513
miljoen gemoeid. Hiervan valt ƒ600 miljoen on
der de bepaling dat de banken verplicht zijn
deze dollars in januari weer terug te kopen.
Niet alleen onze deviezenvoorraad is geste
gen, ook de goudvoorraad nam toe, en wel
met 108 miljoen, als gevolg van de aan
koop van goud uit de voorraad van het In
ternationaal Monetair Fonds. Onze bijzon
dere trekkingsrechten op het IMF groeiden
met 109 miljoen tot 521 miljoen.
Het rijk
Het rijk heeft in de eerste helft van novem
ber aanzienlijke hoeveelheden belastinggel
den geïnd. Hierdoor steeg het tegoed van het
rijk bij De Nederlandsche Bank tot 1.863 mil
joen, meer dan het ooit in de laatste vijfen
twintig jaar is geweest.
Vooruitlopend op de ontwikkelingen op de
kapitaalmarkt, kan worden vermeld dat des
kundigen het enorm hoge tegoed van 's rijks
schatkist een duidelijk bewijs achten voor
het feit dat de nieuwe uitgegeven staatsle
ning niet persé nodig was; zij diende uit
sluitend om de toevloed van buitenlands ka
pitaal af te remmen.
Op de helft van de maand daalde het tegoed
in de schatkist voor het eerst sinds geruime
tijd. Het rijk verrichtte uitkeringen aan de
gemeenten en rentebetalingen en aflossin
gen op de lopende staatsschuld. Aangezien
de belastingontvangsten nog steeds door
gaan, was de daling van het tegoed geringer
dan de door het rijk gedane betalingen.
Tegen het einde van de maand kon het rijk
dank zij belastingontvangsten zijn tegoed
met nog 74 miljoen vergroten. De minister
van Financiën zit dus bijzonder royaal in het
geld, zodat de komende betalingen geen en
kele zorg baren.
De banken
Begin november onttrokken de banken ƒ117
miljoen aan hun tegoed bij De Nederland
sche Bank. Dit tegoed bedroeg toen nog
maar 76 miljoen, maar aangezien de ban
ken de afgelopen weken ver boven het ge
middeld tot 15 november aan te houden
strafdeposito van 153 miljoen zaten, be
hoefde aanvulling niet onmiddellijk plaats te
vinden. Naast de middelen, afkomstig uit de
saldi bij De Nederlandsche Bank, verkregen
de banken ook nog inkomsten uit nieuwe dol
larverkopen.
Door de toenemende rentebewustheid bij het
publiek komt het bankpapier snel bij de bank
kassen terug, hetgeen vanzelfsprekend de
liquiditeitspositie van het bankwezen gunstig
beïnvloedt.
Deze factoren te zamen verschaften de ban
ken voldoende geld voor de financiering van
de voortgaande belastingafdrachten aan het
rijk en de uitbreiding van de geldomloop van
netto 243 miljoen. In de tweede week van
november waren de banken genoodzaakt als
gevolg van grootscheepse belastingbetalin
gen en aanvulling van hun tegoed bij De Ne
derlandsche Bank 352 miljoen aan nieuwe
voorschotten op te nemen.
Na 15 november was het 'leed' geleden en
konden de banken 525 miljoen aan voor
schotten aflossen. De geldmarkt onderging
onder andere hierdoor een aanzienlijke ver
ruiming, wat een daling van de daggeldrente
van 6% procent tot 2 procent veroorzaakte.
De banken kunnen het einde van de maand
