harmonisatie van twee
systemen
Links en rechts: Het nieuwe computer
centrum van de Centrale Bank te Zeist
cijfers". Als vroeger, om een voorbeeld te
geven, in onze organisatie een rente-advies
werd gegeven inzake spaargelden, verho
ging of verlaging van de rente, vereiste dat
enorm veel tijd en rekenwerk. En dit ge
reken kon nooit nauwkeurig zijn, omdat
we niet precies op de hoogte waren
van alle bedragen bij de aangesloten ban
ken, waarvoor de berekeningen gevolgen
hadden. Met behulp van de computer is
het nu eenvoudig om het effect van rente
wijzigingen of de rentabiliteit nauwkeurig
te berekenen.
Zulke voorbeelden zouden ook gegeven
kunnen worden voor gebieden, die de sol
vabiliteit, de liquiditeit, de expansie en
vele andere aspecten van onze bankorga-
nisatie raken. En dat geldt dan niet alleen
voor de organisatie als geheel, maar ook
voor iedere bank individueel. Door de
computer kan zowel het beleid van de
Centrale Bank als dat van iedere plaatse
lijke bank doorzichtiger en slagvaardiger
gemaakt worden.
Om in dit opzicht goed te kunnen functio
neren moet de computer natuurlijk méér
registreren dan alleen financiële transac
ties en financiële verhoudingen. Het houdt
dan ook in, dat de banken te zijner tijd
meer gegevens moeten verstrekken dan
alleen debiteringen en crediteringen op
rekeningen.
Door de computers is het hele aanzicht
van het bankbedrijf aan het veranderen.
Men kan met recht beweren, dat de auto
matisering een gunstig sociaal effect heeft.
Alle massawerkzaamheden, waar vroeger
talloze mensen met tel- en andere machi
nes de hele dag mee in de weer waren,
kunnen nu naar de computer verschoven
worden. Ook het probleem van de con
trole wordt door de computer in een an
dere dimensie gebracht. Arbeidsbesparing
is daardoor mogelijk geworden en dit heeft
weer tot gevolg, dat de personeelsopbouw
bij de banken geleidelijk anders wordt.
De administratieve kant van het bedrijf is
immers minder arbeidsintensief geworden.
Natuurlijk automatisering vergt veel geld
en de diensten van het computercentrum
moeten betaald worden. Maar doordat
'dom massawerk' niet meer zelf verricht
hoeft te worden, komen die kosten er
voor een bank zeker weer uit.
Het personeel kan zich op andere zaken
concentreren en daarin ook voor zich zelf
nieuwe perspectieven vinden. Ook de
steeds stijgende arbeidskosten spelen een
sterke rol. Het zal uit efficiëntie-oogpunt
noodzakelijk zijn, maximaal over te scha
kelen van menselijke arbeid naar machi
nale verwerking.
Daarnaast moet genoemd worden het ef
fect van de zogenaamde „in- en externe
integratie". Daarmee wordt gedoeld op de
mogelijkheid, dat de gegevens die uit de
ene computer komen, direct kunnen wor
den gebruikt voor invoer in een andere
computer. Dit is eveneens zeer belangrijk
uit een oogpunt van arbeidsbesparing.
In de fusieperiode bleek al, dat 'Eindhoven'
en 'Utrecht' bij hun automatisering ver
schillende methoden volgden. Het is nodig,
dat nu na de fusie die twee verschillende
systemen vervangen worden door éénzelf
de systeem, dat voor alle banken gaat gel
den. Om een fusieterm te gebruiken: de
systemen moeten geharmoniseerd worden.
Uiteraard diende tot nu toe volledig aan
dacht geschonken te worden aan het in
werking stellen van het nieuwe centrum
in Zeist waardoor het onmogelijk was di
rect aandacht te geven aan de opzet van
een geharmoniseerd systeem.
Met de studie inzake de harmonisatie is
nu echter een aanvang gemaakt. Een be
langrijke rol zal daarbij ook spelen het
overleg met de uit de banken gevormde
technische commissie, die mede haar in
breng zal moeten hebben om het gehar
moniseerde systeem zodanig te maken,
dat voldaan wordt aan de eisen van de
banken, de cliënten en de doelmatigheid.
Gezien het belang van een spoedig in wer
king treden van een geharmoniseerd sys
teem zal thans de aandacht gericht moe
ten worden op de verwerking van de cij
fermatige gegevens. Nadien zal dan de
uitbreiding tot stand gebracht moeten wor
den om het systeem mede te laten uit
groeien tot een middel voor bedrijfsinfor
matie en bedrijfsbeleid.
Een speciaal aspect bij dit laatste is wel,
dat rekening moet worden gehouden met
de ontwikkelingen op het gebied van „da
tabase", managementinformatie en „tele-
processing". Dat betekent in gewone woor
den, dat de computer antwoord zal moeten
kunnen geven op de vraag welke relaties
een cliënt met de bank heeft en hoe de
stand van die relatie op een bepaald mo
ment is. En bovendien, dat - na algehele
invoering van teleprocessing - een bank
niet slechts per dag, maar zelfs la
minute zich van de relatie en de stand op
de hoogte kan stellen.
Anders dan de computercentra van grote
handelsbanken verzorgt Zeist de automa
tisering van onze vele zelfstandige ban
ken. Hierin liggen echter geen bijzondere
moeilijkheden. Wel is de ervaring, dat de
systematiek wat flexibeler moet zijn dan
die bij de commerciële banken, omdat er
nu eenmaal groepen van aangesloten ban-
kan zijn, die ten aanzien van bepaalde
onderdelen specifieke verlangens hebben.
Op onze vraag hoever het automatiserings
proces bij de Rabobanken nu gevorderd
is, wordt gewezen op het onderscheid in
de gevolgde methodiek bij de Boerenleen
banken en de Raiffeisenbanken. De resul
taten van die twee methoden kunnen ei
genlijk niet voor de hele organisatie onder
één noemer bij elkaar opgeteld worden.
Als een Raiffeisenbank tot automatisering
overging, gebeurde dat integraal. Geauto
matiseerd zijn, betekent hier, dat alles wat
daarvoor in aanmerking komt, geautomati
seerd is. In die zin zullen er aan eind van
het jaar van de ruim 600 Raiffeisenbanken
circa 465 geheel geautomatiseerd zijn. Bij
de Boerenleenbanken is men echter an
ders te werk gegaan, niet via de integrale
„alles of niets"-methode, maar zoveel mo
gelijk voor alle banken tegelijk volgens
de „onderdeel voor onderdeel"-methode.
Zo zijn momenteel alle Boerenleenbanken
geautomatiseerd wat betreft de rekeningen
courant en de privé-rekeningen, alle op
een 150-tal na voor de spaarrekeningen,
terwijl voorts van 50 banken de leningen
geautomatiseerd zijn. Voor geen van de
Boerenleenbanken zijn echter nog de ei-
