leren leven
met verandering
LOKET B
11
drs. b. j. van tol
hoofd organisatie ontwikkeling, centrale bank
Ook in onze organisatie leren we
steeds meer leven met verandering.
Verandering is een regelmatig terug
kerend verschijnsel geworden.
Dit artikel gaat in op een aantal trends,
dat zichtbaar is geworden en dat in
toenemende mate de toekomstige ont
wikkelingen binnen onze organisatie
zal beïnvloeden. De trends verwijzen
naar een reeks van verschijnselen,
waarbij sprake is van een zeker wet
matig verloop. Van iedere trend zal in
dit artikel een korte omschrijving wor
den gegeven met een paar voorbeel
den ter verduidelijking. De schrijver
wil aangeven, dat - soms ondanks de
te verwachten pijn - veranderingen in
het algemeen actief en positief moeten
worden benaderd. Dit is mogelijk door
een goed ondernemingsbeleid en een
positieve houding van iedere mede
werker.
Mede-constructeur van de maatschappij
De Rabobankorganisatie is van stond af aan
mede-constructeur van de maatschappij ge
weest.
Steeds meer wordt de vraag gesteld wat het
eigenlijke nut is van een organisatie voor
de ontwikkeling van de maatschappij. Be
drijven worden verzocht mede te werken
aan de opleiding en vorming van de jeug
digen (leerplichtverlenging), aan de bewa
king en verbetering van het milieu. Verder
wordt gevraagd gepast werk aan gehandi
capten te bieden en landen met dictatoriaal
bestuur te boycotten.
Dit zijn slechts enige voorbeelden om aan
te tonen, dat ook onze organisatie steeds
meer voor de taak komt te staan, in nog
bredere zin dan tot nu toe - antwoord te
geven op de vraag, wat ons nut is; was onze
bijdrage is aan de ontwikkeling van de
maatschappij. Dat beantwoording van die
vragen veranderingen voor de organisatie
gaat inhouden is waarschijnlijk.
Meer efficiënt en intensief dienstverlenen
Om ons heen, maar ook in het eigen bedrijf,
zien we niet alleen dat de dienstverlening
meer efficiënt en intensief is geworden,
maar dat voortdurend pogingen in het werk
worden gesteld om die te verbeteren, te-
vernieuwen en uit te breiden. Binnen de
organisatie zijn hiervoor zelfs aparte func
ties gecreëerd zoals produktontwikkeling,
interne organisatie, automatisering, enz.
Binnen de organisatie wordt gedacht aan
dienstverlening op het gebied van vermo
gensbeheer, service op administratief ge
bied, enz. We willen onder andere dat aan
de balie de service steeds meer perfectie
krijgt. Daarvoor ontwikkelen we cursussen
en besteedt de leiding er extra aandacht
aan. Het laat zich aanzien dat ontwikkelin
gen in de dienstverlening ook in de toe
komst veranderingen voor onze organisatie
zullen inhouden en vaak op vrij ingrijpende
wijze.
Plannenmaken voor lange termijn
In de literatuur wordt gesproken over lange
termijnplanning over managementinforma
tiesystemen, over sterkte/zwakte-onderzoe
kingen en over current forecast-technieken
(voorspellingstechnieken), om maar een
paar voorbeelden te noemen. In bedrijven,
ook in onze organisatie, worden functies
gecreëerd en commissies benoemd met de
taak te voorspellen, wat de ontwikkeling
van de organisatie in de komende jaren zal
zijn en wat eventueel gedaan moet worden
om ongewenste ontwikkelingen te voorko
men en de gewenste te bereiken. Veel func
tionarissen worden geïnterviewd of helpen
op enigerlei wijze mee aan de totstandko
ming van lange termijnplanning. Wij moeten
meer toekomstgericht denken, hetgeen
soms een gewijzigde mentale instelling van
ons vraagt. Voor ons denken betekent dit
een verandering maar bovendien ervaren
we dat we zélf aan het veranderen zijn.
Voorlopig zullen we die ervaring nog wel
houden en zeer waarschijnlijk in steeds
grotere mate.
Groeiend ontwikkelingsniveau
Uit gepubliceerde cijfers weten we dat het
opleidingsniveau van het Nederlandse volk
hoger is geworden en dat dit niveau nog
steeds stijgende is. De verkondigde „per
manente ontwikkeling" zal hiertoe - zeker
in de toekomst - nog een steentje bijdra
gen. De Nederlander is zich meer bewust
geworden van zijn mogelijkheden en van
zijn rechten. Dit manifesteert zich onder an
dere in de wijze van presentatie bij sollici
tatie, in de omgang met de eigen chef, col
lega's enz. Dit vraagt van de leiding van
onze organisatie een bezinning op onder
meer de stijl van leidinggeven en de stijl
in de communicatie en zonodig verandering
van gedrag ter zake.
Gelijke kansen voor ieder
Veel zal er moeten gebeuren, wil er sprake