droogte hier,
record-oogst daar,
maar onvoldoende graan
internationaal vraagstuk
vermindering vleesproduktie
stijgingen plaatsvonden voor het uitbreken
van de oliecrisis, kan men stellen dat de
prijsontwikkeling van de agrarische pro-
dukten één van de factoren is geweest die
de olie-exporterende landen heeft gepro
voceerd tot het afdwingen van een niet
minder spectaculaire verhoging van de
olieprijzen.
In 1974 vertoont de internationale graan
markt een wisselend beeld. Aanvankelijk
bleven de prijzen stijgen tot in februari,
waarna in de maanden maart, april en mei
speciaal de tarweprijzen aanmerkelijk daal
den. Deze daling kan vooral worden gezien
als een correctie op de mede door specu
latie hoog opgelopen prijzen. Van invloed
was ook de gunstige verwachting aan
gaande de oogst van 1974, waarbij gere
kend werd op een uitbreiding van het
graanareaal in de Verenigde Staten, Rus
land en Canada. Met name het tarwe-
areaal in de Verenigde Staten werd 18%
hoger geraamd dan in 1973.
De optimistische verwachtingen omtrent de
Amerikaanse graanoogst konden geen
stand houden toen in de maanden juni en
juli grote delen van de Verenigde Staten
door droogte werden geteisterd. Als gevolg
hiervan begonnen de graanprijzen half
juni weer te stijgen. In augstus werden de
vooruitzichten wat minder somber door
flinke regenval in het door droogte getrof
fen gebied, waarna de graanprijzen weer
wat daalden. Volgens een officiële raming
van medio augustus 1974 zal de Ameri
kaanse graanoogst circa 25 min ton kleiner
zijn dan in 1973. Deze verminderde pro-
duktie betreft speciaal de voedergranen.
Wanneer we de noteringen van eind au
gustus 1974 vergelijken met die van augus
tus 1973 kunnen we ruwweg concluderen
dat de maïsprijs en de gerstprijs in de tus
senliggende periode evenveel zijn geste
gen als de tarweprijs is gedaald. Dit houdt
dus in dat de prijzen van tarwe enerzijds
en van voedergranen anderzijds, die in de
afgelopen twee jaren bijzonder ver uiteen
zijn gaan lopen, elkaar thans weer een
heel stuk zijn genaderd.
Behalve in de Verenigde Staten wordt ook
in Canada en Rusland een kleinere graan
oogst verwacht dan die van 1973. Hier
staat tegenover dat in de E.E.G. en in
vele andere landen voor dit jaar gerekend
wordt op een recordoogst. Samenvattend
moet evenwel worden geconcludeerd dat
de in totaal beschikbare hoeveelheid graan
voor de periode 1974/1975 kleiner is dan in
het vorige jaar. Dit gevoegd bij het feit dat
de wereldbevolking inmiddels weer met
ruim 70 min mensen is toegenomen, maakt
duidelijk dat de wereldvoedselsituatie
thans meer reden tot bezorgdheid geeft
dan ooit tevoren.
port van graan te beperken om daarmee
de Amerikaanse consumenten voor ver
dere prijsstijgingen te vrijwaren. Deze ge
ruchten hebben, gezien het feit dat de Ver
enigde Staten in normale jaren meer dan
40 van de wereldgraanexport voor zijn
rekening neemt, bij de graanimporterende
landen ongerustheid gewekt. Desgevraagd
heeft de Amerikaanse regering verklaard
de graanexport niet te zullen belemmeren.
Ter ondersteuning van dit standpunt van
de Amerikaanse regering heeft de Euro
pese Commissie toegezegd haar aanko
pen van Amerikaanse veevoedergrond
stoffen met 10% te zullen beperken. Deze
beperking kan mogelijk worden doordat de
graanoogst in de E.E.G. dit jaar ietwat gro
ter zal zijn dan vorig jaar, alsmede het feit
dat bij de huidige marktsituatie in de E.E.G.
een merkbare tendens bestaat tot vermin
dering van de vleesproduktie.
Het is duidelijk oat indien per hoofd van
de wereldbevolking minder graan beschik
baar is, speciaal de omzetting van graan
in vlees zal moeten worden beperkt. Met
name de varkenshouderij zit daarbij in de
hoek waar de klappen vallen. Min of meer
in tegenspraak hiermee is het feit dat de
prijzen van slachtvarkens in ons land sinds
februari van dit jaar in zes maanden tijds
met 30 zijn gedaald, terwijl in dezelfde
periode de vleesconsumptie is toegeno
men.
De oorzaak van de genoemde prijsdaling
is gelegen in de hoge vleesprijzen gedu
rende 1973, die een te grote uitbreiding
in de varkenshouderij en de rundveemes-
terij hebben veroorzaakt. Dat deze min of
meer cyclische gang van zaken binnen de
E.E.G. blijft voortgaan is niet verwonderlijk
gezien het feit dat de granen voor juli
1972 op de wereldmarkt veel goedkoper
waren dan binnen de E.E.G. De grote prijs
stijging van de veevoedergrondstoffen op
de wereldmarkt heeft daarom slechts op
verkleinde schaal doorgewerkt in de meng-
voederprijzen binnen de E.E.G.
De stijging van de vleesconsumptie in dit
jaar kan derhalve worden getypeerd als
een erfenis uit het verleden, die eigenlijk
niet past bij het huidige mondiale voedsel
tekort. We raken hiermee het vraagstuk
van de internationale samenwerking inzake
de voedselvoorziening. Dit onderwerp is nu
zeer actueel als gevolg van de krappe
aanbodsituatie alsmede door het feit dat
de westelijke landen met inbegrip van
Japan thans hebben te kampen met een
tekort op hun betalingsbalans.
Deze problematiek zal uitvoerig worden
besproken tijdens de wereldvoedselconfe-
rentie, die onder leiding van de Verenigde
Naties van 5 tot 16 november 1974 in Rome
zal plaatsvinden.
In de Verenigde Staten zijn reeds stem
men opgegaan die er voor pleiten de ex-
