uit onze historie
35
i) Sub Philippo Sccundo, Gubcrnantc Parma,& Comité Liceftrio
G RAVE,
Het is voor fijnproevers van de sfeer van
zeer oud cultuurland een weldaad dit, ge
lukkig nog vrij stille, gebied te doorkruisen,
langs de Maas met de zeer afwisselende
dijkwegen, waar men aan de overzijde al
even oude plaatsjes ziet liggen als aan deze
zijde, de wilgen en populieren, maar ook
de naald- en loofbossen, weiden en peel-
gebied in voortdurende afwisseling.
Terugblikker gaat met u in Kring Maasland
enkele van de oudste banken bezoeken. We
beginnen dan deze tocht in Grave en eindi
gen bij Lithoyen. Zoals bij hem gebruikelijk
schrijft hij gemakshalve „met losse hand".
U weet dat het zijn bedoeling is een schets
te geven van de omgeving waarin de ban
ken werken, de gedachten levendig te hou
den aan hen die als pioniers de banken
„maakten" en bovenal en steeds in herinne
ring te brengen dat wij anders zijn dan de
anderen omdat onze organisatie stoelt op
het Raiffeisenbeginsel dat ongetwijfeld in
hoge ere gehouden moet blijven.
De tocht leidt dus vanaf Grave achtereen
volgens naar Schaijk/Reek, Mill, Boekei,
Nistelrode, Vorstenbosch, Heesch, Raven-
stein/Dieden, Megen en Lithoyen.
Ook hier weer ondervond Tb. hartelijke en
spontane medewerking van alle directeu
ren, waarvoor hij bijzonder erkentelijk is.
Dat Grave het eerst aan de beurt kwam,
vindt niet zijn oorzaak in belangwekkende
gegevens van de bank, die ook niet aan
wezig waren, maar wel in het feit dat Grave
van zeer groot belang was voor „Maas
land".
De lotgevallen van deze stad, haar groei en
bloei maar ook de zeer vele belegeringen
en plunderingen, óók van het omringende
platteland, bepaalden mede het beeld van
de wijde omtrek van Grave.
Ti t VIM tl TARM.1 .jóailttjam .i/r Dwri rtlifuj .putsJu mstUtntl X0BIXTD
JSJ "^fomtJiltraDïrcTOX, D WULO a crrvut rrvulfitm.
De burgers van Grave hebben méér dan
welke vestingstad in de Nederlanden van
oorlogsgeweld te lijden gehad. Het maakte
daarbij hoegenaamd geen verschil wie aan
vallende of verdedigende legers waren. Het
waren de burgers en plattelanders die
steeds weer in de klem kwamen.
Voordat de stad betekenis kreeg als steeds
sterker wordende vesting was Grave al in
het bezit geweest van diverse edelen die
resideerden in een kasteel dat nu geheel
verdwenen is.
In de elfde eeuw ongeveer ontstond het
graafschap Cuyk waarin Grave gelegen is
en dan begint een verhaal met vele, vele
namen, van bezitsstrijd, intriges, nijd, ver
raad maar ook van als orchideeën op
een mesthoop heldhaftigheid en barm
hartigheid.
Uit belegeringen in de dertiende eeuw en
veertiende eeuw werd leergeld getrokken
om met de bouw van een werkelijke vesting
te beginnen.
Intussen hadden zich al talrijke nijverheden
o.a. lakenweverijen gevestigd. Aan de
voorspoed in die jaren heeft Hertog Arnoud
het zijne gedaan toen hij in 1423 alle rech
ten en vrijheden bekrachtigde die Grave be
zat. Zo konden zich ambachtsgilden, jaar-,
vee- en paardenmarkten ontwikkelen.
Deze werkelijke edele Arnoud heeft veel
geleden door verraad, gepleegd door zijn
vrouw en zijn zoon, waardoor hij zes jaren
lang in Buren gevangen heeft gezeten. Ge
lukkig ontving hij daarna ten volle eerher
stel.
Omstreeks 1400 werden de boeren ver
plicht mede te werken aan de vestingwer
ken. Dat was niet zo vreemd als het lijkt,
want de vesting moest ook voor hen een
vluchtplaats kunnen zijn wanneer een of
andere vijand een welgevallig maar overi
gens onwelwillend oog liet vallen op hun
hoeve, have of hun leven.
Belegeraars wie dat dan ook waren
ontzagen zich zelfs niet om rottende kada
vers over de muren te werpen (met enorme
katapulten) waardoor vreselijke epidemieen
ontstonden. Die goeie ouwe tijd was zo best
niet!
Er was ellende lang vóór de 80-jarige oorlog
maar ook daar in en nog tot eeuwen daarna
werd Grave geenszins ontzien.
In 1635 werden twee regimenten ingekwar
tierd die zo smerig waren dat allerlei be
smettelijke ziekten uitbraken!
Het doet tussen dit alles weldadig aan ook
voorbeelden van onkreukbaarheid en barm
hartigheid tegen te komen zoals Doctor
Wier, die heftig fulmineerde tegen de hek
senvervolgingen waaraan in Europa hon
derden onschuldige vrouwen en meisjes ten
offer vielen.
Er is geen nieuws onder de zon zegt Pre
diker want ook toen al traden de bevelvoer
ders van elkander vijandige legers elkaar,
na afloop van de slag, uiterst hoffelijk tege
moet met vele strijkages. De gewone sol
daat en nog meer de weerloze burgers en
