden daarna kwamen de Egyptische vertegen
woordigers in Brussel met een voorstel. De Europese Com
missie nam dit in beginsel over en vroeg aan de Raad van
Ministers om een mandaat tot onderhandelingen.
Er ontstond een berg van moeilijkheden. In de eerste
plaats was het niet mogelijk dit invloedrijke Arabische land
zonder meer de deur te wijzen; daarvoor had de heer Lar
dinois reeds teveel verwachtingen gewekt. Verder deed
zich de vraag voor: wat als er in de EG van de toegezegde
produkten zich een tekort gaat voordoen? Zouden andere
landen ook voor zulke contracten in aanmerking komen?
Hoe zouden de particuliere bedrijven bij de leveranties in
geschakeld worden en staatshandel worden voorkomen?
De Ministers van Buitenlandse Zaken en van Landbouw
speelden deze bal enkele malen over en weer. Verder dan
enig politiek gegrom kwam het bij de eerste besprekingen
niet.
Het zou voor de EG geen ongelukkige zaak zijn wanneer
men het instrument van een lange-termijncontract zou
kunnen gaan hanteren. Er zou een stuk stabiliteit door
kunnen ontstaan in enkele EG landbouwsectoren en ook
in politieke zin zou de Gemeenschap meer gezicht krij
gen. Dit laatste zal wel het grootste, zij het onuitge
sproken, bezwaar van vele Europese ministers zijn tegen
het initiatief van de heer Lardinois.
Ook ons dorp vierde onlangs zijn bestaan. Niet zo oud als
Amsterdam, maar grijs genoeg om er een week lang een
gezellige verkleedpartij van te maken. Zo stond ik enige
weken geleden wat onwennig in een mooie, gebiesde pof
broek met helder witte kousen aan en een fluwelen jas met
kanten boordjes in de bank. Het geheel was met een liefde
vol oog, en wellicht daardoor iets te krap, vervaardigd door
mijn gade.
Mijn dametjes hadden van de gelegenheid geprofiteerd en
liepen verwaand rond in zeer fraaie jurken met een de
colleté, waarover thuis in normale tijden de grootste ruzie
zou zijn ontstaan.
Het was een gewone werkdag verder, want de grote his
torische optocht zou pas aan het einde van de week worden
gehouden. De dames begonnen hun werk aan de balie,
waaraan de dagelijkse stoet van klanten voorbijging. Een
kleurrijker schouwspel dan in gewone weken, dat wel. Van
buiten klonk, net niet te hard, de feestmuziek uit de luid
sprekers.
Mijn geachte naaste medewerker was even met een bood
schap naast de secretaris. Een gek gezicht zo'n figuur uit
De Drie Musketiers op een bromfiets. Trouwens ik had die
ochtend vroeg de voorzitter van de bank gezien. Hij liep de
koeien naar de melkstal te heuen in een prachtig rood
kostuum, dat het zeer wel deed rond zijn omvangrijke ge
stalte. Maar cultuurhistorisch gezien was het er ongeveer
een eeuw naast, geloof ik.
Binnen dus leek alles gewoon, want de meisjes bleven voor
het grootste deel verstopt achter de balie en ik had me
teruggetrokken in de spreekkamer.
Het was net even rustig aan de balie toen Jaap binnen
kwam. Jaap nu is een bijzonder bekwaam en zeer scherp
zinnig inspecteur bij de accountantsdienst, een man die
van zijn werk houdt en er vrijwel geheel in opgaat. Buiten
zijn werk is hij echter een totaal binnenwaarts gericht mens,
die de wereld om zich heen nauwelijks ziet. Dat maakt hem
tot een gelukkig wezen en tevens tot een vrij groot risico
voor de levenportefeuille van de Centrale Bank.
Hij knikte de meisjes wat afwezig toe en vroeg naar mij.
Ik hoorde zijn stem en begaf me naar de deur van de
spreekkamer. Toen gebeurde er van alles tegelijk: mijn
stap mislukte door de te nauwe broek, de drempel zat
hoger dan anders, ik struikelde en mijn broek scheurde
over de gehele lengte. Mijn hoed zeilde voor me uit tot
voor Jaaps voeten.
Nooit zal ik zijn gezicht vergeten. Vele gevoelens moeten
hem hebben bestormd want ik zag ongeloof en afschuw,
argwaan en schrik in enkele seconden aan hem voorbij
gaan. De wereld verging toen daar aan zijn voeten als een
verklede zot, de anders zo aardige en correcte bank
directeur spartelde. Hij draaide zich in een schrikbeweging
naar de meisjes die waren opgestaan om niets van het
schouwspel te missen. Zijn blik bleef hangen aan hun
kleding en rustte even op hun decolleté. Dat deed de
emmer overlopen en hij vluchtte na nog een blik vol pijn op
mij gericht te hebben de bank uit.
Een week later kwam hij terug. We droegen weer nette
pakken en decente jurkjes en de feestverlichting was af
gebroken.
In het begin was hij wat teruggetrokken, doch later werd
hij zichzelf en er werd die ochtend hard gewerkt. Maar
over zijn vorige bezoek repte hij met geen woord. Waar
schijnlijk gelooft-ie het gewoon niet en denkt dat het een
nachtmerrie is geweest.
Cas Sier
