schuttingkunst
in baarle-nassau
26
g. a. c. van de lindeloof
Na vele jaren werkzaam te zijn geweest in
Flevoland, aanvaardde ik per 1 juni 1974 het
directeurschap van de Rabobank Baarle-
Nassau. In het begin komen dan vele zaken
op je af en je gaat een aantal prioriteiten
stellen.
De hoogste prioriteit werd in overleg met
bestuur en raad van toezicht gegeven aan
het bouwen van een nieuw bankgebouw.
Besloten werd het nieuwe gebouw te stich
ten op de huidige vestigingsplaats en het
oude gebouw moest hiervoor dan ook tot
en met de laatste steen wijken, ledereen
die wel eens gebouwd heeft - en wie van
mijn collega's heeft dat nog niet gedaan -
weet, dat men gedurende de bouw tegen
een minder fraaie schutting aankijkt en dat
ook de lokale bevolking dit „genoegen"
smaakt. Tevens weten wij dat een schutting
hele volksstammen uitnodigt hun culturele
inslag te uiten in taal en teken. Ook is ons
bekend dat deze volksuitingen op schutting
meestal van veel creativiteit getuigen, maar
in andere zin nog wel eens beneden de
maat zijn.
Om deze volkscreativiteit in juiste banen
te leiden ben ik gaan nadenken om op de
schutting een expositie van aanvaardbare
uitingen te realiseren. Ik nam contact op
met de heer Goossen, publiciteitsadviseur
van het district Breda, en na een paar be
sprekingen waren wij eruit.
We zouden in Baarle een internationale
schilderwedstrijd onder de jeugd van de
basisscholen organiseren.
Het natuurrijke Baarle-Nassau, waarin ge
legen 33 snippers België, geheten Baarle-
Hertog, heeft 4 basisscholen, 2 in Baarle-
Nassau en 2 in Baarle-Hertog. Met de hoof
den van deze scholen werd contact opge
nomen voor medewerking en het resultaat
was dat alle scholen meededen.
De 24 klassen werden uitgenodigd de schut
ting om de nieuwbouw van onze Rabobank
te verfraaien met 12 schilderstukken.
Om tot dit resultaat te komen werd een
soort afvalrace georganiseerd. Alle klassen
werden in groepjes van 3 tot 5 leerlingen in
gedeeld. Deze groepjes gingen ontwerpen
maken. Dit groepswerk was noodzakelijk,
omdat de definitieve stukken een formaat
zouden hebben van 1x1 meter; een op
gave die door één enkel kind in de daar
voor ter beschikking staande tijd, niet of
nauwelijks kon worden gemaakt.
De ontwerpen werden op school vervaar
digd en per klas werden de drie beste stuk
ken - uitgekozen door de leerkrachten - ter
voorjurering aangeboden aan een jury be
staande uit de heren: A. H. P. Hogenbosch,
burgemeester van Baarle-Nassau, A. C. J.
Leestmans, burgemeester van Baarle-Her
tog, P. S. A. Oomes, architect, G. H. de Vet,
voorzitter van de bank, J. G. Goossen, publi
citeitsadviseur, G. A. C. van de Lindeloof,
directeur van de bank.
Door de vier basisscholen werden 83 ont
werpen ter jurering aangeboden, die door
het bankpersoneel klassegewijs in de En
clave-Zaal van het restaurant „De Engel" ter
jurering waren uitgelegd. Dat jureren was
voor alle juryleden een enorm leuke bezig-
De kleine leengevingen en schenkingen, die
in de twaalfde en dertiende eeuw de herto
gen van Brabant en de heren van Breda el
kaar al of niet vrijwillig deden, hebben in de
loop der eeuwen vaak tot onenigheid geleid
tussen de Noordelijke en Zuidelijke Neder
landen. In 1648 werd bij de Vrede van Mun
ster het gebied van Baarle zo verdeeld, dat
een deel voorgoed werd gevoegd bij de
Baronie van Breda onder de Generaliteits
landen en een ander, daarin geheel ver
vlochten deel bij de Baronie van Turnhout
onder de Zuidelijke Nederlanden. De ver-
brokkeldheid van het gebied, die het tot
vandaag de dag in staatkundig en econo
misch opzicht zo bijzonder maakt, werd niet
opgeheven. Dat zou ook in de eeuwen, die
erop volgden niet gebeuren. Wel werd in de
vorige eeuw van alle zesduizend percelen
afzonderlijk vastgesteld, of ze nu behoor
den tot het Belgische danwel het Neder
landse grondgebied.
