bliek, werden de interne en de externe ver
houdingen door een omvangrijke kapitaalin-
voer, voornamelijk bestaande uit Amerikaan
se dollars, ernstig verstoord.
Inmiddels - de voorzitter heeft daarop reeds
gewezen - hebben wij het uitbreken van een
nieuwe internationale monetaire crisis be
leefd. Opnieuw is weer eens gebleken hoe
onstabiel en kwetsbaar het geldende inter
nationale monetaire systeem is en hoe spoe
dig het gebrek aan vertrouwen in de dollar
kan leiden tot massale bewegingen van spe
culatief geld. Het is in het bijzonder te be
treuren, dat de dollar opnieuw onder vuur is
genomen op het moment dat de eerste teke
nen van succes merkbaar werden van maat
regelen tot herstel van de prijsstabiliteit in de
Verenigde Staten.
Hoewel de oorzaken voor het plotseling uit
breken van deze monetaire crisis dieper lig
gen, kan anderzijds niet worden ontkend dat
een slecht overwogen verklaring van Duitse
economische instituten over de wenselijkheid
van zwevende valuta en een twijfelachtige
reactie daarop van de Duitse regering het
uitbreken van een monetaire crisis hebben
geforceerd. Hierdoor werd ook de samenwer
king ondermijnd van de centrale banken op
het punt van de rentepolitiek die juist haar
eerste resultaten begon op te leveren. Het
blijft een feit, dat stabiliteit op de valutamark
ten alleen kan worden hersteld indien de ba
sis-oorzaak van de onstabiliteit - de zwak
heid van de dollar als belangrijkste interna
tionaal betaalmiddel - kan worden hersteld.
Niettemin moet de vraag worden gesteld of
het uitbreken van de monetaire crisis niet
had kunnen worden voorkomen door een be
tere controle op de zogenaamde Eurodollar-
markt, waartoe van essentieel belang zouden
zijn geweest gezamenlijke beslissingen en
duidelijke verklaringen van de centrale banken
om geen dollars terug te voeren naar deze
markt zolang zich nog speculatieve geldbewe-
gingen voordoen.
Daarbij moet worden opgemerkt, dat de on
dermijnende uitwerking van speculatieve geld-
bewegingen eerder kan worden bedwon
gen door een duidelijke standpuntbepaling in
deze zaken door alle betrokken regeringen,
dan door pogingen een waterdicht netwerk
van controlemaatregelen in het leven te roe
pen. Dit neemt echter niet weg, dat bepaalde
door de betrokken regeringen gezamenlijk ge
troffen beperkingen, die rekening houden met
de normale marktbewegingen wel degelijk ef
fectief hadden kunnen werken ter voorko
ming van de monetaire crisis, die naar men
thans moet vaststellen, bij effectief gezamen
lijk optreden van de betrokken regeringen had
kunnen worden voorkomen. Het is spijtig
daarbij te moeten vaststellen dat, zoals reeds
door de voorzitter is gedaan, vooral de land
bouw daarvan de dupe dreigt te worden. De
door Duitsland en Nederland thans genomen
beslissingen inzake tijdelijk zwevende koer
sen mogen echter geenszins worden be
schouwd als een eerste stap naar een alge
mene aanvaarding van het systeem van zwe
vende wisselkoersen. Het is noodzakelijk dat
de beide landen, zoals ook in Brussel is over
eengekomen, wederom op zo kort mogelijke
termijn terugkeren naar een systeem van vas
te wisselkoersen.
Alleen daardoor kan een einde worden ge
maakt aan het thans algemeen bestaande ge-
247
