over
Twee groepen van machines
Er zijn een aantal verschillen tussen de ma
chines die de mens lichamelijk werk uit han
den nemen, en de computers, die pas sinds
de tweede wereldoorlog ons bestaan ver
lichten doordat zij 'geestelijk' werk verzet
ten zoals: rekenen, sorteren en schrijven.
Een punt van overeenkomst is, dat men in
beide groepen van machines een onmisbaar
en centraal element vindt, waarop de wer
king van het geheel berust, en dat daarom
de 'sleutel' vormt van waaruit de werking van
de machine is te begrijpen.
De 'sleutel' van veel oude machines
Bij veel machines is die sleutel duidelijk her
kenbaar: het is een regelmatig herhaalde
draaibeweging. Dat geldt voor de stoomma
chine, voor de olie- en benzinemotor, voor
de electromotor en voor al hun toepassin
gen: de lopende band, de grasmaaier, de
naaimachine enzovoort. In elk van deze ap
paraten wordt de beweging van een draaiend
onderdeel gebruikt voor de verplaatsing die
men uiteindelijk wenst.
Het 'geheim' van de computer
Ook in de computer schuilt een 'sleutel' die
de toegang opent tot inzicht in de werkwijze
van de computer. Hij bestaat daarin dat alle
dingen waarmee of waarover de computer
rekent of schrijft, in de computer zijn weer
gegeven met behulp van steeds hetzelfde te
ken, dat desnoods honderden malen wordt
herhaald. Dat teken kan zijn een ponsgat in
een kaart of in een ponsband, het kan ook
een magnetische lading zijn, die is vastge
legd in een magnetische band of in een ander
'geheugen' van de computer. Dit gebruik van
niet meer dan één simpel teken heeft onmid
dellijk tot gevolg dat men op elke schrijf-
plaats in bijvoorbeeld de ponsband niet meer
dan twee mogelijkheden heeft: het teken staat
er of het staat er niet.
Binair schrift voor cijfers en letters
Alle cijfers en getallen kan men in die zin 'bi
nair' weergeven. Datzelfde kan men ook doen
met letters en leestekens. De aan het eind van
dit artikel afgebeelde ponskaart bevat daarvan
een voorbeeld. Ziet men af van de voor ons
180