Heden ten dage vormt een aantal van deze
percelen het dertigtal Belgische enclaves,
dat op ruim vijf kilometer van het moeder
land, in Baarle-Nassau de gemeente Baarle-
Hertog vormt.
Een vreemde situatie, die echter vooral
door buitenstaanders als zodanig wordt ge
zien, want de bewoners zelf hebben er nau
welijks moeite mee en willen het gebied,
ook wel een beetje uit eigen belang, graag
houden zoals het is: een historisch, staat
kundig en geografisch unicum in de wereld
van vandaag.
Belgen en Nederlanders werken op vele
gebieden samen, maar elke gemeente heeft
zijn eigen bestuur met een eigen burge
meester en gemeenteraad. Postkantoren
en andere officiële gebouwen vindt men in
het gebied steeds tweemaal, een keer ge
tooid met rood-wit-blauw en eenmaal met
de Belgische nationale kleuren. Zo is het
ook met openbare voorzieningen als elek
triciteit en telefoon. Men betaalt er naar
eigen inzicht in de winkels met de munt van
Nederland of met die van de overkant van
de straat, maar stuurt wel zijn kind naar de
school van de eigen nationaliteit. Dat daar
tussen de samenwerking eveneens goed is
blijkt overigens wel uit het verslag van de
schilderwedstrijd.
Kopen doen de inwoners van Baarle, waar
dat op zeker moment het voordeligst is,
want het is erg gemakkelijk oversteken van
het ene land naar het andere. De grillige
grens heeft hier uiteraard voor de inwoners
bepaalde economische en fiscale gevolgen.
De toerist, die dit gebied graag zal bezoe
ken om het natuurschoon, is al gauw aan
de dubbele nationaliteit van de omgeving
gewoon en zal wellicht zelf ook eens willen
meeprofiteren van de bijzondere omstan
digheden, waaronder men leeft.
Het gebied heeft voor de bezoeker vele mo
gelijkheden en de recreatieve voorzienin
gen staan er op een hoog peil. De artistieke
trouwens ook, zoals uit het bijgaande ver
slag wel zal blijken.
Vaak vindt u in onze rubriek Van her en der
korte berichten over bijzondere activiteiten
van aangesloten banken op het gebied van
de publiciteit, vooral met betrekking tot de
opening van nieuwe gebouwen.
Soms zijn die plaatselijke initiatieven zo bij
zonder van inhoud en zo wel georganiseerd,
dat we er graag wat meer over zouden heb
ben verteld. Meestal ontbreekt ons de ruim
te of de tijd daarvoor en heel vaak is pas
send illustratiemateriaal afwezig.
De heer G. A. C. van de Lindeloof, directeur
van de Rabobank Baarle-Nassau, moet heb
ben aangevoeld, dat daarop de meeste po
gingen om artikelen van deze zaken te pu
bliceren vastlopen.
Hij zorgde er dus voor dat wij zeer tijdig een
artikel van zijn hand ontvingen, dat door
inhoud en vorm best voor ons blad ge
schikt zou zijn. Ook zond hij de nodige il
lustraties mee en een ervan was zo gezel
lig en kleurrijk, dat we besloten er de om
slag van dit zomernummer mee op te sie
ren. Zo komt dat bijzondere stukje Neder
land, dat Baarle-Nassau heet, eens samen
met het Belgische tweelingdorp Baarle-
Hertog aan bod in ons maandblad. Een
stukje internationale samenwerking en wed
ijver aan de basis van de samenleving, dat
wellicht in deze tijd inspirerend kan werken
op andere en hogere organen, waar dan
ook.
Dat en het inderdaad aparte idee om de
bank voor iedereen in elks aandacht te
plaatsen, is voldoende om bij uitzondering
eens over dit facet van het werk in ons
maandblad te schrijven.
