tieproces en het werd mogelijk op ruime
schaal allerlei artikelen te produceren.
De kunst was nu om de afzet van al deze
produkten gelijke tred te laten houden met
de produktie. De koop op afbetaling vervul
de hierbij een dankbare rol. De bekende Sin-
ger-naaimachinefabriek bijvoorbeeld, ver
kocht op afbetaling talloze nuttige apparaten.
Vooral na de eerste wereldoorlog en ook nog
na de tweede, nam de koop op afbetaling een
hoge vlucht. Langzamerhand echter werd
koop op afbetaling verdrongen door huur
koop. Huurkoop heeft karaktertrekken die
vooral de verkoper aanspreken zonder de
koper overigens, dank zij de wettelijke re
geling, te zeer in het nadeel brengen. Naast
het eigendomsvoorbehoud valt het op dat de
wet het mogelijk maakt om geschillen be
treffende huurkoop aan de kantonrechter
voor te leggen, ook als het om bedragen bo
ven de 1.500 gaat, waar in geval van ge
wone koop of koop op afbetaling de recht
bank aan te pas zou moeten komen. De ver
koper hoeft dan ook niet, zoals bijvoorbeeld
bij een normale verkoop of verkoop op af
betaling, in geval van faillissement tesamen
met de overige crediteuren gelijk op te de
len van wat er aan actief overblijft nadat de
bevoorrechte vorderingen zijn voldaan. Neen,
hij kan de verkochte zaak zonder meer te
rugvorderen via de eenvoudige en goedkope
kantongerechtsprocedure. Dit laatste is trou
wens evenzeer in het voordeel van de huur
koper, die, als hij in een geschil met de ver
koper betrokken raakt geen advokaatkosten
hoeft te maken omdat hij zelf bij de kanton
rechter zijn zaak kan verdedigen. Het kopen
in huurkoop is met name voor de minder
466
goed bij kas zittende koper verleidelijk. De
verkoper echter neemt door deze transactie
een juridisch vrij zekere positie in. Het is dan
ook begrijpelijk dat de wet, vooral ter be
scherming van de huurkoper, de nodige
voorschriften terzake van huurkoop heeft
gegeven.
Enkele voorbeelden van wettelijke regels:
- Vervroegde betaling moet steeds mogelijk
zijn, terwijl in dat geval een korting moet
worden gegeven van 5 procent per jaar
over elke vervroegd betaalde termijn.
- Huurkoop moet steeds schriftelijk worden
overeengekomen, terwijl de koper altijd
een afschrift van het contract ter hand
moet worden gesteld. In het contract moet
duidelijk zijn vermeld hoeveel de koper bij
regelmatige betaling in totaal verschuldigd
is en op welke wijze de betaling zal ver
lopen. Daarnaast moet het contract de be
dingen vermelden omtrent het eigendoms
voorbehoud door de verkoper en de over
gang van de eigendom naar de koper.
Ontbreekt een schriftelijk contract of vol
doet dit niet aan de eisen, dan is er vol
gens de wet geen huurkoop maar koop op
afbetaling.
- Als bij wanbetaling door de koper, de ver
koper de verkochte zaak terughaalt, dient
er volledige verrekening plaats te vinden
als de verkoper door het terughalen in een,
zoals de wet noemt, betere vermogenstoe
stand is geraakt.
Bovengenoemde en soortgelijke andere re
gels hebben betrekking op het huurkoopcon
tract en de verhouding tussen de huurverko-
per en de -koper. Maar omdat de huurkoop