Veranderende
betaalgewoonten
Dat ingrijpende veranderingen in de betaalge
woonten zich voltrekken valt niet te ontken
nen. De contant-geld-maatschappij vormt zich
om tot een giraal-geld-maatschappij.
In handel en industrie bestaat de girale beta
ling al heel lang. Zij heeft zich moeiteloos kun
nen ontwikkelen, omdat in genoemde sectoren
de kosten en de risico's verbonden aan beta
len met contant geld veel te hoog zijn. In ande
re sectoren van het bedrijfsleven, met name
in de landbouw, is het girale betalingsverkeer
eerst in de laatste twintig jaar tot ontwikkeling
gekomen. De landbouwkredietorganisaties
hebben in deze ontwikkeling een belangrijk
aandeel gehad. In de particuliere sector is het
girale betalingsverkeer pas op gang geko
men toen het mogelijk bleek op doelmatige wij
ze salarissen, lonen, pensioenen en andere
periodieke betalingen giraal te verrichten.
Voordien was er al wel sprake van giraal beta
lingsverkeer door particulieren, met name bij
de Postcheque- en Girodienst, maar dit speel
de zich in hoofdzaak af aan de uitgavenkant
van de privéhuishouding. De verwachting is,
dat de girale ontvangst van de inkomsten de
particulieren ertoe zal brengen op veel ruimer
schaal betalingen giraal te doen. De banken
bevorderen deze ontwikkeling, omdat uit de
groei van de girale geldhoeveelheid de midde
len beschikbaar kunnen komen voor de kre
dietverlening.
Voor particuliere rekeninghouders bij ban
ken is het ook aantrekkelijk zoveel mogelijk
giraal te betalen. Het geld dat zij vroeger in
contanten in huis bewaarden, kunnen zij dan
rentegevend op de bank laten staan, terwijl
zij er toch gemakkelijk en naar behoefte over
kunnen beschikken. In het licht van deze ont
wikkeling besloten de banken tot invoering
van de gegarandeerde betaalcheques, die het
de houders van een bankrekening mogelijk
maken contant te betalen 'zonder geld op zak'.
Het gebruik van betaalcheques groeit gesta
dig. Het ligt voor de hand dat er tijd nodig
is om de betaalcheque tot gemeengoed te
maken, omdat de gebruikers moeten leren er
mee om te gaan. Het aantal rekeninghouders
dat veelvuldig gebruik maakt van betaalche
ques neemt van dag tot dag toe.
Een deel van de rekeninghouders gebruikt
de betaalcheque alleen voor betaling van grote
bedragen, terwijl zij bij andere gebruikers min
of meer als noodgeld fungeert: alleen als het
contant geld onverwacht op is, wordt de be
taalcheque gebruikt.
Een van maand tot maand toenemend aantal
in omloop gebrachte betaalcheques duidt er
evenwel duidelijk op dat de betaalcheque in
brede kring als betaalmiddel aanvaard is. Het
is daarom niet verwonderlijk, dat de PCGD in
het succes van de betaalcheque aanleiding
heeft gezien om aan de rekeninghouders zo-
482