31
wisselkoersen
In het buitenlands verkeer bedient men
zich bij het openen van een accreditief
veelal van een kredietbrief. Wanneer in
één land over bedragen moet worden
beschikt, wordt aan een speciaal daartoe
aangewezen correspondent verzocht de
desbetreffende uitbetalingen te doen en
deze aan te tekenen op de afgegeven
kredietbrief.
Naast deze zgn. speciale kredietbrief kent
men ook nog een circulaire kredietbrief
(Letter of Credit). Deze is betaalbaar bij
een zeer groot aantal correspondenten
over de gehele wereld.
Het spreekt vanzelf, dat het opbouwen
over de hele wereld van een passend net
van correspondenten een werk van jaren
is geweest, waaraan veel moeite is be
steed.
Voor het internationale reizigersverkeer
fourneert de bank naast bankbiljetten ook
travellers cheques in vreemde valuta.
In de internationale goederenhandel ne
men documentaire kredieten een voorna
me plaats in.
Een cliënt-importeur wil goederen kopen
in het buitenland, maar de buitenlandse
exporteur, die deze kan leveren, wenst
daarbij niet het risico te lopen van niet-
aanvaarding der goederen of non-beta
ling.
De importeur wil op zijn beurt niet het
risico lopen van niet-levering van de goe
deren bij vooruitbetaling. Deze moeilijk
heden worden door de bank opgelost. De
bank opent bij een buitenlandse corres
pondent een krediet, betaalbaar tegen
overgifte van bepaalde te noemen docu
menten, t.w. verschepingsdocumenten ver
gezeld van facturen, polissen e.d.
De verkoper rembourseert zich (verhaalt
zich) voor het verkoopbedrag op de bui
tenlandse correspondent, die op zijn beurt
de documenten opneemt en de bank, die
het krediet geopend heeft, voor de beta
ling, resp. voor de acceptatie van een
wissel belast.
In een speciaal internationaal reglement
zijn de usances, welke op dit gebied
moeten worden in acht genomen, vastge
legd.
Men onderscheidt hier nog het herroepe
lijk en onherroepelijk krediet, al naar
gelang de opdrachtgevende bank het kre
diet kan herroepen en spreekt van een
geconfirmeerd krediet, wanneer een on
herroepelijk krediet door de kredietope
nende bank nog eens als eigen verplich
ting wordt bevestigd. Een overdraagbaar
of transferabel krediet kan door de be
gunstigde onder bepaalde voorwaarden
aan een ander worden overgedragen.
Behalve de documentaire kredieten kent
men ook nog de documentaire incassi.
Documentaire incassi bestaan in het alge
meen uit dezelfde documenten als bij het
documentaire krediet. Het grote verschil is
echter, dat voor de aanbieding en incasse
ring geen krediet geopend is; voor de
exporteur bestaat er dus geen bankzeker-
heid met betrekking tot de betaling.
De in dit overzicht van het internationale
betalingsverkeer opgesomde diensten, die
de bank aan haar cliënten kan verlenen,
hebben allen één facet gemeen: voor één
der betrokken partijen geschiedt de beta
ling in vreemde valuta. De aan- of ver
koop van deze vreemde valuta geschiedt
op de wisselmarkt of valutamarkt; dit is
een markt, waar de verschillende nationa
le geldeenheden tegen elkaar verhandeld
worden. De hierbij tot stand komende
prijzen noemt men wisselkoersen.
Een wisselkoers is de prijs van de geld-
eenheid van een vreemd land uitgedrukt
in de eigen nationale geldeenheid.
Hier te lande bijv.
1 U.S. dollar 2,89.15
100 Duitse marken 102,35
De meeste noteringen in Nederland geven
de tegenwaarde in guldens van 100 eenhe
den van de desbetreffende valuta (zoals
hierboven voor de Duitse marken). Voor
Amerikaanse dollars, Canadese dollars en
Engelse ponden wordt de koers echter per
stuk genoteerd; van Italiaanse lires per
10.000 stuks. Voor de meeste belangrijke
valuta's wordt in Amsterdam dagelijks ter
beurze een passagekoers (middenkoers)
vastgesteld. Dit geschiedt op grond van de
gebleken verhoudingen van vraag en aan
bod.
Van iedere belangrijke valuta wordt van
deze middenkoers een biedkoers en een
laatkoers afgeleid, d.w.z. de koers, waarte
gen de banken de betrokken valuta aan
kopen, resp. verkopen, bijvoorbeeld
U.S. dollars 2,89.025 - 2,89.275
Duitse marken 102,32.5 - 102,37.5
De aan- en verkoop van vreemde valuta
op de valutamarkt moet men zien als de
aan- en verkoop van boekvorderingen, dus
van saldi in vreemde valuta op de nostro-
rekening bij buitenlandse banken.
