ook niet terug te lopen als de rentevoet stijgt.
De overheid heeft dit allang begrepen en
tracht in tijden van economische overspan
ning het consumptief krediet te beperken door
het verplichte bedrag van de eerste betaling
hoger te stellen. Erg effectief hoeft dat ook
nog niet te zijn, meent professor Bosman,
want als de eisen bij het afbetalingskrediet
te zwaar worden, kan men een persoonlijke
lening zien te krijgen. Een dergelijke overgang
van de ene naar de andere kredietsoort blijft
altijd mogelijk zolang de overheid een deel
van de kredietmarkt wel beheerst, en een an
der deel vrijlaat of minder hard aanpakt. De
hoogleraar kwam daarom ook tot de slotsom
dat de overheid pas werkelijk effectief te
werk gaat als zij een grens stelt aan de to
tale omvang van het bankkrediet. Wij zouden
daaraan willen toevoegen dat ook andere fi
nanciële instellingen dan banken krediet ver
strekken. Het zou goed zijn om die niet lan
ger buiten schot te laten als de banken aan
beperkingen worden onderworpen.
Professor Wemelsfelder, de tweede inleider
op het congres, wilde in zijn rede afrekenen
met de van oudsher bestaande negatieve be
nadering van het consumptieve krediet. Hij
was het niet eens met de kritiek die men wel
hoort, dat het geld dat banken voor consump
tieve doeleinden uitlenen, beter besteed zou
kunnen worden voor produktieve investerin
gen. Dat produktieve krediet wordt toch wel
verstrekt, zo ongeveer was de strekking van
zijn betoog, want het neemt altijd nog het
leeuwedeel van de totale kredietverlening
voor zijn rekening en de omvang van het con
sumptieve krediet is in vergelijking daarmee
zo gering dat de invloed daarvan niet groot
kan zijn. Bovendien, zo zei hij, kunnen meer
vrouwen buitenshuis gaan werken als zij door
middel van consumptief krediet wasautoma
ten en dergelijke kunnen aanschaffen. Dan
kan er meer geproduceerd worden en stijgt
dus de welvaart. Een ander voordeel van het
consumptief krediet zag hij hierin, dat dege
ne die daar gebruik van maakt, zijn spaar
geld niet hoeft aan te spreken.
Het congres leverde enige gegevens op over
het consumptief krediet in ons land. In 1968
werd in ons land voor 1,7 miljard gulden aan
persoonlijke leningen en afbetalingskredie
ten verstrekt, hetgeen ongeveer twee procent
uitmaakte van het nationale inkomen. Ondanks
de zeer sterke groei van de laatste jaren staat
de consumptieve kredietverlening in ons land
nog in de kinderschoenen. In de Verenigde
Staten bedraagt deze bijvoorbeeld vijftien pro
cent van het nationale inkomen, in Zweden ze
ven procent en in Engeland vijf procent. Op
Oostenrijk na ligt het cijfer in Nederland het
laagst in de westerse wereld. Men verwacht
dat het consumptieve krediet zich in Neder
land in 1980 zal hebben verdubbeld.
391
