van diverse andere landen - het wisseldis
conto met ingang van 4 augustus met een half
procent te verhogen tot 6 procent; het was
sinds 9 april 5y2 procent. In afwijking van de
vorige wijzigingen in de tarieven van de Neder-
landsche Bank werd voor de overige tarieven
een sterkere verhoging aangekondigd en wel
met een vol procent. Het promessendisconto
werd zodoende 7 procent. Een zo drastische
verhoging van dit disconto was in tientallen
jaren niet voorgekomen.
Deze maatregel van de Nederlandsche Bank
kwam bepaald niet onverwacht. Hij werd ge
zien als een logische aanpassing aan het ren
tepeil in de ons omringende landen. Dat het
promessendisconto en de overige tarieven nog
sterker omhoog werden gebracht, was een dui
delijk teken dat de Nederlandsche Bank de
kredietverlening met krachtige middelen poog
de af te remmen.
Daggeld duurder
Aangezien de door banken te betalen debet
rente bij de Nederlandsche Bank door deze
maatregelen werd verhoogd tot 7 procent,
steeg op die dag ook meteen de officiële rente
voor daggeld. Deze werd door de bankcom-
missie die zich met deze vaststelling belast,
op 6% procent gesteld. Hoewel deze commis
sie haar eigen tarief dagelijks pleegt te beoor
delen, had zij sinds 8 april geen aanpassing
meer nodig gevonden. Toen was de callrente
verhoogd tot even onder de rente die gold voor
debetposities in rekening-courant van banken,
een tarief dat steeds gelijk gehouden wordt
aan het officiële promessendisconto.
Wij zagen dus dat officieel sinds begin april
de daggeldrente steeds op het hoogstmogelij-
ke peil - zijnde procent beneden het Neder
landsche Bank-tarief - werd gehouden. Dit ta
rief was slechts een officiële prijs, waartegen
echter onmogelijk gehandeld kon worden.
De geldmarktmiddelen waren uitgeput en al
leen vér boven het officiële tarief kwamen in
cidenteel partijen tot een akkoord. Prijzen tot
zelfs 81/2 procent om geld van dag tot dag te le
nen, kwamen in augustus herhaaldelijk voor.
Geldmarktsituatie even verlicht
Rond medio augustus, toen het rijk de maande
lijks terugkerende uitkering deed aan de ge
meenten, werd de druk op de geldmarkt even
iets verlicht. Ook bleek behoorlijk wat bank
papier te zijn teruggekeerd en de verkoop
van dollars aan de Nederlandsche Bank had
extra middelen op de geldmarkt gebracht. Vol
gens de weekstaat per 18 augustus stonden
de banken per saldo voor circa 335 miljoen
gulden debet bij de Nederlandsche Bank, en
de schatkist was met ruim 20 miljoen gulden
gevuld, al had deze daarnaast voor 400 miljoen
gulden van het seizoenarrangement gebruik
gemaakt. In totaal was het gehele tekort van
de geldmarkt hiermede geslonken tot circa
715 miljoen gulden. In enkele weken dus was
de geldmarktsituatie met bijna 1 miljard gul
den verbeterd. Vooral de inkrimping van de
bankbiljettencirculatie had tot deze verlichting
bijgedragen. De marktrente voor daggeld daal
de op 19 augustus dan ook van 8% tot 71/2 a
7% procent. Een verdere verruiming van de
markt vond echter niet plaats. De volgende
dag stond het tarief weer op het bekende
hoge voetstuk. De uitzetting van de bankpa
pieromloop in verband met de naderende
augustus-ultimo had zich weer aangekondigd.
463