noteringen op de
amsterdamse
effectenbeurs
33
a. gerritsen
1-
Ter beurze van Amsterdam onderscheiden
zich verschillende wijzen van notering. Om
dat dit in de financiële pers veelal onvol
doende duidelijk is en op dit punt nogal
wat misverstanden blijken te bestaan, willen
wij in dit artikel proberen hierin wat meer
inzicht te verschaffen.
Lange tijd heeft men in Nederland het
systeem gehanteerd van notering in procen
ten, doch in de vijftiger jaren is dit systeem
gewijzigd. De drie balangrijkste systemen
zij thans:
1. Notering in eensgevend geld
In navolging van buitenlandse gewoonten
en met de bedoeling het karakter van de
Amsterdamse beurs meer dan in het ver
leden te internationaliseren, is men er gelei
delijk toe overgegaan van de meeste Neder
landse aandelen de nominale waarde te
verlagen door splitsing van aandelen en
daarna over te gaan tot notering in guldens
per kleinste coupure.
Hierdoor werd naar de mening van het
beursbestuur tegemoetgekomen aan de
wensen uit het buitenland terwijl daarnaast
de waarde van het aandeel beter tot uit
drukking zou komen.
De eerste onderneming die, in 1956, note
ring in guldens op de Amsterdamse beurs
aanvroeg was Koninklijke Olie.
Na 1972 zijn de noteringen van alle aan
delen die nog in procenten noteerden over
eenkomstig het besluit van de Vereniging
voor de Effectenhandel omgezet in een
notering in guldens.
Omdat het bestuur van de Vereniging voor
de Effectenhandel geen voorschriften heeft
uitgevaardigd met betrekking tot de grootte
van de coupures is er thans een veelheid
van coupures op de beurs in omloop geko
men.
Bij wijze van voorbeeld de volgende kleine
selectie:
Nominale
waarde
coupures
Fondsen
Hunter Douglas
10,-
Nationale Nederlanden, Philips
12,50
Moeara Enim
15-
Aniem
20,-
Akzo, Amrobank, Kon. Olie,
Unilever
25,-
Heineken, Verto
40,-
Borsumij
50,-
Robeco, Rolinco
75.-
Deli
100,-
ABN,KLM
150,-
Emba
250,-
NDU
1.000,-
Slavenburg's Bank
Overigens kan dit sterk uiteenlopen van de
nominale waarde echter nauwelijks als be
zwaarlijk gezien worden omdat de relatie
koers/dividend op deze wijze beter tot uit
drukking komt. Ook zal men er thans veel
meer toe overgaan om de koers/winstver
houdingen te gaan vergelijken, hetgeen een
zuiverder beeld geeft dan vergelijking van
koersen in procenten.
Naast alle Nederlandse aandelen noteren
thans ook een groot aantal buitenlandse
aandelen in guldens.
Van vrijwel ieder op de beurs genoteerd
aandeel is het mogelijk één aandeel te
kopen.
2. Notering in dollars
(eveneens eensgevend)
In de periode voor de tweede wereldoorlog
bestond er in Amsterdam een zeer drukke
handel in Amerikaanse aandelen en van die
tijd is de notering van Amerikaanse aan
delen in dollars afkomstig. In wezen wijkt
deze noteringswijze vrijwel niet af van de
hiervoor genoemde notering in guldens,
met dien verstande dat om de prijs in gul
dens te kunnen vermelden, het dollarbedrag
moet worden vermenigvuldigd met de vas
te omrekeningskoers van de dollar (momen
teel 2,50).
Het verschil tussen de vaste omrekenings
koers van de dollar, die door de Vereniging
is vastgesteld, en de officiële dollarkoers
wordt in de meeste gevallen in de aandelen
koers verwerkt.
In het januarinummer van dit jaar hebben
wij uiteengezet welke functie de effecten
arbitrage hierbij speelt en welke factoren
bij de vaststelling van koersen van in dol
lars luidende aandelen een rol spelen.
Ook bij de Amerikaanse aandelen komt een
grote verscheidenheid aan coupures voor,
terwijl er zelfs een aantal is zonder nomi
nale waarde (z.n.w.).
Een belangrijk verschil bij de in Amsterdam
verhandelbare certificaten van Ameri
kaanse aandelen is, dat, in tegenstelling tot
de Nederlandse aandelen, er slechts van
een beperkt aantal Amerikaanse aandelen
coupures van één aandeel bestaan. In de
meeste gevallen zijn er verzamelaandelen
van 5 of 10 stuks. In de praktijk betekent
dit, dat men zich terdege op de hoogte dient
te stellen van het aantal aandelen dat ten
minste in de handel is.
Dit aantal nu moet vermenigvuldigd worden
met de koers in dollars terwijl het dan ge
vonden dollarbedrag vermenigvuldigd moet
worden met de vaste omrekeningskoers van
de dollar zoals hierboven aangegeven.
3. Notering in procenten
Momenteel worden, om technische rede
nen, obligaties uitsluitend in procenten ge
noteerd, d.w.z. dat de koers die vermeld
wordt een percentage is van de nominale
waarde van de desbetreffende obligatie.
Een veel voorkomend misverstand is, de
veronderstelling dat de koers van obliga
ties, evenals bij notering in eensgevend
geld, per stuk is.
Een variant doet zich voor bij obligaties die
in een vreemde valuta noteren, b.v. 3%
Nederland 1947 dollarlening, 3V2 Enge
land War Loan in en voorts enkele
in dollars luidende gewone- en converteer
bare leningen van industrieën en/of bank
instellingen.
Ten slotte bestaat er een zeer beperkt aan
tal soorten obligaties, dat in eensgevend
geld noteert. Meestal betreft het hier obliga
ties waarvan rentebetaling en aflossing niet
op de vooraf vastgestelde voorwaarden
worden voldaan, derhalve veelal van dubi
euze debiteuren.
