enkele aspecten van de
nederlandse landbouw
drs. r. r. freeman
agrarische branches
hoe nederland zijn grond gebruikt
Van de totale oppervlakte van ons land,
dat ruim 36.700 vierkante kilometer om
vat, ligt ongeveer 2.300 vierkante kilome
ter ot 7 procent binnen de „bebouwde
kommen" van de gemeenten, 93 procent
ligt daarbuiten. Van die bebouwde kom
men is het grootste gedeelte - 85 procent
- als woongebied in gebruik, de rest is
ongeveer gelijkelijk verdeeld tussen in
dustrieterreinen enerzijds, recreatiegebie
den zoals parken en sportvelden ander
zijds. De rest van ons land kan men
naargelang de bestemming als volgt opde
len: bijna 5 procent is „woest": het bestaat
uit heide of zandverstuivingen, duinen en
dergelijke. Daarnaast is 8 procent begroeid
met bos, en nog eens 8 procent is in be
slag genomen door binnenmeren, rivieren
en kanalen. Twee procent van het gebied
wordt gebruikt voor verkeer te land: voor
vliegvelden, wegen en spoorwegen, en
tenslotte is ruim 25.000 vierkante kilome
ter, dat wil zeggen bijna 70 procent van
Nederland als cultuurgrond in gebruik.
Dit percentage loopt geleidelijk terug, ten
gevolge van stadsuitbreiding, wegenbouw
en dergelijke. Van de cultuurgrond is
ruim 21.000 vierkante kilometer in gebruik
bij landbouwbedrijven met een omvang
van tien „Standaard-Bedrijfseenheden" of
meer. Op die maatstaf komen wij in het
vervolg terug. Zij houdt voorlopig niet
meer in dan dit, dat de kleinste agrarische
bedrijven in het statistisch onderzoek om
voor de hand liggende praktische redenen
buiten beschouwing worden gelaten.
Aan de hand van de bekende globale
onderscheiding tussen Veeteelt, Akker
bouw en Tuinbouw - samen aangeduid
als „VAT" - als „de" drie agrarische
bedrijfstakken, zou men als leek een
enigszins gelijkmatige verdeling kunnen
verwachten van de cultuurgrond over de
ze branches. Maar de werkelijkheid is op
dat punt anders, want van de genoemde
21.000 vierkante kilometer cultuurgrond is
meer dan zestig procent als grasland in
gebruik, daarnaast meer dan 30 procent
als akkerland, terwijl slechts 5 procent
van het oppervlak in dienst van de tuin-
7 bebouwd
5 „woest"
8 bos
8% water
2 verkeer
70 cultuurgrond