het al dan niet verhogen van de goudprijs,
vormden in 1962 zeven landen een zoge
naamde 'goldpool' die als agent optrad bij
het aan- en verkopen van goud.
Wanneer de 'pool' goud verkocht om een
stijging van de goudprijs te voorkomen, putte
zij daarvoor uit de goudvoorraden van de
leden. Deze goudverkopen namen echter een
zodanige omvang aan, dat de leden in 1968
aarzelden om verder nog goud ter beschik
king te stellen.
Aangezien de Verenigde Staten er weinig
voor voelden de goudprijs te verhogen (dit
zou neerkomen op een devaluatie van de
dollar) werd besloten de goudmarkt in twee
onderdelen te splitsen. Op de officiële goud-
markt bleef de goudprijs van 35 gehand
haafd, terwijl op de vrije markt de prijs door
vraag en aanbod wordt bepaald.
In het begin hield Zuid-Afrika goud achter
om de vrije goudprijs omhoog te drijven. Hier
aan kwam een einde toen in 1969 het over
schot op de betalingsbalans van Zuid-Afrika
omsloeg in een tekort, hetgeen het verkopen
van goud tot een noodzaak maakte. Om in
de toekomst al te sterke fluctuaties van de
goudprijs te voorkomen is met Zuid-Afrika
de afspraak gemaakt dat goudverkopen door
dit land alleen zullen plaatsvinden wanneer
de vrije goudprijs boven de 35 per ounce
komt te liggen. Bovendien moeten deze ver
kopen beperkt blijven tot de hoeveelheid die
noodzakelijk is om de lopende valutabehoefte
van het land te dekken.
General agreement to borrow
Om het hoofd te bieden aan het tekort aan
middelen waarover het IMF kon beschikken
bij het verlenen van kredieten aan haar le
den, werd in 1969 een 'general agreement to
borrow' gesloten. Tien leden van het IMF
hebben hierbij toegezegd het Fonds met om
vangrijke leningen in hun eigen valuta te
steunen, wanneer dit noodzakelijk mocht blij
ken. Tot nu toe is voor een bedrag van 2
miljard van deze mogelijkheid gebruik ge
maakt.
Special Drawing Rights
Ondanks al deze incidentele maatregelen
bleef er onzekerheid bestaan over de toe
reikendheid van de internationale liquiditei
ten. De voortdurende betalingsbalanste
korten van de Verenigde Staten brach
ten weliswaar steeds meer dollars in om
loop, maar verminderde tevens het ver
trouwen in deze valuta. Wanneer Amerika
alles in het werk zou stellen om zijn beta
lingsbalanstekort weg te werken, bijvoor
beeld door het voeren van een krapgeld-po-
litiek, gepaard gaande met een hoge rente,
betekent dit niet alleen een inkrimping van
de hoeveelheid dollars die Amerika verlaat,
maar waarschijnlijk zal tevens een gedeelte
van de dollars in het buitenland naar Ame
rika terugkeren, aangetrokken door de daar
geldende hoge rente. De positieve verbete
ring van de dollar leidt aldus tot een inkrim
ping van de hoeveelheid internationale li
quiditeiten. Uit het bovenstaande komen dui
delijk de problemen naar voren die kunnen
ontstaan wanneer een nationale valuta als
sleutelvaluta wordt gebruikt. De bezwaren
verdwijnen zeker niet wanneer een sterke va
luta, zoals de Duitse mark de taak van de
dollar gaat overnemen. De moeilijkheden zul-
478
