een hete, natte
zomer
De maand augustus van het
jaar 1974 heeft zich een vaste
plaats veroverd in de
geschiedenis van de Nederlandse
land- en tuinbouw. Dit keer bood
deze zomermaand niet het
gebruikelijke beeld van
vakantiegangers die naar
werkende boeren keken. De
boeren en tuinders gingen de
straat op om tegen de
achteruitgang van hun inkomens
te protesteren. Door het
afsluiten van wegen maakten
zij dit protest zo indringend dat
niemand er meer omheen kon,
ook de regering niet, die een
reeks van extra-maatregelen
aankondigde ten gunste van
het agrarisch inkomen.
8
drs. m. I. de heer
harde acties
ruw gewekt
Het is nog te vroeg voor een afgerond beeld. De maand
september kan ook nog enige verrassingen bergen: op
3 september is er een bijzondere bijeenkomst van de
landbouwministers van de E.E.G. en op de derde dinsdag
zullen o.m. voorstellen van de Nederlandse regering op
het gebied van belastingen en sociale verzekeringen met
grote belangstelling door de agrarische wereld tegemoet
worden gezien.
Op maandag 29 juli begon de protestactie in de provincie
Groningen met het afsluiten van wegen. In de loop van de
week werden ook in andere delen van het land dergelijke
acties gehouden. Het machtsmiddel van het blokkeren van
wegen werd reeds eerder in andere delen van West-
Europa gebruikt. Men heeft op de televisie kunnen zien
dat juist in de vakantieperiode, wanneer veel mensen de
afgelegen streken van Duitsland en Frankrijk bezoeken,
de boeren meer aandacht voor hun problemen trachten
te krijgen. Het blokkeren van wegen is een vergaande
vorm daarvan.
De opening van een nieuwe weg door een minister is
dit jaar in Frankrijk verhinderd en men heeft zelfs snel
treinen tot stilstand gebracht. „Harde acties" heten dat,
die de bedoeling hebben een ieder duidelijk te maken
dat men het belang van de agrarische bevolking niet kan
negeren zonder zelf in moeilijkheden te komen. Het
meest voor de hand liggende middel daartoe, het stop
zetten van de voedselvoorziening door het onderbreken
van leveranties, is niet effectief omdat het traag door
werkt en er voorziening uit andere delen van de wereld
mogelijk is.
Nederland maakte dus kennis met het machtsmiddel van
de wegblokkade. De politie trachtte deze harde actie met
zachte drang in zo goed mogelijke banen te leiden, daar
mede ook het voorbeeld van andere E.E.G.-landen volgend.
Door de intact gebleven verstandhouding tussen wets
overtreders (men mag nu eenmaal niet met een tractor
op de snelweg komen) en handhavers van orde en gezag,
werd waarschijnlijk voorkomen dat een opeenstapeling
van emoties tot ongelukken leidde.
De acties verliepen van de kant van de deelnemers be
zien overal zo naar wens, dat men het gevoel kreeg
geheel Nederland plat te kunnen leggen. Zover is het niet
gekomen - gelukkig maar want dan zou het tot een
machtsconfrontatie zijn gekomen, waarbij de gemeen
schap de sterke arm wel zou hebben gebruikt.
Inmiddels waren allen die in Nederland een algemene ver
antwoordelijkheid hebben, ruw uit hun vakantieslaap ge
wekt. Het vooruitzicht van een boerenopstand veroor-
