ziekteverschijnsel
onderkennen!
E
E
7
Wij, werkers in het bankbedrijf,
hebben allemaal weer een na-
indexering" achter de rug. De Cen
trale Bank heeft per 1 juli de salarissen
van haar personeelsleden verhoogd met
3,9 en heeft in navolging van het c.a.o.-
bankbedrijf aan de aangesloten banken
geadviseerd hetzelfde te doen met de
salarissen van haar personeelsleden.
We zijn dus weer „nageindexeerd" en dat
betekent, dat we weer bij zijn bij de ge
stegen kosten van levensonderhoud over
de afgelopen periode van een half jaar!
Een mooi systeem, zijn we geneigd te
zeggen. We worden er wel niet beter van,
het haalt ook niets uit voor het probleem
van een andere inkomstenverdeling, maar
het zorgt er dan toch maar voor, dat we
ondanks de inflatie evenveel voor ons
levensonderhoud kunnen verteren als
vroeger. Een goede werkgever, die ons zo
tegen de gestegen kosten indekt! En als
onze vrouwen klagen, dat alles als maar
duurder wordt, kunnen we hen fijn gerust
stellen met op te merken, dat er immers
ook iedere maand iets meer binnenkomt.
Die prijsstijgingen zijn natuurlijk jammer -
het moest niet voorkomen - maar we slik
ken ze zonder al te veel morren, want wij
hebben immers onze compensatie.
Dit lijkt een beetje cynisch opge
merkt en dat is ook wel wat de be
doeling Een bedoeling, die tegen
niemand in het bijzonder gericht is. Zeker
niet tegen onze werkgevers, die de op
zich zelf voortreffelijke intentie hebben
om de beloning van hun personeel aan te
passen aan de gestegen kosten. Ook niet
tegen de werknemers zelf, die de 3,9%
ontvangen. Voor ieder van hen is het bil
lijk, dat hun inkomen het gestegen kosten-
peil bijhoudt. In de E.E.G.-landen zijn er
trouwens bijna 38 miljoen werkers, die
zulke automatische loonsijtgingen krijgen
als de prijzen voor het levensonderhoud
omhoog gegaan zijn. Dat betekent, dat
ongeveer een derde van de arbeidskrach
ten in de E.E.G. onder zo'n automatisme
valt. De andere tweederde valt er nog bui
ten, maar die werkers zullen hopelijk in
cidenteel ook wel aan hun trekken komen.
De miljoenen echter, die een vast inkomen
hebben, pensioen trekken of met een
klein, marginaal loon moeten zien rond te
komen, zijn telkens weer slechter af als de
inflatie de prijzen doet stijgen. Zij zijn
daarom maar in een hokje geplaatst: de
vergelen groepen. En dan zijn er de velen,
die zichzelf moeten helpen, de kleine en
niet zo heel kleine zelfstandigen. Voor hen
is er maar één oplossing: de eigen prijzen
verhogen, want ook de eigen kosten wor
den immers al hoger.
Niemand is gelukkig met deze ontwikke
ling, werkgevers niet en werknemers niet.
Sterker nog, de hand over hand toenemen
de inflatie is het grote probleem geworden
in heel West-Europa en in vele landen
daarbuiten. Afzonderlijke oorzaken voor
die inflatie en dat al maar stijgend prijzen-
peil, zijn er vele te noemen, maar het hui
dige verschijnsel schijnt zich zelfs aan de
knapste analyse te onttrekken. Volgens
een Brits econoom lijken de gangbare
economische spelregels tegenover de
hedendaagse inflatie-problemen te ver
schrompelen. Men ziet geen bijzondere
reden, waarom het inflatieproces niet zou
doorgaan; „Dat is wat het werkelijk veront
rustend maakt," zo zei dr. Zijlstra deze
zomer. We drijven blijkbaar op een infla
toire stroom mee, die we geen halt toe
weten te roepen. De vereende trek- en
duwkracht van de vraag naar en de kos
ten van goederen en diensten brengt de
prijzen als langs een spiraal al verder om
hoog. We spreken zelfs van de autonome
inflatie, zoiets als „inflatie omdat er in
flatie is", maar de term verandert niets
aan onze onmacht.
Dit stukje heeft ten doel ons iets
van de achtergrond van die 3,9%
salarisverhoging te doen beseffen.
Laten ive allen goed weten, dat het in
wezen een symptoom is van ons aller on
macht. Een symptoom, dat die onmacht
zelfs nog versterkt, want wij zijn er des te
eerder door geneigd die inflatie als iets
heel gewoons te aanvaarden. Het is als
een ziekte, waar we gewend zijn mee te
leven en waarvan we liefst willen vergeten,
dat hij verergeren kan en accuut worden.
Dat laatste doet zich voor als de stijgingen
van prijzen, die van de lonen zullen gaan
overvleugelen. Zal dat straks gebeuren?
De deskundigen zijn zeer bezorgd.
Individueel lijken we er niets aan te kun
nen doen. Het zou Don Quichoterie zijn als
enkeling een loonsverhoging te weigeren.
Zelfs regeringen en de verschillende na
tionale bankinstellingen als onze Neder-
landsche Bank ondervinden dat hun in
vloed tekort schiet tegenover de kracht
waarmee- de inkomens en prijzen onge
stoord omhoog gaan. Ook een in onze
ogen toch niet geringe organisatie als de
onze kan niet anders dan de „trend" vol
gen. Zelfs al zou ze het kunnen, dan nog
kan ze het zich niet veroorloven daar
tegen in te gaan.
Zolang niet een doeltreffend, desnoods
hard middel gevonden is om het kwaad
van de inflatie de kop in te drukken, is er
echter één ding, waar we allemaal toch
wel iets aan kunnen doen. Dat is een men
taliteit bevorderen, die in plaats van de
inflatie als een gegeven te aanvaarden,
zich daartegen wil te weer stellen. Een
mentaliteit, die zich niet alleen door direct
eigen belang laat leiden, maar er oog voor
krijgt, dat hier een maatschappelijk kwaad
bestreden moet worden, dat ons allen
aangaat. Pas als we overal, in Nederland
en in het buitenland, daarvan doordrongen
worden, zat het goede klimaat ontstaan,
om de inflatieziekte in de kern aan te
tasten.
J. R. H.
