opleiding:
een bijzonder werk, dat er
helemaal bijhoort
16
apart werk, aparte entourage
blijvend nodig
scala van mogelijkheden
De oud-onderwijsman en de vroegere leider van een onder
neming zullen gelijkelijk verbaasd staan als ze horen wat
het modern bedrijfsleven tegenwoordig allemaal op het
gebied van opleiding, scholing en training verricht.
Het is nog niet zo lang geleden, dat dit heel anders lag.
Eén of meer scholen werden doorlopen, soms ook een
vaktechnische of specialistische opleiding gevolgd, en dan
kwam je in een baan bij een bedrijf terecht. Je werd even
wegwijs gemaakt, maar verder moest je het zelf maar uit
zoeken en met vallen en opstaan wijs worden. Wie zich
breder of dieper in het vak ontwikkelen wilde, kon een
adresje voor een cursus krijgen, maar daarmee hield de
scholingstaak van het bedrijf gewoonlijk op. Er waren na
tuurlijk uitzonderingen op deze regel: bedrijven die allang
de opleiding van hun eigen personeel verzorgden, maar
vergeleken bij wat nu algemeen vooral bij grote onder
nemingen gebeurt, waren dat witte raven.
Dit bedachten wij toen wij onlangs nader kennis mochten
maken met het werk van „Opleidingen" van de Centrale
Bank. Daar onderin de voet van het Fellenoordgebouw en
in de Catharinaflat te Eindhoven is eigenlijk een heel be
drijf continu bezig met het op allerlei wijzen scholen van
onze eigen mensen. Dertig medewerk(st)ers hebben daar
in een volledige dagtaak, nog afgezien van het grote aantal
part-time docenten, dat merendeels uit personeelsleden
van de Centrale Bank bestaat.
De bezoeker komt onder de indruk van alle hulpmiddelen,
waarover deze speciale „dienst" van de Centrale Bank
beschikt. Al die leslokalen, conferentieruimten, docenten
kamers, moderne apparatuur, waaronder een t.v.-studio,
die zelf opnamen kan maken en over een eigen „closed
circuit" kan uitzenden, doen zien dat hier de opleiding als
een gewichtige zaak wordt aangepakt. In het Secretariaat
zagen wij twee enorme wandpanelen, waarop schematisch
een overzicht was gegeven, welke cursussen en bijeen
komsten in de loop van het jaar, van week tot week, waar
en wanneer gehouden worden. Het deed ons denken aan
een soort „plotroom" van een stafkwartier en vervulde ons
met respect voor wat er allemaal aan dat opleidingswerk
vastzit.
Met drs. J. L. A. M. Coenen, het hoofd van „Opleidingen"
hebben wij een oriënterend gesprek gehad over zijn werk
en dat van zijn medewerkers.
Waarom een eigen opleiding? Waarom maakt een organi
satie als de onze daarvoor veel kosten? De heer Coenen
maakt dat duidelijk.
Een schoolopleiding heeft hoofdzakelijk een algemeen of
vakspecialistisch karakter. In beide gevallen hebben daar
naast tegenwoordig grote bedrijven een eigen opleiding
nodig, die aangepast is aan de specifieke behoeften van
het eigen bedrijf. Jonge, al vaktechnisch geschoolde werk
nemers, die bij Philips in dienst treden, worden daar in de
eigen bedrijfsschool verder bekwaamd voor hun bijzon
dere taak in de Philipsbedrijven.
Voor ons als bankbedrijf is het personeel in wezen de
belangrijkste actiefpost: personeel, dat optimaal functio
neert, dat de kwaliteiten bezit, die ons bedrijf vereist.
Omdat die bedrijfseisen aan verandering onderhevig zijn,
moeten we alle krachten inspannen om de kwaliteiten van
de medewerkers telkens te doen aanpassen aan de ver
anderende en steeds hoger wordende eisen, die het be
drijf stelt. Een echte bankschool is er in ons land niet en
zelfs dan zou een eigen bedrijfsopleiding noodzakelijk
blijven om onze medewerkers vertrouwd te maken met de
visie, structuur en werkwijze van onze bankorganisatie.
Trouwens geen enkel groot bedrijf kan het tegenwoordig
zonder eigen opleiding stellen. En dat is geen tijdelijke,
maar een permanente zaak. Zolang er, zoals bij ons, sprake
is van ontwikkeling en ontplooiing van het bedrijf en het
dienstenpakket zich meer en meer uitbreidt, kan een eigen
opleidingsapparaat niet worden gemist. Natuurlijk, we wil
len en kunnen niet alles zelf doen. Zo zijn er cursussen,
die heel goed buiten het bedrijf kunnen geschieden, zoals
bijvoorbeeld voor Praktijkdiploma Boekhouden, M.B.A. en
S.P.D. Ook zijn tussenvormen mogelijk, zoals bij de
N.I.B.E.-cursus het geval is. Deze is wel in samenwerking
met de banken opgezet, maar wordt georganiseerd door
het Nederlands Instituut voor het Bank- en Effectenbedrijf.
Wij zelf begeleiden die schriftelijke cursus echter met een
mondelinge toelichting. Op deze wijze werken enkele hon
derden uit onze organisatie voor dit N.I.B.E.-diploma.
In de opleidingsactiviteiten zijn drie deelgebieden te on
derscheiden: het personeel van de aangesloten banken,
dat van de Centrale Bank en voorts de beheerders van de
aangesloten banken.
Op alle drie de gebieden zijn wij actief, zegt de heer
Coenen, maar het meeste werk gaat toch wel in de op
leiding voor het personeel van de aangesloten banken
zitten. Voor dat personeel, al met al zo'n 15.000 in getal,
zijn er erg veel mogelijkheden. Er is de introductiecursus,
de baliecursus, de cursus kantoorbeheer, een cursus voor
staffunctionarissen en twee maal per jaar zijn er de twee
daagse directeurenconferenties. En dan niet te vergeten,
de cursussen in effecten, reizen, verzekeringen, gespreks-
training enz.
Aanknopend bij dit laatste wijst de heer Coenen op de
steeds groter wordende behoefte aan trainingen op het
