opkomst van credit unions
27
met daarom heen vele andere vroeger uit ons
land geëmigreerde „Dutch-Australians" en
anderzijds de toeristische genoegens, die
zo'n vakantie oplevert, heb ik dan ook de
kans waargenomen me een beetje van het
coöperatieve leven in Queensland op de
hoogte te stellen. Vooral de nog erg jonge
Credit Union beweging, die historisch en in
opzet opmerkelijk verwante trekken met
onze eigen coöperatieve banken vertoont,
heeft een zeer sympathieke indruk bij mij
achtergelaten.
stond. Er bleek echter wel iets anders aan de hand te zijn,
wat me duidelijk werd toen ik in contact kwam met mr. G.
T. Stephens, de directeur van de Bond van Credit Unions
in Queensland.
De heer Stephens zou je kunnen vergelijken met een van
die mensen, die zich rond de eeuwwisseling in ons eigen
land met heel hun werkkracht en persoon hebben ingezet
om de prille boerenleenbanken en hun organisatie tot
leven te doen komen. Niet alleen een zeer hartelijk en
intelligent man, maar duidelijk iemand, die gegrepen is
door wat de credit unions voor Australië kunnen bete
kenen.
Hij vertelde, dat de eerste credit unions aan het eind van
de 40-er jaren in Australië zijn ontstaan. Australische
militairen hadden er gedurende en na de oorlog in Canada
kennis meegemaakt. In Queensland is in 1959 een groep
vrijwilligers, onder wie de heer Stephens zelf, begonnen
zich pro deo voor de credit unions in te zetten. In 1968
kreeg de Bond van de Credit Unions een kleine staf, en
ging ook de heer Stephens, die accountant van zijn be
roep was, zich volledig aan zijn huidige werk wijden. De
Bond heeft net een nieuw kantoor betrokken (15 perso
nen), maar als de groei er in blijft, zal men binnen 10 jaar
wel weer naar iets anders moeten uitzien.
Credit unions hebben met onze banken de gemeenschap
pelijke stamvader Raiffeisen gemeen, maar ze zijn als het
ware een andere tak aan de coöperatieve boom.
Het is een toepassing van coöperatief handelen op bank-
gebied, die in Canada en de Verenigde Staten ontwikkeld
is en daar, en vervolgens in zeer veel andere landen, tot
grote bloei is gekomen.
De verwantschap tussen coöperatie en credit union komt
ook in Queensland tot uiting. Aanvankelijk werden de cre
dit unions als een coöperatie beschouwd en behandeld
en vielen zij onder de speciale wettelijke bepalingen voor
de coöperaties. Omdat een credit union door haar finan
ciële bedrijf natuurlijk bijzondere vragen oproept, is on
langs de wetgeving al iets aangepast en is men thans,
met volledige medewerking van de Bond van Credit Unions
bezig eeri aparte wetgeving voor de credit unions voor te
bereiden. Mr. Stephens vindt het zeer belangrijk, dat deze
wetgeving er komt.
Het Engelse rechtssysteem wijkt sterk van het onze af, en
De zuivelcoöperatie, waartoe deze fabriek in Toowoomba met
twee andere hoort, verwerkte in 1972 ca. 625 miljoen liter melk en
produceerde o.a. 2.320 ton boter, 1.554 ton kaas en
2.279 ton melkpoeder.
De Ftoyal National Agricultural and Industrial Association's
Annual Exhibition is ieder jaar in augustus een evenement voor
Brisbane en heel Queensland.
Hier een Hereford-stier, die juist zijn kringetje heeft gelopen
voor de keurmeesters. De eigenaars kijken bij de keuringen
met evenveel spanning als bij ons toe of hun dier een plaats
opschuift in de rangorde van de kringloop.
het is dan ook weinig zinvol hier precies de structuur van
de credit unions uiteen te zetten. Een korte aanduiding
van het karakter mag echter niet gemist worden.
Een credit union is een vereniging van leden, die óf wonen
in een bepaald gebied óf behoren tot een bepaalde in het
reglement omschreven groep. Er moet een nauwe band
tussen de leden bestaan. Gewoonlijk worden credit unions
dan ook gevormd door bijvoorbeeld de personeelsleden
van een onderneming, de ambtenaren van een overheids
dienst, de leden van een kerk e.d., maar ook zijn er credit
unions voor een bepaalde plaats of streek. Op de lijst van
de bij de Bond aangesloten credit unions in Queensland
komen bijvoorbeeld credit unions voor van onderwijzers,
politie, verpleegsters, mijnwerkers, leden van kerken en
personeel van bepaalde fabrieken. Een naam als „German