De handel in bankbiljetten valt hier dus
beslist niet onder.
De levering van de gekochte of verkochte
vreemde valuta bij deze contante affaires
geschiedt twee werkdagen later. Koopt de
bank bijv. op 17 april D.M. 1.000.000,-,
dan ontvangt zij deze Duitse marken pas
op donderdag 19 april op haar rekening
bij een Duitse bank. Bij aankoop op
vrijdag 13 april zal de levering pas zijn 2
werkdagen later, dus op 17 april.
De wisselkoersen kunnen van dag tot dag
sterk schommelen, afgezien nog van pari
teitswijzigingen (devaluatie of revaluatie).
Zelfs binnen het tijdsbestek van één dag
kunnen zich zeer sterke koersfluctuaties
voordoen; in de praktijk komt het voor,
dat de wisselkoersen met de minuut ver
anderen.
Duidelijk is, dat degenen, die vorderingen
op of schulden aan het buitenland in
vreemde valuta hebben, enorme koersrisi-
co's lopen. De mogelijkheid tot uitschake
len van een groot deel van de valuta
risico's wordt geboden door de termijn-
handel in vreemde valuta. Het afsluiten
van een termijntransactie in vreemde va
luta bestaat in het nu fixeren van de
wisselkoers, waartegen over een zekere
tijd een bepaald bedrag aan vreemde va
luta zal worden gekocht, resp. verkocht.
Evenals de contante koersen worden de
termijnkoersen dagelijks ter beurze vast
gesteld aan de hand van de gebleken
verhoudingen van vraag en aanbod. Al
leen de agio's en disagio's worden vastge
steld, d.w.z. datgene, wat bij de contante
middenkoers moet worden opgeteld (agio)
of van de contante middenkoers moet
worden afgetrokken (disagio) om de uit
eindelijke termijn(midden-)koers te krij
gen.
De aan- en verkoopkoersen op termijn
worden dan als volgt berekend:
Bij een agio:
aankoop: middenkoers agio - marge
van de bank;
verkoop: middenkoers -I- agio marge
van de bank;
Bij een disagio:
aankoop: middenkoers - disagio - marge
van de bank;
verkoop: middenkoers - disagio marge
van de bank.
Bijvoorbeeld: Bij een middenkoers Duitse
marken van 102,35 en een agio van 25 gel
dend voor 1 maand zal de aankoopkoers
van de bank op 1 maand zijn:
102,35 25 -, 02.5 102,57.5; de ver-
koopkoers op 1 maand zal dan zijn:
102,35 25 - ,02.5 102,62.5.
Bij een middenkoers U.S. dollars van
2,89.15 en een disagio van 2.50 geldend
voor 1 maand zal de aankoopkoers van
de bank op 1 maand zijn:
2,89.15 - 2.50 - .125 286.525; zo zal de
verkoopkoers op 1 maand zijn:
2,89.15 - 2.50 .125 286.775.
Alle transacties in vreemde valuta worden
beheerst door het Reglement voor de Wis
selhandel. Dit Reglement bestaat uit twee
delen: deel I betreft het onderlinge ver
keer tussen de leden van de Nederlandse
Bankiersvereniging, deel II houdt de be
palingen in die gelden voor transacties
tussen leden en niet-leden.
EEN DAG, EEN JAAR....
Wellicht zal door latere generaties ons
blad ooit als bron worden gebruikt bij het
bestuderen van de voor onze organisatie
zo betekenisvolle jaren 1972 en 1973. Het
juist vermelden van data is dan ook
belangrijk. Daarop vestigt de heer F. A. J.
van Moorsel uit Dirksland in een zeer
vriendelijke brief onze aandacht.
De heer Van Moorsel wijst ons erop, dat
wij in het februarinummer op de bladzij
den 22 en 23 schreven over de eerste
fusies en daarbij vermeldden, dat de fusie
tussen de Boerenleenbank Hoogvliet,
waarvan de schrijver bestuurslid is ge
weest, en de Raiffeisenbank Hoogvliet-
Poortugaal per 1 januari 1973 plaats vond.
Dat was niet de juiste datum, want deze
fusie werd gerealiseerd op 31 december
1972.
Wij hopen dat onze lezers van deze recti
ficatie nota willen nemen.