periodiek medisch
onderzoek
24
vragen aan dokter uding
Mijnheer Uding, kunt u iets over de oor
sprong van het P.M.O. vertellen?
Enkele jaren geleden toonde de toenmalige
Vereniging van Directeuren van Boeren
leenbanken grote bezorgdheid over het feit
dat een niet gering aantal directeuren van
plaatselijke banken voor korte of lange
tijd met de werkzaamheden moest op
houden. Soms moest men zelfs ertoe over
gaan zijn functie neer te leggen. De af
wijkingen, die hieraan ten grondslag lagen,
hadden naast een eventuele lichamelijke,
vooral een psychische oorzaak. Het be
stuur van deze Vereniging heeft toen aan
de directie van de Centrale Bank te Eind
hoven deze bezorgdheid uitgedragen. De
directie van de Centrale Bank was ervan
overtuigd dat hieraan iets moest worden
gedaan, zowel uit sociaal oogpunt als uit
zakelijk oogpunt. Men heeft toen om ad
vies gevraagd. Daartoe hebben wij, d.w.z.
dokter Bessems (internist) en ik, een aan
tal gesprekken gevoerd in de jaren 1970
en 1971. Uit deze gesprekken resulteerde
de aanbieding van een onderzoekmethode,
met daaraan verbonden een keuringspro
gramma. Wij hebben de directie van de
Centrale Bank geadviseerd elke directeur
om de twee jaar uit te nodigen dit onder
zoek te ondergaan.
Waarom leidde dit tot een daadwerkelijk
medisch" onderzoek?
Primair ging het om de bezorgdheid over
het aantal directeuren dat tijdelijk of lang
durig werd uitgeschakeld. Kennelijk waren
deze directeuren niet opgewassen tegen
de situatie waarin zij verkeerden. Het is
dus wel aannemelijk dat de oplossing van
dit vraagstuk mede uit de medische hoek
zou moeten komen.
Wilt u eens nauwkeurig formuleren over
wat voor onderzoek het nu eigenlijk gaat?
Voor de beantwoording van deze vraag
zou ik eerst willen aangeven dat er in de
geneeskunde sprake is van 2 soorten
onderzoek:
1. onderzoek ten behoeve van het cureren
van de patiënt. Iemand heeft waarschijn
lijk een hartinfarct. We onderzoeken dan of
het echt een hartinfarct is. Curerend on-
Uit krant of van radio en t.v. en
misschien zelfs uit eigen ervaring
weten de meeste van onze lezers
wel, dat ook ongevaarlijke beroepen
soms ongewenste gevolgen voor hun
beoefenaars kunnen hebben. Ons
eigen bankbedrijf is daarop geen
uitzondering.
De banken hebben daarom vorig
jaar van de Centrale Bank bericht
ontvangen, dat directeuren en hun
naaste medewerkers in de mogelijk
heid gesteld worden zich periodiek
medisch te laten keuren. Vrijwel alle
directeuren en een groot aantal van
de naaste medewerkers hebben in
middels laten weten, dat zij graag
aan dit onderzoek meedoen.
Omdat dit P.M.O. (Periodiek Me
disch Onderzoek) voor velen iets
nieuws is, is het geen wonder, dat
aard en betekenis daarvan nog niet
overal duidelijk zijn en dat hierover
misverstanden blijken te bestaan.
Het verheugt ons daarom neven
staand vraaggesprek te publiceren.
De vragen zijn van drs. J. G. A. Dor-
resteyn, die de leiding heeft van
Personeelsaangelegenheden Aan
gesloten Banken", terwijl de ant
woorden gegeven worden door dok
ter H. G. A. Uding, de arts die aan
het hoofd staat van ons P.M.O.-
project. Dokter Uding als medicus
en als leider van het keuringspro
gramma kunnen we beschouwen als
de medische contactman met onze
Rabobankorganisatie.
De letterlijke tekst van het interview
is weergegeven. Door de duidelijke,
toegespitste vragen en antwoorden
krijgen wij een zeer goed en waar
devol beeld van wat de gedachten
rond het P.M.O. zijn.
derzoek speelt dus als de patiënt klachten
heeft waarvoor hij hulp gaat zoeken.
2. Naast dit curerend onderzoek kennen
we het preventief onderzoek. Dit onder
zoek doen we juist bij mensen die „geen"
klachten hebben. Maar zoals iedereen wel
weet, sluit het niet hebben van klachten
een ziekte of ziekmakend proces nog niet
uit. Zo hebben bijvoorbeeld vele vrouwen
naar aanleiding van de voorlichting op het
gebied van de borstkanker, via de t.v.,
hierin aanleiding gevonden zich preven
tief (letterlijke betekenis: voorbehoedend)
te laten onderzoeken. Zij hadden geen
klachten maar toch zijn verschillende van
hen op de operatietafel terecht gekomen.
Het P.M.O., het onderhavige onderzoek,
bedoelt dus te zijn: een periodiek, pre
ventief medisch onderzoek, dat duidelijk
beoogt om een bepaalde groep mensen te
onderzoeken die tot heden geen klachten
hebben gehad, althans niet zodanige
klachten dat men zich onder behandeling
stelde van een huisarts en/of specialist.
Maar gelooft u ook niet dat het voor vele
mensen moeilijk is om zich, zonder dat zij
klachten hebben, aan een medisch onder
zoek te onderwerpen?
Zoals ik bij het voorgaande al heb gesteld,
sluit het niet hebben van klachten een
ziekte of een ziekteproces niet uit.
Waarom maakt u verschil tussen ziekte en
ziekmakend proces?
Kijk, dat moet u zo zien. Er zijn natuurlijk
ziekten, die zich van de ene op de andere
minuut manifesteren. Maar er zijn ook
ziekten die een zeer lange aanlooptijd
hebben.
Het ziekmakend proces is dan al veel eer
der begonnen dan het tijdstip waarop de
eerste tekenen voelbaar worden voor de
patiënt resp. voor de medicus herkenbaar
zijn.
Gaat u hiermee in de richting van de
problematiek betreffende de ziekmakende
maatschappelijke processen, arbeidsver
houdingen, aanwijzingen waarover we te
genwoordig zoveel via alle mogelijke pu
bliciteitsmedia horen?
Juist. Daar komt het voor een groot deel
wel op neer. Wij menen namelijk dat de
tegenwoordige maatschappij-ontwikkeling,
de arbeidsverhoudingen en leefgewoonten
voor veel mensen een te hoge belasting
vormen. Die laat hen niet ongemoeid en
geeft veelvuldig aanleiding tot klachten.