10
oorzaken
besluiten van de regering
een hele, natte zomer
De oorzaak van de acties is gelegen in de dalende inkom
sten van de land- en tuinbouw en de grote onzekerheid
over de toekomst omdat deze bedrijfstak het gevoel heeft
gekregen steeds met de achterste speen genoegen te
moeten nemen. Meer directe oorzaken zijn het wegvallen
van de compensatie voor de revaluatie van vorig jaar, de
slechte vleesmarkt, de lage graanprijzen ondanks een
krappe wereldmarkt, de besluiten over Dollard en Ooster-
schelde en de algemene trend in het milieu-beleid welke
de land- en tuinbouw slecht gezind is. Bij deze reeks
komt nog de sterke stijging van de kosten van produktie,
in het bijzonder van kunstmest en energiebronnen waarbij
de stijging van olie en aardgasprijzen vooral de tuinbouw
zorgen baart.
Al deze zaken werden reeds vele malen opgesomd in de
verlanglijsten van het Landbouwschap. In deze periode
van verhoogde activiteit werd één element toegevoegd,
nl. de eis van een onmiddellijke verbetering van het
agrarisch inkomen.
Deze eis werd ondersteund door een schatting van de
verdere daling van het agrarisch inkomen, dat het afge
lopen jaar met 6 a 800 miljoen gulden terugliep, terwijl
iedereen in Nederland er op vooruitging. Om deze on
middellijke verbetering van inkomens te realiseren werd
het instrument van B.T.W. zoals dat bij de revaluatie door
de regering gebruikt, omgesmeed tot een methode om de
inkomens te verbeteren zonder dat de consument daar
nadeel van ondervindt.
Verder werd uitstel gevraagd van betaling van belasting
aanslagen die immers op betere tijden zijn gebaseerd.
Het kabinet, dat na de vakantie geleidelijk weer op nor
male sterkte kwam, liet blijken de gehele ontwikkeling
serieus te nemen en probeerde kennelijk de landbouw
organisaties zoveel mogelijk het volle pond te geven.
De dinsdag volgend op de demonstratie werden beslissin
gen genomen waarbij de resolutie, die tijdens de Utrecht
se demonstratie werd voorgelezen, punt voor punt werd
gevolgd:
1. er komt een inkomensverbetering via de B.T.W. of via
inkomenstoeslagen;
2. een uitstel van betaling van voorlopige aanslagen;
3. een herziening van de verhoging van de gasprijs en
een verlenging van de voorschotregeling voor olie;
4. de E.E.G.-landbouwraad zou eerder bijeen komen om
o.a. over de prijzen te spreken.
Voor andere wensen werd verwezen naar de derde dins
dag van september omdat deze van meer algemene aard
zouden zijn.
Wel bleef er een marge tussen hetgeen de landbouworga
nisaties graag ingevuld zouden hebben gezien en de be
slissing van de regering. Er was echter ook een toenade
ring van standpunten welke men in de Nederlandse land
bouwpolitiek niet heeft gezien sinds de „ruk aan de bel"
uit de jaren vijftig.
Of hiermede inderdaad voldoende olie op de golven is
gegooid kan echter nu nog niet worden gezegd.
Het was zeker even rustig beneden, want dat ding hield
zich stil. Hij ordende het bankpapier en piekerde onder
tussen weer door.
Altijd de kas onder zich gehad, dat was gewichtig werk.
Ook een directeur heette vroeger nog kassier. Het kantoor
was klein en gezellig. Niet zo benauwd ook met die lucht
roosters. Er was een kolenkachel, maar dat was weer veel
eerder. Nooit verschillen gehad. Fijn werk, zorgen dat 't
klopt. Laat de directeur maar praten over leningen en kre
dieten op zijn sjieke kamer. Voor de mensen die aan de
balie kwamen, was hij toch de man van de centen.
Nee, nooit kastekorten. Zelfs die overval toen. Liggen! had
hij geschreeuwd en met een klap de kooi over de kas in
het slot gesmeten. De schurken waren met wapens en alles
weggerend zonder geld. Geschrokken van de klap. Later
zei de politie, dat het een alarmpistool was, maar ja, toch
een wapen!
De mensen voor de balie kenden hem. Ze lachten of knik
ten en een enkele offreerde van tijd tot tijd via de balie-
bediende een sigaartje. Altijd correct waren zulke Pats,
daar had je weer zo'n kreng!
Hij handelde de opname zorgvuldig af.
Bouwplannen, ach daar had hij weinig bemoeienis mee
gehad. Er was veel gepraat over optimale beveiliging en
nieuwe systemen. De directeur had een grote tekening
laten zien en gewezen: Daar kom je te zitten. Ze hadden
gevraagd of hij links- of rechtshandig was. Wist hij veel.
De kas had alle aandacht nodig, elke dag opnieuw.
Toen kwam de opening, daarna feest. Sigaren, borrels,
rondleidingen. De burgemeester, bestuur, raad van toe
zicht. Zonen soms van vaders, die hij goed had gekend
aan de balie.
Maar pas op de eerste echte werkochtend had hij zich met
een schok gerealiseerd dat het voorgoed voorbij was.
Geen cliënten meer zou zien en zijn verdere jaren zou
doorbrengen met het door de glazen ruit staren naar de
ruggen van de beweeglijke jonge mensen van de admini
stratie.
Opgesloten. Gedegradeerd. Vernederd. Niemand zag hem
en hij zag niemand. Eerst had hij nog geprobeerd om zich
gezichten te herinneren bij namen die naar boven kwa
men, maar dat lukte steeds minder. Alleen die patronen
van de buizenpost bleven hem over. Ze klapten hard bij
hem neer en vroegen zijn aandacht. Hard, koud en onper
soonlijk. Soms als hij ze terugstopte en op de knop drukte
fantaseerde hij dat het een granaat was, die ver weg uit
elkaar zou spatten en alles tot puin zou slaan. Maar waar
en wie? Niemand eigenlijk, 't was immers die moderne tijd.
De kas, ja die klopte nog elke dag, maar het echte fijne
plezier dat hij daar vroeger mee had, was weg. Hij voelde
zich soms zo moe de laatste tijd en alleen.
Nooit kwam er een glimlach van een oude klant of een uit
respect aangeboden sigaartje mee naar boven.
Zo moe, was hij tegenwoordig en hij moest nog zo lang
achter dat glas
Pats, daar kwam er weer een.
Cas Sier