euroleningen
en euromarkt
HM
36
mr. w. j. r. baron van lynden
markt met enorme
capaciteit en variëteit
gereglementeerde
manoeuvreerruimte
y
Uit een aantal publicaties in de pers kan het de buitenstaander duidelijk geworden zijn, dat
onze bankorganisatie meer dan voorheen zich is gaan bezighouden met internationale
bancaire activiteiten.
In historische volgorde: de participatie in „London and Continental Bankers Ltd." te Londen
samen met andere Europese coöperatieve bankorganisaties, en de oprichting van „Rabo-
merica International Bank N.V." te Amsterdam samen met de Bank of America N.T. S.A.,
getuigen van deze uitbreiding van onze interessen.
Behalve het participeren in banken, zijn wij
ook langs andere wegen internationaal ac
tief. Zo werd recentelijk deelgenomen in en
kele internationale leningen, waarvan met
name de 1,5 miljard lening aan de Franse
Republiek en de 1,2 miljard lening aan
Mediobanca, een bank in de invloedssfeer
van de Italiaanse overheid, de aandacht ge
trokken hebben van het internationale bank-
wezen.
De laatste maanden zijn verschillende lenin
gen van een dergelijke grootte gearran
geerd. De omvang van deze leningen moet
gezien worden tegen de achtergrond van
betalingsbalansproblemen. Problemen, die
verergerd zijn door de aan het daglicht ge
treden energiecrisis, welke in tegenstelling
met de gangbare terminologie niet over is,
ook al is de kraan" weer wat meer open
gedraaid.
Gezien vanuit Nederland en met name van
uit onze Rabobankorganisatie geschiedt de
financiering van zulke leningen niet met
binnenlandse guldens: leningen als de
twee hierboven genoemde zijn schoolvoor
beelden van Euroleningen.
De fondsen, waaruit Euroleningen gefinan
cierd worden, heten samen de Euromarkt.
Dit is een markt van uiterst liquide fondsen,
die om allerlei redenen niet gerepatrieerd
zijn naar het land van herkomst hoofd
zakelijk U.S.A., voorts Duitsland en Zwit
serland en in veel mindere mate Neder
land, Engeland, Frankrijk en Italië en
die in de Europese geldcentra verhandeld
worden.
De oorsprong van deze fondsen wordt al
lerwegen gezocht in de betalingsbalans
tekorten van de U.S.A. in de^zestiger jaren.
Ironisch genoeg is het echter allemaal be
gonnen toen banken uit het Oostblok hun
niet onaanzienlijke dollartegoeden uit de
U.S.A. wegtrokken uit angst voor nationa
lisatie van deze tegoeden onder de hetze
tegen het communisme in de late vijftiger
jaren. In het twintigtal jaren, dat nu van een
Euromarkt gesproken kan worden, is deze
gegroeid tot veruit de belangrijkste finan
cieringsbron die het internationale bank
wezen kent; schattingen spreken van een
totale omvang per eind 1974 van 140 a 150
miljard US
De Euromarkt, die naast de hierbeschre-
ven leningsvormen ook het Euro-obliga-
tiebedrijf voedt, geniet zo'n bijzondere po
pulariteit niet alleen vanwege haar capa
citeit op zeer korte termijn enorme sommen
op te kunnen brengen, maar vooral van
wege haar enorme aanpassingsvermogen.
Zij voedt leningen, die afhankelijk van
de situatie bij de individuele geldnemer
in schier eindeloze variëteit uitgeschreven
worden.
Hoewel er leningen met vaste rente ver
strekt worden, zijn deze toch veruit in de
minderheid; het merendeel wordt gevormd
door zgn. ,,roll-over"-leningen. Dit laatste
houdt in dat de lening, die overwegend voor
een middellange looptijd gecontracteerd
wordt, gedurende die looptijd op verschil
lende momenten onderbroken wordt.
Bij de opname heeft de geldnemer nl. het
recht om vast te stellen voor welke termijn
hij wil dat de rente vastgesteld wordt, t.w.
1-, 2-, 3-, 6- of 12-maands.
Zijn rentekosten zijn dan de gemiddeld
voor de door hem genoemde termijn gel
dende rente voor interbancaire deposito's
op de Euromarkt, vermeerderd met de
contractueel overeengekomen marge.
Na afloop van de termijn vindt de „roll-
over" plaats; de geldnemer kiest weer een
- desgewenst andere - termijn. Hierbij
worden aan zijn kant geen fondsen ver
plaatst. Anders is dat bij de geldgever. Deze
financiert zichzelf op de Euromarkt voor
de door de geldnemer genoemde looptijd,
waardoor hij tevens zijn renterisico en va
lutarisico indekt. Bij de „roll-over" dient
de bank de opgenomen deposito's terug
te betalen en nieuwe te nemen, waardoor
de fondsen wel verplaatst worden.
Uit deze vorm van herfinanciering is het
hierboven reeds aangeduide aanpassings
vermogen af te leiden. Het woord lening is
eveneens te vervangen door krediet. Het is
niet een vereiste, dat de geleende som al
tijd dezelfde is. Zo kan de geldnemer op de
„rol-over"-datum een ander bedrag noe
men, uiteraard onder het toegestane pla
fond. Ook kan hij in een andere valuta
overstappen. Er komen zelfs gevallen voor
waarbij de geldnemer zich op andere wijze
dan op de Euromarkt mag financieren, mits
via de geldgever. In deze gevallen worden
er natuurlijk wel fondsen door hem ver
plaatst.
Het zal duidelijk zijn dat, waar de geld
nemer een zo groot arsenaal van keuzemo
gelijkheden tot zijn beschikking heeft, de
geldgever een zeer strak keurslijf van be
palingen moet kunnen opleggen om het
verstrekken van deze leningen mogelijk te
maken.
MOT 1974
'I SEE A TMi, DARK CURRENCY...'
„Iets groots, en donkers" is de
Euromarkt voor de omslagtekenaar van
„Euromoney"
Bij een eerste lezing van de bij deze le
ningen behorende contracten krijgt de le
zer het gevoel, dat de geldnemer in ieder
artikel aan het kortste eind trekt. Dat is on
getwijfeld ook het geval als de onverhoop
te situatie zich voordoet, dat werkelijk op
de juridische bepalingen teruggevallen
moet worden. Daar staat echter tegenover
dat de geldnemer zich een zeer grote vrij
heid van economisch handelen verschaft
door het contract.
Meest voor de hand liggend is het voor
beeld van de rentebepaling: om de geld
nemer in de gelegenheid te stellen zijn
eigen renteverwachtingen een rol te laten
spelen bij de vaststelling van de rente, mag
hij de termijn vaststellen waarvoor de ren
te zal gelden. Ongeacht de kosten voor de
