IgSjjpfS'
COOP BOtPlllUf
De moderne boerenleenbank Oudewater achter een
historische gevel
gen al een soort toverij. Door het maken
van een afbeelding van een dier, meende men
zich te verzekeren van succes bij de jacht;
jachtmagie. Dezelfde praktijken beoefenen
vandaag de dag stammen in de binnenlanden
van Afrika. Bij het opkomen van de zon teken
en zij dierfiguren in het zand en schieten ze
op deze afbeeldingen een pijl af. Zo was er
ook in onze contreien toverij in de zestiende
en zeventiende eeuw. Men maakte een afbeel
ding van iemand met een priem er doorheen
en men meende dat dat de dood van de
afgebeelde persoon tot gevolg zou hebben.
Langzamerhand komt de gedachte van het
duivelspact naar voren; dat de mens een pact
met de duivel kon sluiten; dat hij behekst kon
zijn'.
de Waag
'In de Waag van Oudewater lieten in de zes
tiende en zeventiende, tot nog in de achttiende
eeuw (1756), diegenen zich wegen die be
schuldigd werden van hekserij. Deze waag
heeft een grote invloed gehad op de bestrij
ding van de heksen. Het strekte de toenmalige
stadsbestuurders tot grote eer - daar mo
gen we nu nog trots op zijn - dat hier nooit ie
mand schuldig is bevonden. Het stadsbestuur
moet zeker ook geloofd hebben in hekserij;
immers, de pausen deden het en alle grote
theologen. Men liet daarom uiterst nauwkeurig
wegen; het resultaat was dat er niemand
schuldig werd bevonden. In de 'Certificaeten
van weginghe' stond de altijd terugkerende
uitdrukking dat het geconstateerde gewicht,
'wel was accorderende met de natuerlyke
proportiën des lichaems'. In de certificaten
die we hier nu afgeven - dat zijn er elk jaar
108
