10
beleggen en investeren
besparingen, nationaal
vermogen en welvaart
Zonder besparingen had ons land niet zijn huidige welvaart
besparingen
met hun besparingen onmiddellijk vanaf
het begin van hun spaaractiviteit, dus lang
voordat zij de bijeengebrachte middelen
zelf gaan besteden, voor anderen de gele
genheid scheppen om met geleende midde
len te investeren. De besparingen die
voorlopig niet door de spaarders zelf wor
den aangewend, worden op die manier wel
van meet af aan aangewend door ande
ren.
Men zou dat optreden van de individuele
spaarder die zijn middelen bij een spaar
bank of een pensioenfonds „belegt", des
gewenst een tijdelijk „investeren" kunnen
noemen. En ook de beleggingsactiviteiten
van deze financiële instellingen die de
ontvangen middelen op hun beurt even
eens beleggen, zou men desgewenst als
een tijdelijk „investeren" kunnen aandui
den.
De Engelse taal, die zowel belegging als
investering met „investment" aanduidt,
geeft daartoe aanleiding. Maar deze (tijde
lijke) beleggingen zijn wel van totaal
andere aard dan de investeringen waar
voor de gelden worden uitgeleend aan de
kredietnemers die ze ten slotte besteden
voor „echte" investeringen in fabrieken,
huizen enzovoort. En in de totaliteit van
het economisch leven - macro-economisch
gezien - mag men die (tijdelijke) beleg
gingen dan ook niet optellen bij deze
uiteindelijke „echte" en definitieve inves
teringen in fabrieken en dergelijke, waar
voor de bespaarde gelden ten slotte wor
den aangewend.
Uit dit alles blijkt voldoende welke bete
kenis het sparen voor het economisch
leven heeft. Zonder besparingen in het
verleden had ons land op dit moment geen
fabrieken, geen kanalen, geen transport
middelen, geen wegen, geen spoorwegnet,
geen luchthavens. Door jarenlange
besparingen kan een volk in al zijn
geledingen zich een weliswaar niet eeuwig
blijvend, maar toch duurzaam bezit op
bouwen waarvan de waarde vele malen
hoger ligt dan het jaarlijkse totale inkomen
van het land. Ten dele vormt dat bezit -
door de fabrieken, de machines, de trans
portmiddelen enzovoort - de grondslag
voor de verdere produktie van materiële
consumptiegoederen, ten dele ook draagt
het gespaarde vermogen rechtstreeks bij
tot veraangenaming van het woonklimaat
in het land: via goede woningen, goede
wegen, zwembaden en parken.
Korter gezegd: zonder besparingen had
ons land niet zijn huidige welvaart.
De besparingen die aan dat bezit ten
grondslag liggen belopen in Nederland
sinds de zestiger jaren jaarlijks ongeveer
een vijfde van het nationale inkomen.
Over die omvang van de gevormde bespa
ringen en over de factoren die daarop in
ons land in de laatste decennia invloed
hebben uitgeoefend, verscheen onlangs
een zeer lezenswaardig boek van de hand
van dr. J. G. Post. Het bevat talloze details
die voor elke geïnteresseerde spaarder
boeiend zijn. Wij zullen daarop in een vol
gend nummer uitvoerig terugkomen.