17
op lange afstand bekijken
getrouwheidspremie
spaarvormen en fiscus
Het percentage van de rentekorting hangt
daarmee samen.
Hoe gemakkelijker de spaarder zich op
deze conditie kan beroepen hoe hoger het
kortingspercentage zal zijn. De regeling
heeft een preventief element nodig.
Ook de toepassing van de rentekorting is
niet overal gelijk. Het varieert van aftrek
van de rentekorting ongeacht het tot dan
toe door de spaarder verdiende rente
bedrag tot een zodanig berekening van de
rentekorting, dat tenminste de helft van de
nominale rente wordt vergoed.
Dan zijn er verschillende banken en spaar
banken, die het tegoed op een spaarreke
ning met een opzegtermijn direct zonder
rentekorting vrij geven voor de aankoop van
onroerend goed voor eigen gebruik. Bij
Rabobanken is dit bovendien het geval bij
huwelijk van de spaarder en op een spaar
rekening met 3 maanden opzegtermijn voor
de betaling van effecten, die via de bank
zijn gekocht.
Onder invloed van de marktomstandigheden
zijn een aantal jaren geleden spaarvormen
ontstaan met opzegtermijnen of voor vaste
termijnen langer dan een jaar. Hierdoor
kreeg de spaarder gelegenheid zijn spaar
geld voor langere termijn te plaatsen tegen
aantrekkelijke rente, zonder dat het nodig
is het koersrisico te lopen, dat aan effecten
beleggingen verbonden is.
Geleidelijk zijn de vaste termijnen, waar
voor spaargelden kunnen worden geplaatst,
opgelopen tot 5 jaren.
Spaarrekeningen met een opzegtermijn
blijven vrij algemeen beperkt tot 24 maan
den opzegging.
Bij al deze spaarvormen komt echter als
kenmerk naar voren, dat de spaarder ter
verkrijging van een hogere rente vooraf
een beslissing moet nemen, namelijk hoe
lang hij afstand wil doen van de beschik
kingsmogelijkheid over zijn spaargeld.
Naarmate de spaarder een langere termijn
kiest zal het moeilijker voorzienbaar zijn of
zich omstandigheden zullen voordoen,
waarin hij het geld eigenlijk toch snel nodig
heeft. Enige tegemoetkoming op dit punt
vindt de spaarder bij spaarvormen met een
vaste termijn, doch met de mogelijkheid
van tussentijdse opvraagbaarheid tegen
een lagere rente.
Bij de Rabobanken zijn dat de spaardepöt-
bewijzen met een looptijd van 4 jaar, doch
met de mogelijkheid tot opvraging na 2 jaar
of na 3 jaar. De rentevoet wordt, als naar
gelang de looptijd, telkens wat hoger. De
hogere rente wordt echter steeds over de
gehele werkelijke looptijd vergoed. Bij an
dere banken komt de variant voor dat de
hogere rente alleen vergoed wordt over het
laatste deel van de looptijd, waardoor de
gemiddeld verkregen rente lager is.
Nieuw op de spaarmarkt zijn spaarvormen
in de categorie direct of op korte termijn
opvraagbare spaargelden, waarbij de spaar
der een hogere rente krijgt naarmate hij zijn
tegoed langer op rekening laat staan.
Een van de eersten in deze categorie was
een zogenaamd klimspaarplan waarbij vas
te bedragen worden geplaatst met de moge
lijkheid om met 1 maand opzegging het ge
hele tegoed op te nemen, waarbij de rente
geleidelijk stijgt totdat na 5 jaren de voor
die spaarvorm hoogst bereikbare rente is
bereikt.
Een andere variatie is een spaarrekening,
die uitgaat van een hogere rente dan de
rente voor direct opvraagbare spaargelden,
geen beperkingen kent in de opvraagbaar
heid, noch van het gehele tegoed, noch van
een gedeelte daarvan, doch waarbij voor
elke terugbetaling een rentekorting van
1 wordt toegepast.
Terecht wordt deze spaarvorm aangeraden
voor rustige spaarders. De rentekorting
wordt toegepast ongeacht de periode, dat
het tegoed op de rekening heeft gestaan.
Bij opvraging binnen ongeveer 1 jaar na
de storting gaat deze regel nadelig wer
ken ten opzichte van de gewone direct op
vraagbare spaarrekening.
Voor het lange termijn sparen kan de
spaarrekening met een opzegtermijn voor
deliger zijn, omdat bij opvraging met in
achtneming van de opzegtermijn de nomi
nale hogere rente ten volle wordt verkre
gen en in bijzondere gevallen als regel het
tegoed toch kan worden opgevraagd, zij het
met rentekorting.
Bij spaarvormen waarvan de rentevergoe
ding stijgt naarmate de spaarder het geld
langer bij de bank laat, zou men kunnen
spreken van een getrouwheidspremie, om
dat de spaarder zich niet vooraf hoeft te
binden en toch een hogere rente kan krij
gen door het tegoed langer aan te houden.
Voor de spaarbank betekenen deze spaar
vormen onzekerheid over de „prijs" die
voor het spaargeld moet worden betaald.
De „prijs" wordt hier immers door de spaar
der bepaald.
Tot op zekere hoogte is van een getrouw
heidspremie ook wel sprake bij spaar-
depositobrieven, spaardepositorekeningen
en hoe de verdere benamingen ook mogen
luiden, waarbij de spaarder zijn spaargeld
deponeert voor een bepaalde maximum
termijn, doch de keuze heeft om bijvoor
beeld na 2 of na 3 jaren het tegoed op te
nemen, dan wel de maximum looptijd te
benutten. Bij deze condities blijft echter
wel het karakter van lange termijn sparen
behouden.
Behalve met de grote verscheidenheid van
spaarvormen, waaruit hij kan kiezen en
waarvan hij de condities eigenlijk goed zou
moeten kennen, heeft de spaarder ook nog
rekening te houden met fiscale aspecten.
Vooral wanneer het gaat om grote spaar
tegoeden.
De meeste spaarvormen hebben als con
ditie, dat de verdiende rente jaarlijks ter
beschikking komt en dus fiscaal van jaar
tot jaar het inkomen verhoogt. Er zijn echter
ook spaarvormen, waarbij de rente eerst
wordt uitgekeerd aan het einde van de loop
tijd.
Fiscaal gezien is deze rente dan inkomen
in het jaar, waarin het tegoed opvraagbaar
is. Dit kan voordelig zijn indien het inko
men in dat jaar ook aanzienlijk lager is dan
in de voorafgaande jaren (pensioen in
plaats van salaris). Bij een gelijk gebleven
of groeiend inkomen is opeenhoping van
rente-opbrengsten uiteraard niet voordelig.
Het gehele scala van spaarmogelijkheden
overziende kan de conclusie nauwelijks
een andere zijn, dan dat de spaarder het
beste gediend is met goed begrijpelijke en
hanteerbare condities en voortdurend be
hoefte zal hebben aan duidelijke voorlich
ting, die is toegespitst op zijn mogelijk
heden en behoeften.
Tevreden spaarders zijn de trouwste klan
ten.