geld- en kapitaalmarkt
34
drs. h. visser en mevr. mr. h. besancon
geldmarkt
ru
VU
obligatiemarkt
Medio september kwam de Agent van het Ministerie van
Financiën met een tender 5 jaars-schatkistpapier. Na in
schrijving werd bekend dat er ruim 400 miljoen aan papier
geplaatst was met een rentetype van 8Vs procent. Hiermede
is het in 1974 uitgegeven bedrag aan schatkistbiljetten
gestegen tot 1.667 miljoen hetwelk ruimschoots het bedrag
aan in 1974 vervallend schatkistpapier - 1 miljard - over
treft.
Overzicht afgifte schatkistbiljetten in 1974:
datum
looptijd
bedrag
rentetype
16-1
3 jaar
125
5 jaar
375
8
20-3
4V2 jaar
419
77,6
4-6
3V3 jaar
348
19-9
5 jaar
400
8'/«
In de begroting voor 1975 van het Ministerie van Financiën
werden enkele zinsneden gewijd aan het geldmarktbeleid.
Onder meer werd naar voren gebracht dat gestreefd wordt
naar het op peil brengen van de portefeuille uitstaand
schatkistpapier die de laatste twee jaar nogal was uitge
dund. Voor de banken is dit van groot belang daar schat
kistpapier de belangrijkste component vormt van de liquidi
teitsreserve die de banken in het kader van het systeem
van indirecte kredietbeheersing moeten aanhouden. Voorts
kwam uit de begroting naar voren dat onderzocht zal
worden hoe afgifte en spreiding van de vervaldata verbeterd
kunnen worden. Hopelijk zal de Schatkist in de toekomst
meer dan voorheen papier afgeven welke met name een
vervaldatum in het najaar heeft wanneer de geldmarkt om
technische redenen toch al krap is.
In de maanden augustus en september is de geldmarkt door
de aanhoudende interventies van De Nederlandsche Bank
op de valutamarkt ten gunste van de Duitse Mark minder
krap geweest dan algemeen verwacht werd. Met enige uit
zonderingen in genoemde maanden is het tarief voor
interbancair call-geld vrij laag geweest. In de tweede helft
van september schommelde dit tarief tussen de twee en
vijf procent. Omstreeks de september-maandultimo schoot
het genoemde tarief omhoog naar circa negen procent
vanwege de omvangrijke belastingafdrachten aan de Schat
kist. De weekstaat van De Nederlandsche Bank wees dan
ook per 30 september een record tegoed van 's Rijks
Schatkist - ruim 4 miljard - aan. Mede dankzij de steun die
De Nederlandsche Bank de geldmarkt biedt door middel
van aankopen van dollars tegen verkoop over 3 maanden
leidde een dergelijk record tegoed niet tot extreme tarieven.
De maand september heeft voor wat betreft de ontwikke
lingen van de obligatiekoersen weinig belangrijk nieuws
gegeven. Bij betrekkelijk geringe omzetten wisselden de
dagen met positieve en negatieve tendensen elkaar af. Van
een duidelijke ombuiging in de renteontwikkeling was
beslist geen sprake. Gezien de inflatie en een wereldwijd
tekort aan lang kapitaal ligt dit voorlopig ook niet direct
voor de hand.
De in het begin van de maand aangekondigde 11 lenin
gen van de Nationale Investeringsbank en de Nederland
sche Waterschapsbank tegen 99'/2 met uitlotingsperiode
respectievelijk in 1975/1984 en 1979/1982 kregen weinig
bijval. In beide gevallen werd een volledige toewijzing
gegeven waarbij aangetekend moet worden dat met name
de lening van de Nationale Investeringsbank mislukte.
Gezien deze ontwikkeling verlaagden de Friesch-Groning-
sche Hypotheekbank en de Westland-Utrecht Hypotheek
bank de afgiftekoers van hun 11 pandbrieven naar 99
terwijl de Scheepshypotheekbank Nederland de afgifte-
prijs op 98 stelde.
Half september kondigde de A.B.N. een n'A lening aan,
groot 75 min. tegen 100% met uitloting in de jaren
1977/1984. Dit is de tweede keer dit jaar dat de A.B.N. een
beroep doet op de open kapitaalmarkt. De vorige lening
was ƒ100 min. groot tegen een rentepercentage van
10V2 °/o. Aan Euronotes heeft deze bank in september
ƒ70 min. geplaatst tegen een rente van 10V2 °/o en een
looptijd van 5 jaar. In totaal is dit jaar nu voor 130 min.
nominaal aan Euronotes uitgegeven ten laste van de A.B.N.
Mede door buitenlandse belangstelling is deze 11V4
lening een succes geworden. De eerste officiële noteringen
lagen rond 100,50%, terwijl de koers momenteel rond de
101,50% ligt.
Wellicht hebben positieve geluiden in de begroting t.a.v.
de inflatiebestrijding in Nederland met daaraan gekoppeld
een mogelijke neerwaartse druk op het renteniveau tot dit
succes bijgedragen. De inflatiebestrijding blijft echter een
probleem op zich. Niet alleen zijn de geplande maatregelen
ter verbetering van de werkgelegenheid olie op het inflatie-
vuur maar ook kunnen de hoge inflatiepercentages in het
buitenland ons parten spelen.
Gezien vergelijkbare noteringen ter beurze wordt de
11V4% lening van Akzo, die tegen dezelfde voorwaarden
als de A.B.N.-lening wordt uitgegeven - met dien verstande
dat de uitlotingsperiode volgend jaar ingaat - eveneens
een succes. Hoe de nieuwe 12% ziekenhuislening ,,Het
Zonnehuis" ontvangen zal worden valt moeilijk te voor
spellen. In tegenstelling tot vroegere ziekenhuisleningen is
de looptijd zeer kort, namelijk tot 1989, terwijl de uitlotings
periode volgend jaar ingaat. De omvang van de lening is
echter klein, namelijk 9 min. Van de zijde van het buiten
land valt weinig vraag voor een dergelijke lening te ver
wachten.