een unieke
muntenverzameling
29
door p. j. m. van poppel
griekenland en rome
van dorestad tot joachimsthal
-y
Vooral de Griekse munten, die in
ouderdom variëren van 2700 tot 2300 jaar,
zijn een bezichtiging zeker waard. In
schoonheid zijn ze niet meer geëvenaard.
Hiervan zijn aanwezig: de drachme van
Aegina met de afbeelding van een land
en zeeschildpad (700 voor Chr.), de
tetradrachme van Athene, waarop de
uil en de godin Pallas voorkomen
(500 voor Chr.), alsook de mooie tetra
drachme (4 drachmen) van Corinthe, met
als beeld de 'Pegasus' ofwel het vliegende
paard.
Tetradrachme
Bij de Romeinse munten, waaronder de
dinarius van keizer Augustus (begin van
onze jaartelling), trekken vooral de
prachtige portretten der toenmalige
keizers de aandacht.
Speciale vermelding verdient de mooie
sestester (4 asen) van keizer Vespasianus,
welke munt werd geslagen bij
gelegenheid van de verovering van de
stad Jeruzalem door zijn zoon Titus in het
jaar 70.
Het Byzantijnse Rijk is vertegenwoordigd
door 3 gouden solidus uit de jaren
700 tot 1000.
Onze Nederlandse munten beginnen bij
de 'triens' en denier van Dorestad
(Wijk bij Duurstede) uit de jaren 700 en
800, gevolgd door de deniers van Karei
de Grote en Lodewijk de Vrome.
Trouwens van deze Karolingische munten
bezitten wij enige variaties, die geslagen
zijn in verschillende steden van het
Frankische rijk.
Door het leenstelsel van de Frankische
koningen ontstaan in de Nederlanden
verschillende feodale staatjes, zoals het
hertogdom Brabant, hertogdom Gelre,
graafschap Holland, bisdom Utrecht,
waarvan de eerste penningen en
goudguldens er geslagen, in onze ver
zameling zijn vertegenwoordigd. Dat
hierbij de munten van het hertogdom
Brabant de boventoon voeren, zal iedereen
kunnen begrijpen. Vermeldenswaard zijn
Gouden Pieter van Leuven
het gouden Lam, de gouden Brabantse
leeuw, de Brabantse gouden rijder en de
gouden Pieter van Leuven (Leuven was de
bakermat van de Brabantse hertogen), alle
geslagen onder het bestuur van de
machtige hertog Jan lil en getuigend van
de hoogstaande beeldende kunst uit die
dagen (begin 1300).
Als deze feodale staatjes op het einde van
de 14e eeuw geleidelijk onder het
bestuur komen van de machtige
Bourgondische hertogen, komt in ons land
meer één munteenheid en wordt een
begin gemaakt met de vermelding van
het jaartal.
Van elke Bourgondische vorst zijn enige
munten in onze collectie aanwezig,
waaronder de gouden Andriesgulden
opvalt, waarop de Bourgondische patroon
St. Andreas staat afgebeeld.
Gouden Andriesgulden
De laatste Bourgondische hertog, Philips
de Schone (1478-1506) huwt in 1496
Johanna van Aragon, die door allerlei
omstandigheden troonpretendente van
Spanje wordt, hetgeen van grote betekenis
is geweest voor de politiek in Europa.
De uit dit huwelijk geboren zoon, de
latere Karei V, wordt door opvolging in
de door zijn vader en moeder bestuurde
landen, de machtigste vorst van zijn tijd.
Zilveren Carolusgulden
Onder het bestuur van Karei V komen
nieuwe grotere en zwaardere gouden en
zilveren munten in omloop. Deze verande
ringen zijn mede ontstaan door de
ontdekking van Amerika door Columbus
(1492), waardoor een geweldige toevoer van
goud en zilver naar Europa plaats heeft.
De belangrijkste nieuwe munten voor ons
land zijn: gouden en zilveren realen, gouden
