nieuwe ontvangst van papiergoud van het In
ternationaal Monetair Fonds.
De verplichte terugkoop van dollars door de
banken op grond van de in het afgelopen
jaar gesloten 'swap'-transacties, deed half
januari het deviezenbezit weer verminderen.
Ondanks de hernieuwde discontoverlagingen
in Frankrijk en Italië heeft Nederland niets
kunnen merken van een vergrote stroom bui
tenlands kapitaal die op onze geldmarkt be
leggingsmogelijkheden tracht te vinden. Het
Nederlandse disconto, dat op het ogenblik
6 procent bedraagt, is in vergelijking met de
ons omringende landen niet meer zo laag als
tijden lang het geval was. Een discontoverla
ging past echter niet bepaald in onze overspan
nen economie, waar men aan inflatiebestrijding
een belangrijke plaats heeft toegekend. Wan
neer evenwel veel kort geld uit het buitenland
hier toevlucht komt zoeken, betekent dit een
aanwakkering van de inflatie, zodat een dis
contoverlaging als het ware wordt afgedwon
gen. In Engeland, waar het disconto nog op
7 procent staat, heeft men ter bestrijding van
de toevloed van buitenlands kapitaal niet naar
het instrument van de discontoverlaging ge
grepen, maar is men tot een volledig verbod
voor het opnemen van leningen in het buiten
land overgegaan. Dit betekent voor Neder
land dat het gevaar voor een toenemende ka
pitaalimport is gestegen.
Het rijk
De belastingbetalingen aan het rijk hebben
in de eerste twee weken van december naar
schatting meer dan 1 miljard gulden opgele
verd. Hierdoor groeide het tegoed van de
schatkist aan tot 1.201 miljoen. Hoewel het
rijk half december aan gemeenten en ook op
de staatsschuld 450 miljoen uitkeerde en
daarnaast betalingen verrichtte, waren de ont
vangsten uit hoofde van de stortingen op de
jongste staatslening en uit belastingen zo
groot, dat het saldo van het rijk bij De Neder-
landsche Bank opliep tot f 1.835 miljoen, een
record-bedrag voor de tijd van het jaar. Dit is
een van de belangrijkste oorzaken geweest
van de zeer krappe geldmarkt gedurende de
maand december. In de laatste decemberweek
werd een flink beroep op de inhoud van de
schatkist gedaan. Belangrijke bedragen wa
ren noodzakelijk voor een Algemeen Burger
lijk Pensioenfondslening aan de gemeenten,
voor woningbouwvoorschotten en voor aflos
sing van staatsschuld. Het restant van het
saldo bij De Nederlandsche Bank acht de mi
nister van Financiën blijkbaar ruim voldoende
om - in samenhang met de rentedaling op
de markt - vrij lage disconto's vast te stellen
voor het schatkistpapier dat zij voor het eerst
in een lange tijd te koop aanbood. De banken
hebben voor niet minder dan f 175 miljoen
aan drie- en vijfjaars biljetten en aan promes
sen gekocht, teneinde hun papiervoorraad aan
te vullen. De grote betalingen door het rijk
blijven ook in januari voortduren, zodat in de
ze maand door de staat waarschijnlijk een
geldmarkt-verruimende invloed zal worden
uitgeoefend.
De banken
De banken hebben het in de decembermaand
zeer moeilijk gehad. Naast de reeds vele ma
len genoemde omvangrijke belastingafdrach
ten, vond tevens een uitbreiding van de geld-
omloop plaats. De banken beschikken niet
79
