makelaardij in
onroerend goed
12
wat is makelaardij?
de taak van de makelaar
de honorering
wie is makelaar?
jhr. mr. j. C. greven ln de jongste Vastgoed-editie van het Financieele Dagblad van 10 april 1975,
stelt mr. J. M. Middag, algemeen secretaris van de Nederlandse Bond van
Makelaars, in een artikel over ontwikkelingen in de makelaardij in onroerend
goed, dat de houding van het publiek kritischer wordt en dat dit een voordeel
is voor de bonafide makelaar.
„In makelaarskring wordt het in toenemende mate optreden van bemiddelaars
naast de makelaardij met zorg bekeken. Immers de makelaar is aan regels
gebonden en kan de klant door zijn kennis optimaal van dienst zijn," aldus
mr. Middag.
Nu in onze organisatie de vraag aan de orde is gesteld of de mogelijkheid
moet worden geschapen aan cliënten van bij ons aangesloten banken diensten
op het gebied van de makelaardij in onroerend goed aan te bieden, heeft het
ongetwijfeld zin in dat blad eens bij die makelaardij in onroerend goed stil te
staan.
Onder makelaardij in onroerend goed wordt
verstaan de bemiddeling bij aan- en ver
koop, huur en verhuur en het verrichten van
taxaties van onroerende goederen. Die
taxaties kunnen in diverse variaties voor
komen, al naar gelang de situatie waarvoor
een waardevaststelling wordt verlang.
Wie onroerend goed wil gaan kopen, be
hoeft deskundig advies. Dat deskundig ad
vies wordt voor de makelaar gegeven. Hij
begint met zich te oriënteren omtrent de
wensen en financiële mogelijkheden van
zijn cliënt en gaat na welke objecten aan
trekkelijk kunnen zijn. Hij zal objecten
tonen en kan uitvoerig inlichtingen geven
over de toestand van het object, over
kadastrale gegevens, over bestemmings
plannen en ontwikkelingen, welke de waar
de beïnvloeden, over bouwvoorschriften,
rooilijnen en verboden, over eventuele
sanerings- of onteigeningsplannen, over de
te verwachten exploitatiekosten, over de fis
cale consequenties van de transactie, kort
om: over alles wat bij de beslissing van be
lang kan zijn. Zo zal de makelaar zijn cliënt
ook adviseren over het redelijke van de
vraagprijs en alle onderhandelingen voeren,
welke leiden tot de gewenste overeen
komst. Daarna zal hij ervoor zorgen, dat er
een koopakte wordt opgemaakt en de trans
actie begeleiden tot aan de eigendoms
overdracht bij de notaris toe. Tevens zal hij
de aanvraag voor een woonvergunning kun
nen verzorgen.
Ook bij aankoop van nieuwbouw is de des
kundige hulp van de makelaar onmisbaar.
Met name zal hij de kwaliteit van de bouw
en de inhoud van de koop- of aannemings
overeenkomst moeten beoordelen en zijn
cliënt daarover adviseren.
Ook voor de verkoper is de makelaar de
deskundige adviseur, die in de arm wordt
genomen om alle feiten en omstandigheden
te beoordelen, welke bepalend zijn voor de
waarde van het object, om op grond daar
van, in overleg, een vraagprijs vast te stel
len. Vervolgens is het zijn taak zich alle
moeite en inspanning te getroosten de juis
te gegadigde te vinden, al of niet met in
schakeling van collega's. Hij regelt in het
algemeen het bezichtigen van het object en
voert alle onderhandelingen, welke kunnen
leiden tot het sluiten van de transactie. Hij
neemt maatregelen, dat de koop wordt vast
gelegd en tenslotte, de eigendomsover
dracht. Ook de verkoper kan dus alle werk
zaamheden aan de makelaar overlaten.
De makelaar kan ervoor zorg dragen, dat
zijn collega's worden geïnformeerd, het
geen o.a. kan geschieden via het zoge
naamde beurssysteem.
Naast de hierbeschreven diensten van de
makelaar gericht op de verkrijging van een
onroerend goed, verlenen makelaars dik
wijls nog andere diensten, welke niet direct
zijn gericht op verkrijgen van dat onroerend
goed, maar er wel verband mede houden.
Zo zijn o.a. te noemen: verzekeringsbemid
deling en bemiddeling ter verkrijging van
een financiering.
In het algemeen kan worden gesteld, dat
het recht op courtage eerst ontstaat wan
neer de diensten van de makelaar hebben
geleid tot het sluiten van een overeenkomst.
De makelaar moet van tevoren op deze be
talingsverplichting hebben gewezen.
Van het begrip makelaar wordt in artikel 62
van het Wetboek van Koophandel de vol
gende definitie gegeven:
„Makelaar is hij die, als zodanig beëdigd
door de Arrondissementsrechtbank, hetzij
zijn bedrijf maakt van het verlenen van be
middeling bij het tot stand brengen en het
sluiten van overeenkomsten in opdracht en
op naam van personen tot wie hij niet in
een vaste betrekking staat, hetzij beherend
vennoot van een vennootschap of bestuur
der van een rechtspersoon is, die haar be
drijf maakt van het verrichten van deze han
delingen. Het bedrijf, bedoeld in het eerste
lid, kan mede omvatten het bemonsteren en
waarderen van goederen en het uitbrengen
van deskundigen berichten."
Om het beroep van makelaar te kunnen uit
oefenen en om zich „makelaar" te mogen
noemen, dient men dus beëdigd te zijn. En
dat laatste kan alleen na gebleken vakbe
kwaamheid. Verschillende instituten leiden
op voor een examen. In het kader van de
Nederlandse Bond van Makelaars (NBM)
legt de SOM (Stichting Opleiding Make
laardij) zich daarop toe.
Uit de definitie is verder duidelijk, dat de
makelaar onafhankelijk is. Hij behoort on
bevooroordeeld te zijn en uitsluitend gebaat
bij het welslagen van een overeenkomst,