tussen guste vaars
en worstkoe
24
nachtleven
kijkers
Een mooie vierkleurenfolder met de intri
gerende titel „hand erop" was voor ons
aanleiding om een kijkje te gaan nemen op
de grootste veemarkt van ons land in de
Brabanthallen te 's-Hertogenbosch. Want
dat „hand erop" sloeg op de traditionele
wijze van handeldrijven, waarbij met hand
slag wordt geprobeerd tot een koop te
komen. Wie had dat gedacht, het gebeurt
nog steeds en met bijzonder veel plezier,
hebben we bemerkt. Een buitenstaander
wordt door meer dingen overweldigd als
hij de immense markthallen bezoekt. Vroe
ger leerde hij ooit iets over markten en hun
functie voor het bijeenbrengen van vraag
en aanbod en de prijsvorming en hoe de
aanvoerstromen van goederen worden ge
kanaliseerd. Hij vergeet al die theorie on
middellijk als hij ondergaat in het gewemel
van mensen en dieren en zich - zonder
veel begrip van wat er omgaat overigens -
stort in het lawaai, de stof en de stank van
duizenden dieren. Geen inzicht in de han
del zal hij krijgen bij een eenmalig bezoek,
maar wel en diep respect voor de wijze
waarop veehouders en veehandelaren en
de opkopers van slachterijen en vlees-
warenindustrie met bod en tegenbod tot
elkaar komen. Verbazing zal er zijn over
de ijzeren geheugens en de scherpe ogen
van de kopers, die al of niet gesteund door
hun rafelige opschrijfboekjes feilloos han
deldrijven en hun geheimzinnige merkte
kens schrijven in felle kleuren op de kon
ten van de gekochte dieren. Alleen maar
kijken dus, samen met de fotograaf, naar
dat bonte gewemel. Kijken en ruiken en
luisteren
Er blijkt een nachtleven te bestaan in ons
land, dat geheel verschilt van de voor
stelling die de stadsmens er van heeft.
Geen bezoeken aan mondaine clubs en
duistere gokholen, maar hard werken in de
stallen om op tijd het vee in de vracht
wagens te hebben. Vroeg in de ochtend
wegrijden om - soms uren ver - op tijd
op de markt te zijn. Tegen vijf uur in de
ochtend begint de aanvoer en worden de
eerste wagens uitgeladen. Honderden kal
veren worden een van de hallen ingedre
ven. Toch niet veel, is dan de indruk van
een buitenstaander, die nog wat onwennig
in de koude ochtendlucht staat te kleumen.
Maar dat verandert snel en van minuut tot
minuut krijgen de terreinen en hallen een
ander aanzien.
Het lawaai van mensen en dieren begint
toe te nemen en in de restaurants prutte
len de koffiemachines al. Menigeen neemt
na het uitladen en het in de hokken on
derbrengen van het vee een dampende
kop koffie en wij eten voor het eerst van
ons leven 's morgens om half zes een
vers broodje tartaar. Het gaat er best in.
Het uitladen gaat door en we genieten van
de perfect lopende organisatie, waardoor
in een oogwenk honderden dieren via
hekken naar binnen worden gesluist, ge
teld en afgerekend en in de praktische
hokken worden ondergebracht. Voor de
jonge kalveren is een keurig bedje van
stro gespreid, bij de varkens gaat het wat
Onze redacteur en onze fotograaf gingen
samen een ochtend naar de veemarkt in de
Brabanthallen te 's-Hertogenbosch
minder vertroetelend. De handel heeft
hier en daar een aanvang genomen, maar
nog niet vaak zien we dat het handjeklap
tot een koop leidt. Kennelijk wordt de
marktprijs nog wat afgetast en neemt men
een afwachtende houding aan.
Als het wat later wordt, is de handel in
eens erg intensief, vooral op de varkens-
markt, die tegen acht uur al bijna geheel
is afgelopen, de meeste dieren hebben dan
al hun nieuwe merkteken op de rug of in
het oor. De stokken petsen op de ruggen
van de wat redeloos heen en weer draven
de beesten. Eerder was het erg lawaaiig
in de hal, de beesten zijn onrustig en
ze vinden ook nog geen zachte hand.
Dat kan ook niet, er is immers geen
tijd voor. Als een beer wat al te
gulzig wordt, is er het geroep om de dok
ter. Hij weet met zijn reusachtige spuit de
grootste roerigheid snel tot bedaren te
brengen. Niet alleen in de mensenwereld
speelt de tranquilizer een rol. Vele kijkers
zijn er nu en later zal hun aantal nog toe
nemen, want het is vakantietijd en zo'n
bezoek aan de veemarkt is een bijzonder
en zeer goedkoop uitje. Maar menigeen
zal even een brok in de keel moeten weg
slikken na het helse lawaai van de var-
kensmarkt. Voor fokker en handelaar zal
het wel meevallen en wennen, maar de be
zoeker uit de stad kijkt soms wat veront
waardigd naar de efficiënte en kordate,
