wezen dan wel tot het coöperatieve bank
wezen. In een drietal publikaties over dit on
derwerp, die in ons land onlangs versche
nen, werd het management vanuit een drietal
gezichtspunten belicht.
Eerst werd ingegaan op het structurele sys
teem van de onderneming als de organisatie
van gezags-, informatie-, uitvoerings- en con
trolepatronen. Als uitgangspunt gold daarbij,
dat voor bepaalde activiteiten doelstellingen
worden vastgesteld, die binnen een zekere
periode zouden moeten worden verwezen
lijkt. Deze taakstelling geschiedt in overleg
met degene, die voor het realiseren van de
doelstellingen verantwoordelijk is, waardoor
zijn actieve inzet wordt gewaarborgd. Het op
stellen van een budget voor de bepaalde akti-
viteit en voor de bepaalde periode speelt hier
bij een belangrijke rol. Na afloop daarvan
wordt nagegaan in hoeverre de realisaties af
wijken van de projecties.
Als tweede aspect werd de marketing in het
bankwezen belicht; daarbij werd het belang
onderstreept van het markt-gericht denken en
werd aangegeven welke consequenties hier
uit voor de organisatie van een bank voort
vloeien.
Als derde aspect werd het sociale manage
ment genoemd. Dit heeft een interne en een
externe kant. Het externe aspect wordt be
paald door de maatschappelijke taak en de
verantwoordelijkheid van het bedrijf ten op
zichte van de samenleving. Het interne so
ciale management is gericht op het zo goed
mogelijk aanwenden van allerlei beschikbare
vermogens van de binnen een organisatie
werkende mensen.
Bij lezing van mijn rapport zal het duidelijk
zijn, dat ik vooral aan het sociale manage
ment aandacht heb geschonken en wel uit
het oogpunt van verhoudingen, die voor mij
het meest bekend zijn dat wil zeggen de
maatschappelijke en sociale verhoudingen en
de invloed daarvan op het in Nederland werk
zame coöperatieve landbouwkrediet. Dit ont
wikkelt zich in een toenemende samenwerking
tussen de beide coöperatieve bankorganisa-
ties in ons land tot de grootste bankorganisa-
tie van Nederland met een gezamenlijk ba
lanstotaal van meer dan 20 miljard. Het
spreekt vanzelf, dat de voorbereiding van
de fusie, waaraan thans hard wordt gewerkt,
ertoe leidt, dat de structurele organisatie van
de leiding en het beheer van de op coöpera
tieve grondslag werkende banken in Neder
land opnieuw in overweging is genomen en
wordt onderzocht. Van de persoonlijke lering,
die ik daaruit heb kunnen trekken, heb ik bij
de opstelling van mijn rapport en bij de voor
bereiding van deze toelichting dankbaar ge
bruik kunnen maken. Mijn dagelijkse ge
sprekspartners in de Coöperatieve Raiffeisen-
Boerenleenbank - het voorlopige samenwer
kingsorgaan van de nu nog afzonderlijke coö
peratieve landbouwkredietorganisaties in ons
land - zijn derhalve buiten hun verantwoor
delijkheid mede de inspirerende bron geweest
voor mijn gedachtenontwikkeling over mana
gement in het coöperatieve spaar- en krediet
wezen in ons land.
Indien men de management-problematiek van
het coöperatieve bankwezen vergelijkt met
,de overeenkomstige problematiek van het
handelsbankwezen, signaleert men al direct
een verschillend uitgangspunt. De organisa-
307
