de nieuw geautomatiseerde
administratieve systemen
voor de aangesloten banken
11
I. j. h. m. sonnenschein
Door de redactie van dit blad werd mij gevraagd een korte toelichting te ge
ven op de ontwikkelingen van de nieuwe systemen voor de geautomatiseerde
administratie van de aangesloten banken, zulks in aansluiting op de reeds
verspreide documentatie ter zake van de ontwikkelingen in het giroverkeer in
Nederland (februarinummer van het maandblad „Informatie").
Gaarne voldoe ik aan dit verzoek, temeer omdat ik daardoor in de gelegen
heid ben iets dieper in te gaan op de voorgeschiedenis van de ontwikkelingen
van de nieuwe systemen.
Reeds direct na het bekend worden van
de komende fusie tussen beide Centrale
Banken zijn in veel plaatsen besprekingen
gestart tussen de bij de beide Centrales
aangesloten banken teneinde ook te ko
men tot een fusie. Vanwege de Centrale
Banken is toen aan de banken verzocht,
eerst de fusie tussen de beide Centrale
Banken af te wachten vooraleer aangeslo
ten banken zouden overgaan tot fusie.
Eén van de redenen hiervoor was, dat de
fusie van aangesloten banken een dus
danige voorbereiding vroeg, dat daarvoor
overleg tussen de Centrale Banken nodig
was om te komen tot richtlijnen teneinde
niet voor onvoorziene moeilijkheden te
komen staan. In dit verband is dan ook
samengesteld het zogenaamde fusiedraai
boek, welk fusiedraaiboek aan daarvoor
in aanmerking komende banken, bij de
eerste fusiebesprekingen, ter hand wordt
gesteld.
Eén van de onderdelen welke bij gelegen
heid van een fusie van aangesloten ban
ken moest worden bekeken, was de ad
ministratie en de administratieve organisa
tie van deze aangesloten banken en zulks
in het bijzonder wanneer deze geautoma
tiseerd waren. Tussen het geautomati
seerde systeem van de vroegere Raiffei-
sen-organisatie en de vroegere Boeren
leenbank-organisatie bestaan aanzienlijke
verschillen. Wanneer twee administraties
- welke volgens verschillende systemen
gevoerd werden - samengevoegd zouden
moeten worden, moesten wel problemen
optreden.
In het fusiedraaiboek is door de Cen
trale Bank een zogenaamd gefusioneerd
geautomatiseerd systeem aangekondigd
hetgeen echter in de praktijk op zoveel
problemen bleek te stuiten, dat inmiddels
in veel gevallen ook bij gefusioneerde
banken, de administratie nog volgens
twee systemen wordt gevoerd. Het is dui
delijk dat dit voor de banken veel extra
werk oplevert.
Doch niet alleen in geval van fusie deed
zich de vraag naar uniformiteit voor. Wan
neer wij uitgaan van onze totale organi
satie is het duidelijk, dat wij zullen moeten
beschikken over een geüniformeerd sys-
teem van automatische gegevensverwer
king.
Het tot stand brengen van een dergelijk
systeem vereist een uitgebreide studie
waarbij uiteraard in eerste instantie ervan
werd uitgegaan te trachten zoveel moge
lijk bestaande systemen in elkaar te schui
ven en een geüniformeerd systeem te be
reiken door een dergelijke samenvoeging.
Gebleken is, dat een dergelijke methodiek
niet tot goede resultaten kon leiden. Om
deze reden is de inmiddels gefusioneerde
Centrale Bank ertoe overgegaan te bestu
deren op welke wijze tot een geharmoni
seerd geautomatiseerd systeem gekomen
zou kunnen worden. Bestudering van de
bestaande systemen, zowel in Eindhoven
als in Utrecht, leidde ertoe dat geconsta
teerd moest worden, dat een unificatie on
herroepelijk zou moeten leiden tot her
programmering.
Daarbij rees de vraag of bij deze herpro
grammering dan uitsluitend aandacht zou
moeten worden besteed aan het zo snel
mogelijk realiseren van een geüniformeerd
systeem danwel of ook andere overwegin
gen in de opzet betrokken zouden moeten
worden teneinde niet alleen geüniformeerd
te zijn doch ook een up-to-date systeem te
krijgen, aangepast aan de thans bestaande
behoefte bij het bankwezen. Teneinde dit
vraagpunt te verduidelijken moet worden
medegedeeld, dat de opzet van de be
staande systemen, zowel in Utrecht als
in Eindhoven, al van jaren her dateert.
Uiteraard is regelmatig iets aan de syste
men bijgeschaafd doch tot een algehele
revisie is men op geen van beide plaatsen
gekomen, gezien de grote hoeveelheid
werkzaamheden welke verricht moest wor
den. In nauw overleg met de technische
Adviescommissie Automatisering is toen
besloten bij de ontwikkeling van het nieuw
geüniformeerde systeem deze revisie gron
dig ter hand te nemen en maximaal reke
ning te houden met de eisen waaraan vol
daan moet worden om een zo up-to-date
mogelijk systeem tot stand te brengen.
Het belangrijkste nieuwe aspect waarmede
rekening moest worden gehouden was wel
de thans reeds op gang zijnde en op korte
termijn op gang komende veranderingen
binnen het binnenlandse betalingsverkeer,
zoals deze vastgesteld zijn én worden mid
dels de samenwerking van de Centrale
Bank in de Bankgirocentrale. Een aantal
punten vraagt hier de nadere aandacht, en
wel:
a. De wens van het bankwezen om te
komen tot een zogenaamd ,,bijlage-arm"
verkeer. ,,Bijlage-arm" verkeer betekent
dat men ernaar gaat streven om zo min
mogelijk losse formulieren aan de cliën
ten van de banken ter beschikking te stel
len en zulks door vermelding van de voor
de cliënt benodigde gegevens op de dag
afschriften. Het systeem binnen het bin
nenlands betalingsverkeer, waarbij een
kopie van het opdrachtformulier wordt door
gezonden naar de begunstigde, komt daar
door te vervallen omdat de begunstigde
dan de informatie krijgt via de vermelding
op het dagafschrift.
Daarom wordt thans zoveel nadruk gelegd
op het ,,overtype"-project, hetgeen inhoudt
