23
r
voorstellen tot verbetering
verplichte
verkeersverzekering
conclusie
afschaffing van
aansprakelijkheid
Het zojuist geschetste probleem heeft in
binnen- en buitenland de aandacht ge
trokken - want uit de aard der zaak
houden de moeilijkheden waartoe het mo
derne verkeer aanleiding geeft, niet bij
onze grenzen op.
Zo heeft men diverse oplossingen voorge
steld om het huidige stelsel te verbeteren;
doch het is de vraag of die oplossingen
niet met nieuwe problemen zijn behept,
die erger zijn dan de moeilijkheden die
wij thans moeten ondervinden.
Twee voorstellen zullen in het bijzonder
onze aandacht verdienen: het voorstel tot
invoering van een verplichte verkeersver-
zekering en dat tot afschaffing van de
aansprakelijkheid bij verkeersongevallen.
Een oplossing, die in het buitenland - de
Canadese staat Sasketchewan - toepas
sing heeft gevonden, bestaat uit een ver
plichte verkeersverzekering, die elke ge
motoriseerde verkeersdeelnemer moet
sluiten, en wel bij een staatsverzekerings
maatschappij. Heeft een verkeersongeval
plaatsgevonden, dan vergoedt die maat
schappij de schade van iedereen, die bij
het ongeval betrokken was, ongeacht wie
schuld draagt aan het ongeval en onge
acht of de schade wordt geleden door de
bestuurder van een auto, een inzittende of
een voetganger.
Dat levert een op het eerste gezicht sim
pele oplossing van het probleem op, die
echter, bij nadere beschouwing, toch aan
een aantal mankementen lijdt.
1. Het systeem is alleen realiseerbaar, als
er maar één maatschappij op het gebied
van de verkeersverzekering werkzaam is,
omdat anders, als meer dan een auto bij
een verkeersongeval is betrokken, niet een
mogelijkheid bestaat om de maatschappij
aan te wijzen, die in een bepaald geval de
schade die derden (bijvoorbeeld voetgan
gers) hebben geleden, zal hebben te ver
goeden.
2. Het systeem biedt niet een afdoende
oplossing omdat de schade alleen tot een
bepaald maximum voor vergoeding in
aanmerking kan komen. Bij gelijkheid
van premiebetaling kan voor iedereen al
leen een gelijke uitkering worden verze
kerd. Dat heeft ertoe geleid dat iemand
die een extra-grote schade heeft geleden,
deze toch weer door een schadevergoe
dingsactie kan verhalen op de persoon,
door wiens schuld de schade werd veroor
zaakt.
door voorzieningen van de sociale verze
kering opgevangen; met een geringe ver
betering van die voorzieningen is het
voorstel om bij verkeersongevallen de
aansprakelijkheid tot schadevergoeding
helemaal af te schaffen verantwoord te
achten, zo wordt betoogd.
Dit stelsel zou inderdaad ingevoerd kun
nen worden, wanneer in ons land iedereen
evenveel zou verdienen en iedereen de
zelfde financiële lasten zou hebben te
dragen. Dat is echter niet het geval. Als
een tuinder, die met kostbare investerin
gen een groot bedrijf heeft opgebouwd en
die hoge opbrengsten heeft doch ook zwa
re verplichtingen op zich heeft genomen,
door een dodelijk verkeersongeval wordt
getroffen, blijven zijn vrouw en kinderen
wel aan de hoge onkosten vastzitten, doch
moeten volgens het voorgestelde systeem,
in plaats van de arbeidskracht van de
overledene, met een sociale uitkering, die
uit de aard der zaak aan een maximum is
gebonden, genoegen nemen. Dit is een
onaanvaardbaar resultaat, als dit ongeval
veroorzaakt werd door iemand die bij
voorbeeld dronken achter het stuur heeft
gezeten, roekeloos door rood licht op een
zebrapad met voetgangers is ingereden en
goed is voor volledige schadevergoeding.
Niemand zal kunnen ontkennen dat in een
dergelijk geval de volledige vergoeding
van de schade gerechtvaardigd is te ach
ten. Zo ontkomt men ook hier niet aan de
schadevergoedingsactie en de problemen
van het huidige systeem worden slechts
ten dele opgelost.
Het is dan beter ter vermijding van de
geschetste complicaties met het huidige
stelsel genoegen te nemen; ondanks de
daaraan verbonden ongemakken. Mis
schien kan al hetgeen over dit vraagstuk
is aangevoerd er toe dienen om ons daar
mee beter te verzoenen.
Nog radicaler dan de verplichte verkeers
verzekering is het voorstel om de aanspra
kelijkheid bij verkeersongevallen hele
maal af te schaffen. In onze maatschappij
wordt de persoonlijke schade die het ge
volg is van verkeersongevallen meestal
