Het financieringsprobleem gaat steeds gro
tere vormen aannemen. Gezocht zal moeten
worden naar nieuwe financieringsvormen.
Hierbij zal het vreemde vermogen een steeds
belangrijker rol spelen. Een bezwaar is echter
dat de rentabiliteit in vele gevallen onvol
doende blijkt te zijn.
Het moderne agrarische bedrijf verlangt van
de ondernemer dat hij steeds meer 'indus
trieel denkt'. Er vindt een voortgaande selec
tie van ondernemers plaats. De goede onder
nemers die thans overblijven dienen echter
de beschikking te hebben over een bedrijf
van voldoende grootte.
Functie van plaatselijke besturen
Het aantrekken van middelen uit alle bevol
kingslagen, het steeds breder worden van het
terrein van de kredietverlening en de alge
mene schaalvergroting roepen vragen op ten
aanzien van de samenstelling en werkwijze
van de bestuursorganen.
De heer Verhage vindt dat de samenstelling
van de bestuurscolleges zoveel mogelijk in
overeenstemming moet zijn met de samen
stelling van de bevolking in het werkgebied.
Neemt de niet-agrarische financiering toe, dan
ziet men veelal nieuwe bestuursleden uit an
dere groepen komen. Het is van het aller
grootste belang dat men vooraanstaande fi
guren met bestuurlijke kwaliteiten aantrekt.
Besturen dienen zich niet met technische de
tails bezig te houden. Dit blijkt ook wel uit de
delegatie-mogelijkheden binnen de statuten.
Dank zij deze omstandigheid vervalt ook de
gedachte de bestuursfunctie een full-time-job
te laten zijn. Het bestuur geeft richting aan
het beleid en inspireert. Dit geldt eveneens
voor de raad van toezicht, welke statutair een
medebesturend orgaan is. De administratieve
controle wordt verzorgd door de accountants
dienst, respectievelijk de inspectie. De tech
nische controle behoort niet thuis bij de raad
van toezicht. Bovendien stelt de nieuwe Wet
op de Jaarrekening geheel nieuwe eisen. Om
daaraan te voldoen is specialistische bege
leiding noodzakelijk.
De taak van de raad van toezicht is er veel
meer een van toezicht op het beleid van het
bestuur en het zal moeten fungeren als over
legorgaan voor het bestuur, te vergelijken
met de raad van commissarissen bij de naam
loze vennootschap. Bij deze nieuwe opzet is
het ook minder moeilijk om vooraanstaande
mensen met goede bestuurlijke kwaliteiten
aan te trekken.
Decentralisatie vereist goede coördinatie
De gecompliceerdheid van het uitgebreide
dienstbetoon stelt bijzonder hoge eisen aan
de mensen. Zowel de besturen als directies
van de plaatselijke banken kunnen indien
nodig terugvallen op deskundigen uit de or
ganisatie.
De heer Verhage denkt hierbij voor de nabije
toekomst aan een sterkere mate van decen
tralisatie van de adviesgeving. Bij de centrale
bank zal aan dit aspect grote zorg besteed
worden. Gewerkt zal moeten worden met een
aantal kantoren van waaruit deskundigen de
regio's kunnen bestrijken. Vanzelfsprekend
vereist decentralisatie een goede coördinatie.
Er is thans de gelegenheid om deskundigen
van de centrale banken te raadplegen over
technische problemen. Een en ander wordt
bij decentralisatie vergemakkelijkt door mid-
95
