1968
NEDERLANDSCHE BANK
Een van de belangrijkste publicaties over de
economie van ons land is elk jaar het verslag
van de Nederlandsche Bank. In navolging van
zijn voorganger, dr. Holtrop, laat ook de hui
dige president, dr. Zijlstra, in het onlangs uit
gekomen verslag over 1968 zijn blik gaan over
de gang van zaken in het economisch leven
van ons land. Voor de banken is het interes
sant om in dit verslag te zien dat hun activiteit
op het gebied van de privérekeningen zijn
neerslag vindt in de ontwikkeling van de geld-
hoeveelheid. Daarover vermeldt het verslag
dat het girale geld sterker in omvang is toe
genomen dan het chartale geld, dat wil zeggen
sterker dan de omloop van munten en bank
biljetten. De functie van de officiële geldstuk
ken en biljetten wordt geleidelijk overgenomen
door girale tegoeden die men aanhoudt bij
handelsbanken en landbouwkredietbanken.
Deze tegoeden stegen in 1969 sterker dan het
nationale inkomen, terwijl daartegenover de
stijging van de hoeveelheid chartaal geld ach
terbleef bij die van het nationale inkomen.
Naast de geldhoeveelheid steeg ook de om
vang van wat men de secundaire liquiditeiten
pleegt te noemen: termijndeposito's bij han
delsbanken, oneigenlijke spaargelden, schat
kistpapier en andere activa die de houder des
gewenst snel en zonder koersrisico in geld kan
omzetten. De totale liquiditeitenmassa steeg
zelfs sterker dan het nationale inkomen. In
1968 deden zich tegelijkertijd een aantal fac
toren voor, waardoor de liquiditeitenmassa in
het land werd vergroot: de overheid heeft in
1968 een deel van haar uitgaven inflatoir gefi
nancierd; de uitzettingen van de handelsban
ken op de kapitaalmarkt namen snel toe, terwijl
daartegenover het groeitempo van de spaar
tegoeden bij handelsbanken en bij de traditio
nele spaarinstellingen in 1968 afnam. Daardoor
werden zowel door de overheid als door de
handelsbanken gelden in het economisch le
ven gepompt, terwijl daartegenover te weinig
spaargelden bij de banken werden bijeenge
bracht.
De ontwikkeling van lonen en prijzen is van in-
310