Verhoogde tarieven voor schatkistpapier Het was wel begrijpelijk dat de Agent van het ministerie van Financiën eind januari de ta rieven voor schatkistpapier verhoogde om zo te proberen de nodige middelen te vergaren. Normaal gesproken zou het rijk al lang met een nieuwe staatslening op de markt zijn gekomen, die dan voor het nodige soelaas zou hebben gezorgd. Het leek de Agent echter kennelijk beter even de marktontwikkelingen af te wach ten om geen nieuwe mislukking te riskeren. Ter financiering van de acute uitgaven moest het rijk de papierafgifte daarom wel iets aan trekkelijker maken. Dit naast de kortlopende kasgeldleningen die zij ook tegen klinkende prijzen aan de markt bracht. Ondanks hun krappe middelen konden de banken geen weerstand bieden aan deze aanlokkelijke ta rieven. In februari is zeker voor 150 miljoen gulden papier van de Agent afgenomen, met daarnaast nog voor een onbekend bedrag aan kasgeldleningen die het rijk de eerste dagen van februari opnam. Uiteindelijk was het totaal in omloop zijnde papier, onder aftrek van het in februari vervallend papier, per 24 februari toch nog iets gedaald. Hieruit blijkt dat het rijk uit deze nieuwe afgifte slechts voldoende mid delen kreeg om het vervallende papier af te lossen. Dank zij de belastingen meer armslag voor het rijk Daarnaast waren het vooral de belastingen die in de eerste weken van februari het rijk de ge wenste ruimte verschaften. Op 10 februari was 's rijks werksaldo hierdoor al snel opgeklom men, zelfs tot 567 miljoen gulden, wat meer dan voldoende was om de maandelijks terugkeren de gemeentebetalingen te verrichten. De eer der vermelde papieraankopen, de kasgeldver strekkingen en de belastingbetalingen maak ten het de banken vanzelfsprekend steeds moeilijker. Het terugkerende bankpapier was hierbij slechts de bekende druppel op een gloeiende plaat. Volgens de weekcijfers van de Nederlandsche Bank per 10 februari was het saldo van de banken gekrompen tot 14 mil joen gulden, terwijl voor niet minder dan 627 miljoen gulden bij de Nederlandsche Bank was geleend. Een recordhoogte voor 1969. Eenmaal zó diep in de put was het wel duide lijk dat de gemeentebetalingen op 17 februari niet voldoende ruimte zouden scheppen. De banken konden hun debetstanden bij de Ne derlandsche Bank niet volledig aflossen, zo dat zij - ondanks de uitkering van het rijk aan de gemeenten van ongeveer 350 miljoen gul den en de terugkeer van nog 62 miljoen gulden bankpapier - per 17 februari nog steeds voor 298 miljoen gulden bij de Nederlandsche Bank in het krijt stonden. Omdat de februari-ultimo toen niet meer ver in het verschiet lag en er geen grote bedragen te verwachten waren die de geldmarkt in de laatste dagen van februari nog zouden verlichten, was de situatie verder duidelijk: de geldmarkt zou gespannen blijven en in de vastgestelde daggeldrente zou der halve ook geen wijziging komen. De Agent vond het medio februari opnieuw no dig enkele tarieven voor schatkistpapier te verhogen, ook al lagen de prijzen sinds 29 ja nuari aan de hoge kant. Het rijk wilde blijkbaar een grotere belangstelling forceren. Met in gang van 17 februari werden de discontoprij- 143

Rabobank Bronnenarchief

blad 'de boerenleenbank' (CCB) | 1969 | | pagina 49