ingrijpende structurele
oplossing nodig
zijn en niet voldoende om de kostenstijgin
gen op te vangen plus een minimaal onder
nemersinkomen op te leveren. Dit inkomen
zal bij de kleine ondernemingen in 1975
liggen tussen de 30.000,en 40.000,
ter handhaving van de continuïteit van de
onderneming en dus ook van de werkge
legenheid.
De ondernemers zullen in het komende jaar
versterkt hun aandacht moeten schenken
aan de opvoering van de produktiviteit in
hun onderneming. De mogelijkheden hier
toe zijn bij vele ondernemingen niet groot,
doch waar het maar enigszins mogelijk is
moet dit gedaan worden, om aldus de kos
tenstijging te beperken. Daar het grootste
deel van de kosten meestal arbeidskosten
zijn, zal dit in de praktijk neerkomen op de
meest effectieve aanwending van de arbeid
van ondernemer en werknemer en waar
mogelijk vervanging van de arbeid door ka
pitaalgoederen. Verder zal de ondernemer
moeten nagaan of hij mogelijk door zich aan
te sluiten bij een of ander samenwerkings
verband o.a. inkoopcombinatie, vrijwillig
filiaalsysteem, franchising, kostenbespa
ringen kan bereiken bij zijn inkoopkosten,
reclamekosten, administratiekosten e.d. en/
of door wijzigingen aan te brengen in zijn
assortiment van goederen en diensten een
grotere bruto-marge kan realiseren. Een
toeneming van de werkgelegenheid in grote
delen van het midden- en kleinbedrijf ver
wachten wij in 1975 niet, eerder het tegen
deel. Mogelijk zal dit wel het geval zijn in de
sector bouwambachten, indien het nu ge
projecteerde program tot uitvoering komt.
Het is natuurlijk, uit sociaal oogpunt bena
derd, toe te juichen dat de regering grote
belangstelling heeft voor het wel en wee van
de kleinste ondernemingen, ondernemingen
die niet of niet veel meer dan het minimum
loon voor werknemers vastgelegd, opleve
ren. Duidelijk is echter, gezien de ontwikke
ling van het ondernemersinkomen in de
laatste jaren bij de midden- en kleinbedrij
ven, dat meer ingrijpende maatregelen ver
eist zijn om die ondernemingen die nog
rendabel zijn de mogelijkheid te bieden
rendabel te blijven. Dit niet alleen in het be
lang van de ondernemer, doch ook in het
belang van de werkgelegenheid en de con
sument.
Voor een gunstig klimaat voor de midden-
en kleinbedrijven waarbij weer toekomst
perspectieven ontstaan, is op de allereerste
plaats nodig dat de inflatie wordt terugge
drongen. Hiervoor zijn echter nog geen vol
doende aanzetten aanwezig. Daarbij is ab
soluut noodzakelijk dat het winstbegrip bij
de inkomstenbelasting en de vennoot
schapsbelasting nader wordt gespecifi
ceerd opdat geen schijnwinsten worden be
last en de ondernemer de mogelijkheid
wordt geboden mede door versterking van
de interne financiering de continuïteit van
zijn onderneming zoveel mogelijk veilig te
stellen.
Er zijn maatregelen geboden in het belang
niet alleen van de ondernemingen, doch ook
in het belang van de werknemers. De nu bij
de begroting 1975 en in de nota van 16 no
vember 1974 voorgestelde maatregelen kun
nen tijdelijk soelaas brengen ze worden
dan ook in hoofdzaak als conjuncturele
maatregelen gepresenteerd ze zijn geen
oplossing van de structurele problemen
waarmede vele ondernemingen in vele
branches in het midden- en kleinbedrijf
reeds jarenlang worstelen.
Het jaar 1975 zal als de voortekenen niet
bedriegen een uiterst moeilijk jaar zijn voor
talrijken ondernemingen. Laten we hopen,
zoals de regering verwacht, dat de interna
tionale conjunctuur in de tweede helft van
dat jaar weer zal aantrekken waardoor het
beeld toch misschien iets minder somber
zal zijn.
Dit artikel is geschreven voordat het kamer
debat over het nieuwe pakket maatregelen
was afgesloten, zodat met de resultaten
daarvan geen rekening kon worden gehou
den.
