TWEE REMMEN
OP OE
KREDIET
VERLENING
Minister Witteveen spreekt
In een toespraak, op 27 november jongstleden
gehouden voor het Verbond van Nederlandse
Ondernemingen, heeft de minister van Finan
ciën, dr. Witteveen, de ontwikkeling van de Ne
derlandse conjunctuur onder de loupe geno
men, daarbij duidelijk waarschuwend voor het
gevaar van een oververhitting die onze econo
mie naar zijn inzicht bedreigt. Men hoeft - al
dus de minister - maar naar landen als Frank
rijk en Engeland te kijken om aan de noodzake
lijke drastische ingrepen daar te zien, dat een
uit de hand lopende situatie beter kan worden
voorkomen dan genezen.
De langdurige expansie die onze economie
tot 1966 heeft gekend leidde tenslotte tot twee
evenwichtsverstoringen: tot een sterkere kos
tenstijging dan zich voordeed in het concurre
rende buitenland en tot een te gering aanbod
op de kapitaalmarkt doordat de besparingen
achterbleven bij de gewenste investeringen.
Een aantal bedrijfstakken verzwakte daardoor
of werd zelfs verliesgevend zoals de mijnen,
de scheepvaart, de textiel-, de metaal- en de
schoenenindustrie. Vooral in deze branches
deden zich in 1966 faillissementen en grote
werkloosheid voor.
Mede door een juiste conjunctuurpolitiek van
overheidswege, maar ook door groei van de
produktiviteit in het bedrijfsleven, leefde de
Nederlandse economie na 1966 op, hoewel zij
haar oude kracht van de jaren 1959-1960 toch
nog niet heeft teruggekregen. De patiënt is wel
herstellende, maar hij is geenszins genezen.
Onze concurrentiepositie is door kostenstij
gingen verzwakt en het overschot op de lopen
de rekening van onze betalingsbalans is nog
steeds onder de maat.
In verband daarmee waarschuwde minister
Witteveen tegen mogelijke fouten, met name
op het terrein van de te volgen loonpolitiek en
op het gebied van de kredietverlening. Te ster
ke loonstijgingen zouden in de huidige situatie
leiden tot nieuwe spanningen op de kapitaal
markt en daardoor tot een te geringe en te
dure woningbouw, tot beperking van de ge
meentelijke investeringen en tot bedreiging
van de werkgelegenheid. Daarnaast is de kre
dietverlening van de handelsbanken in de laat
ste maanden een bron van zorg voor de over
heid. Tot in de maand mei van dit jaar bedroeg
het gemiddelde stijgingstempo van de bank
kredieten 1 procent per maand, in de maanden
juni tot en met september echter was het stij
gingspercentage gemiddeld 21/2 procent per
maand.
Discontoverhoging
Op 20 december is die waarschuwing gevolgd
door een daadwerkelijk ingrijpen. De Neder-
640