Een goudgewichtdoos uit de muntverzameling
van de centrale bank
wanden in deze huizen waren met kalk ge
schuurd, waartegen het donkere bruin van het
eikenhouten meubilair en de eikenhouten lam-
brizering prachtig afstak; het licht werd enigs
zins getemperd door glas-in-lood vensters,
waardoor een rustige en voornaam-gezellige
sfeer werd geschapen.
Goud wegen
Misschien heeft de man op dit schilderij wel
redenen te over om zijn goud overhaast na te
wegen. Wellicht heeft hij de vorige dag een
transactie afgesloten en wantrouwt hij de gou
den munten die hem zijn betaald. Het was niet
voor niets dat vooral de herbergiers vroeger
eerst op gouden of zilveren munten beten al
vorens ze te accepteren. Verder waren er
zoveel verschillende munten - ook buiten
landse - in omloop, dat het moeilijk was ze
allemaal thuis te brengen. Ook maakten de
soms primitief afgewerkte munten het moeilijk
om te constateren of de munt alleen maar
slecht was afgewerkt of dat hij was gesnoeid.
Om dat te kunnen controleren bestonden er
speciale goudgewichtdozen ofwel 'goudkas
jes'. Deze bevatten een eenvoudig maar ge
voelig balansje, steeds met een driehoekige
schaal voor de munt en de ronde schaal voor
het gewichtje, en een aantal platte vierkante
gewichtjes van koper, die elk overeenkwamen
met het juiste gewicht van een bepaalde munt
soort. De muntgewichtdozen werden vervaar
digd door gespecialiseerde gewichtmakers,
die er, nog meer dan de overheid, op bedacht
waren de dozen aan te passen aan de praktijk
van het ogenblik, wat voor de handeldrijvende
kooplieden en wisselaars bijzonder handig
was.